แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1249 มีความหมายว่า แม้บริษัทได้เลิกแล้ว แต่กฎหมายก็ให้ถือว่ายังคงตั้งอยู่ในระหว่างเวลาที่จำเป็นแก่การชำระบัญชี. ฉะนั้น ทนายความที่ได้รับแต่งตั้งจากบริษัทก็ยังคงถือว่าเป็นบริษัทอยู่ในขณะชำระบัญชี และยังคงมีสิทธิดำเนินคดีได้
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1259(1) เป็นบทให้อำนาจแก่ผู้ชำระบัญชีที่จะว่าต่างแก้ต่างในนามของห้างหุ้นส่วนหรือบริษัท มิใช่เป็นบทระงับสิทธิของทนายความที่ห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทได้แต่งตั้งไว้แล้ว ทนายที่แต่งตั้งไว้จะหมดอำนาจดำเนินคดีก็ต่อเมื่อผู้ชำระบัญชีถอนการมอบอำนาจ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้ซื้อเครื่องก่อสร้างไปจากโจทก์ โดยจำเลยผ่อนชำระให้หลายคราว ยังคงค้างชำระหนี้อยู่ 115,352.60 บาท โจทก์ทวงถามแล้ว จำเลยไม่ชำระขอให้บังคับ
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยเป็นหนี้โจทก์จริงดังฟ้อง พิพากษาให้จำเลยชำระเงินพร้อมทั้งดอกเบี้ยแก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
มีปัญหาข้อกฎหมายมาสู่ศาลฎีกาว่า คดีนี้ฝ่ายโจทก์ได้ยื่นคำแก้ฎีกาแล้วยังได้ยื่นคำร้องคัดค้านการยื่นฎีกาของทนายจำเลยว่าโจทก์สืบทราบว่าบริษัทจำเลยได้เลิกกิจการและตั้งนายจินดา ชัยรัตน์เป็นผู้ชำระบัญชีและจดทะเบียนเลิกบริษัทแล้ว ผู้เซ็นนามในฎีกาคือ นายทิน มิลินทรสูตร ทนายความ ซึ่งไม่ใช่ผู้ชำระบัญชี จึงไม่มีอำนาจตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1259(1) ฎีกาของจำเลยไม่ชอบ ศาลฎีกาพิจารณาแล้ว ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1249 บัญญัติว่า “ห้างหุ้นส่วนก็ดี บริษัทก็ดี แม้จะได้เลิกกันแล้วก็ให้พึงถือว่ายังคงตั้งอยู่ตราบเท่าเวลาที่จำเป็นเพื่อการชำระบัญชี” กฎหมายมาตรานี้มีความหมายว่า แม้บริษัทได้เลิกแล้วแต่กฎหมายก็ให้ถือว่ายังคงตั้งอยู่ในระหว่างเวลาที่จำเป็นแก่การชำระบัญชี ก็เมื่อกฎหมายยังให้ถือว่าบริษัทยังคงตั้งอยู่ บุคคลซึ่งได้รับแต่งตั้งจากบริษัทให้เป็นทนาย ก็ยังคงถือว่าเป็นทนายความของบริษัทอยู่ ทนายของจำเลยจึงยังคงมีสิทธิดำเนินคดีในชั้นศาลฎีกาได้ ส่วนประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1259(1) เป็นบทให้อำนาจแก่ผู้ชำระบัญชีที่จะว่าต่างแก้ต่างในนามของห้างหุ้นส่วนหรือบริษัท มิใช่เป็นบทระงับสิทธิของทนายความที่ห้างหุ้นส่วนหรือบริษัทได้แต่งตั้งไว้ ทนายความที่บริษัทแต่งตั้งไว้จะหมดอำนาจดำเนินคดีในระหว่างเวลาชำระบัญชีดังกล่าวแล้วก็ต่อเมื่อผู้ชำระบัญชีถอนการมอบอำนาจ คำร้องคัดค้านของโจทก์จึงฟังไม่ขึ้น
