แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ทั้งสองเป็นผู้เยาว์ บิดาตายไปแล้ว มารดาโจทก์ไปกู้เงินจำเลยและได้นำโฉนดที่ดินของโจทก์ไปให้จำเลยยึดถือไว้เป็นประกันโดยโจทก์รู้เห็นยินยอมกรณีเช่นนี้ไม่อยู่ใต้บทบัญญัติของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1546 และตามพฤติการณ์ถือได้ว่ามารดาผู้ใช้อำนาจปกครองโจทก์ได้ให้ความยินยอมในการกระทำดังกล่าวนั้น ถึงแม้ว่าโจทก์มิใช่ผู้กู้เงินจากจำเลยจำเลยก็มีสิทธิที่จะยึดโฉนดของโจทก์ไว้จนกว่าจะได้รับชำระหนี้ครบถ้วนตามสัญญา
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นบุตรของนายเจียมนางจันทร์ศรี ศรีสมุทร เมื่อบิดาโจทก์ตายแล้ว 5 ปี มารดาโจทก์ได้สมรสกับนายขำ แผ่นทอง นางสีดา ศรีสมุทรย่าโจทก์ได้ยกที่ดินพร้อมด้วยห้องแถวไม้ 2 ห้องให้แก่โจทก์ โดยจดทะเบียนการยกให้ตามกฎหมาย โจทก์และมารดาได้เข้าอาศัยอยู่ในที่ดินและบ้านเรือนที่ย่าโจทก์ยกให้นี้ตลอดมา เพิ่งอพยพไปอยู่จังหวัดแพร่ เมื่อ 5 เดือนมานี้ นางจันทร์ศรีมารดาเป็นผู้ยึดถือโฉนดที่ดินแปลงนี้ไว้แทนโจทก์ ขณะนี้โจทก์ทราบว่ามารดาโจทก์นำโฉนดที่ดินแปลงนี้ไปวางประกันการกู้เงินไว้กับจำเลยจำเลยไม่มีสิทธิที่จะยึดเอาไว้เป็นประกันเงินกู้ได้ เพราะไม่ใช่ทรัพย์สินของนางจันทร์ศรี โจทก์ขอคืน จำเลยไม่ยอมให้ จึงขอให้บังคับจำเลยคืนโฉนดให้แก่โจทก์
จำเลยให้การว่า มารดาโจทก์พร้อมด้วยโจทก์ได้ไปกู้เงินจากจำเลยจำนวน18,600 บาท โดยมารดาโจทก์เป็นคนกู้ ได้นำโฉนดที่ดินเลขที่ 4728 ซึ่งมารดาโจทก์และโจทก์เป็นเจ้าของร่วมมาวางประกันเงินกู้ จำเลยได้ยึดถือไว้โดยโจทก์ทั้งสองยินยอม ทั้งได้มอบอำนาจให้จำเลยทำการจำนอง ขาย ขายฝากได้ ต่อมาโจทก์ต้องการเงินอีก 6,000 บาท จำเลยได้ไปกู้ยืมผู้มีชื่อให้ และเอาโฉนดฉบับนั้นไปค้ำประกันเงินกู้ โดยมารดาโจทก์และโจทก์ลงชื่อเป็นผู้กู้ เมื่อครบกำหนดตามสัญญากู้ โจทก์ไม่มีเงินต้นและดอกเบี้ยมาใช้แก่จำเลย มารดาโจทก์กับโจทก์จึงตกลงขายที่ดินให้จำเลยเป็นการชำระหนี้ ฟ้องโจทก์เคลือบคลุม ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า โจทก์รู้เห็นยินยอมให้นางจันทร์ศรีนำโฉนดที่ดินไปกู้เงินจำเลย โจทก์ฟ้องเรียกโฉนดคืนโดยมารดาโจทก์ยังไม่ได้ชำระเงินกู้ให้จำเลยเป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต พิพากษายกฟ้อง
โจทก์ทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ทั้งสองฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า โจทก์ทั้งสองได้รู้เห็นยินยอมให้นางจันทร์ศรีมารดาโจทก์นำโฉนดที่ดินของโจทก์ไปให้จำเลยยึดถือไว้เป็นประกันเงินกู้ โดยโจทก์ทั้งสองรู้เห็นยินยอมตั้งแต่เริ่มต้นมีการกู้เงินจำเลย และเป็นระยะ ๆ ตลอดมา มิใช่เป็นเรื่องที่เพิ่งทราบตามฟ้อง วินิจฉัยว่า พฤติการณ์แห่งคดีถือได้ว่านางจันทร์ศรีมารดาผู้ใช้อำนาจปกครองโจทก์ทั้งสองซึ่งเป็นผู้เยาว์ได้ให้ความยินยอมในการกระทำดังกล่าวแล้ว กรณีไม่อยู่ใต้บทบัญญัติประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1546 ถึงแม้ว่า โจทก์ทั้งสองมิใช่เป็นผู้กู้เงินจากจำเลยจำเลยก็มีสิทธิที่จะยึดโฉนดที่ดินเลขที่ 4728 ของโจทก์ทั้งสองไว้จนกว่าจะได้รับชำระหนี้ครบถ้วนตามสัญญากู้
พิพากษายืน
