แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์อ้างว่าโจทก์เป็นบุตรนอกกฎหมายที่บิดารับรองแล้วของส. ผู้ไร้ความสามารถ ซึ่งหากเป็นจริงก็เป็นผู้สืบสันดานเหมือนกับบุตรที่ชอบด้วยกฎหมายตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1627ดังนี้ โจทก์ย่อมมีอำนาจยื่นคำร้องขอต่อศาลให้ศาลสั่งให้ ส.ซึ่งเป็นบุคคลวิกลจริตเป็นคนไร้ความสามารถตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 29 ได้ และโดยนัยเดียวกันแม้จำเลยเป็นผู้อนุบาลของ ส. ตามคำสั่งศาลอยู่แล้วก็ตาม ถ้ามีเหตุอันสมควร โจทก์ซึ่งเป็นผู้มีส่วนได้เสียก็ย่อมมีสิทธิขอให้ศาลเพิกถอนจำเลยจากการเป็นผู้อนุบาลและตั้งโจทก์เป็นผู้อนุบาลได้.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ทั้งสองเป็นบุตรของนายสมศักดิ์ กิจไชยาบิดามารดาโจทก์อยู่กินด้วยกันฉันสามีภรรยา แต่มิได้จดทะเบียนสมรสโจทก์ทั้งสองเป็นบุตรที่บิดารับรองแล้ว จำเลยเป็นน้องสาวของบิดาโจทก์และเป็นผู้อนุบาลบิดาโจทก์ซึ่งเป็นคนไร้ความสามารถตามคำสั่งของศาลชั้นต้น ต่อมาจำเลยประกาศขายที่ดินของบิดาโจทก์ จำเลยเคยปลอมลายมือชื่อของบิดาโจทก์ลงในใบมอบอำนาจแล้วทำการโอนที่ดินของบิดาโจทก์ให้แก่สามีของจำเลยโดยเสน่หา ขอให้ศาลเพิกถอนจำเลยออกจากเป็นผู้อนุบาล และตั้งโจทก์ทั้งสองเป็นผู้อนุบาลแทนจำเลย
จำเลยให้การว่า โจทก์ทั้งสองไม่ใช่บุตรที่ชอบด้วยกฎหมายของนายสมศักดิ์ จึงไม่มีอำนาจฟ้อง ที่ดินแปลงที่จำเลยประกาศขายเป็นที่ดินของจำเลยและพี่น้อยมีกรรมสิทธิ์ร่วมกัน 8 คน รวมทั้งนายสมศักดิ์ด้วย จำเลยกระทำไปโดยสุจริตเพื่อรักษาผลประโยชน์ของพี่น้องทุกคน จำเลยไม่เคยปลอมลายมือชื่อของนายสมศักดิ์ลงในใบมอบอำนาจ ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นเห็นว่า คดีพอวินิจฉัยได้จึงงดสืบพยานโจทก์และจำเลยแล้ววินิจฉัยว่าโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง พิพากษายกฟ้อง
โจทก์ทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำสั่งและคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปแล้วพิพากษาใหม่ตามรูปคดี
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีนี้โจทก์ทั้งสองฟ้องขอให้เพิกถอนจำเลยจากการเป็นผู้อนุบาลของนายสมศักดิ์ และให้ตั้งโจทก์ทั้งสองเป็นผู้อนุบาลต่อไป โดยโจทก์ทั้งสองกล่าวอ้างในคำฟ้องว่า โจทก์ทั้งสองเป็นบุตรที่รับรองแล้วของนายสมศักดิ์ เป็นผู้สืบสันดานของนายสมศักดิ์มีสิทธิรับมรดกของนายสมศักดิ์ ซึ่งถ้าข้อเท็จจริงเป็นไปตามข้อกล่าวอ้างของโจทก์ทั้งสอง กรณีก็ต้องด้วยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1627 ซึ่งบัญญัติให้ถือว่าบุตรนอกกฎหมายที่บิดาได้รับรองแล้วเป็นผู้สืบสันดานเหมือนกับบุตรที่ชอบด้วยกฎหมาย ดังนี้ โจทก์ทั้งสองย่อมมีอำนาจยื่นคำร้องขอต่อศาล ให้ศาลสั่งให้นายสมศักดิ์ซึ่งเป็นบุคคลวิกลจริตเป็นคนไร้ความสามารถตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 29 ได้ และโดยนัยเดียวกัน แม้จำเลยเป็นผู้อนุบาลของนายสมศักดิ์ตามคำสั่งศาลอยู่แล้วก็ตาม ถ้ามีเหตุอันสมควร โจทก์ทั้งสองซึ่งเป็นผู้มีส่วนได้เสียก็ย่อมมีสิทธิขอให้ศาลเพิกถอนจำเลยจากการเป็นผู้อนุบาลและตั้งโจทก์ทั้งสองเป็นผู้อนุบาลต่อไปได้ โจทก์ทั้งสองจึงมีอำนาจฟ้องคดีนี้
พิพากษายืน.
