แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ตาม ป.วิ.พ. มาตรา 290 วรรค 2 ผู้ร้องขอเฉลี่ยทรัพย์มีหน้าที่นำสืบว่า จำเลยไม่มีทรัพย์สินอื่นที่ผู้ร้องจะบังคับเอาได้อีกแล้วเพราะถ้าผู้ร้องนำสืบในประเด็นข้อนี้ไม่ได้ ผู้ร้องก็ไม่มีสิทธิร้องขอเฉลี่ยเมื่อผู้ร้องไม่สืบพยาน ศาลยกคำร้องขอเฉลี่ยของผู้ร้องได้โดยไม่จำต้องวินิจฉัยพยานหลักฐานของโจทก์และประเด็นอื่นต่อไป.(ที่มา-ส่งเสริมฯ)
ย่อยาว
คดีนี้สืบเนื่องมาจาก ศาลชั้นต้นได้พิพากษาตามสัญญาประนีประนอมยอมความให้จำเลยทั้งห้าในฐานะทายาทผู้รับมรดกของนายจุ่งชี้ แซ่อึ้ง ผู้วายชนม์ชำระเงินจำนวน 554,092 บาทให้โจทก์ แต่จำเลยผิดนัด โจทก์ขอบังคับคดี เจ้าพนักงานบังคับคดีได้อายัดเงินจำนวน 248,620.50 บาท ในบัญชีเงินฝากของนายจุ่งชี้ที่ธนาคารกรุงเทพ จำกัด สาขาหัวลำโพง
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอเฉลี่ยเงินที่โจทก์อายัดไว้
ศาลชั้นต้นนัดพร้อม ทนายโจทก์ ทนายจำเลยและทนายผู้ร้องมาศาลทนายจำเลยแถลงไม่คัดค้านที่ผู้ร้องขอเฉลี่ยหนี้ เพราะเป็นหนี้กันจริงตามคำร้องและคำพิพากษา ส่วนทนายโจทก์แถลงว่า แม้จะเป็นหนี้ตามคำพิพากษา แต่ไม่มีมูลหนี้ต่อกันจริงและลูกหนี้ตามคำพิพากษายังมีทรัพย์สินอื่นอยู่อีกพอที่ผู้ร้องจะบังคับชำระหนี้เอาได้ จึงขอคัดค้านตามที่ผู้ร้งอขอเฉลี่ยหนี้ในคดีนี้
ศาลชั้นต้นไต่สวนแล้ว มีคำสั่งอนุญาตให้นายวิชัย โพคะรัตนศิริผู้ร้องขอเฉลี่ยทรัพย์ เฉลี่ยทรัพย์ได้ตามคำร้อง
โจทก์อุทธรณ์คำสั่ง
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกคำร้อง
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ‘ได้ความว่าศาลชั้นต้นมีคำสั่งนัดไต่สวนพยานโจทก์ก่อน เมื่อโจทก์สืบพยานโจทก์เสร็จแล้วผู้ร้องแถลงไม่สืบพยาน พิเคราะห์แล้วเห็นว่าตามคำร้องและคำแถลงคัดค้านของโจทก์คดีมีประเด็น 2 ข้อ คือ หนี้ระหว่างผู้ร้องกับจำเลยผู้เป็นลูกหนี้ตามคำพิพากษามีมูลหนี้ต่อกันหรือไม่ และจำเลยมีทรัพย์สินอื่นที่ผู้ร้องจะบังคับเอาได้อีกหรือไม่โดยเฉพาะในประเด็นข้อหลัง ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 290 วรรค 2 บัญญัติว่า ไม่ว่ากรณีใด ๆ ห้ามมิให้ศาลอนุญาตตามคำขอเช่นว่ามานี้ เว้นแต่ศาลเห็นว่า ผู้ยื่นคำขอไม่สามารถเอาชำระได้จากทรัพย์สินอื่น ๆ ของลูกหนี้ตามคำพิพากษา ฉะนั้น ประเด็นจึงตกหน้าที่ผู้ร้องต้องนำสืบว่าจำเลยไม่มีทรัพย์สินอื่นที่ผู้ร้องจะบังคับเอาได้อีกแล้วเพราะถ้าผู้ร้องนำสืบในประเด็นข้อนี้ไม่ได้ ผู้ร้องก็ไม่มีสิทธิร้องขอเฉลี่ย เมื่อผู้ร้องไม่สืบพยาน ศาลก็ยกคำร้องขอเฉลี่ยของผู้ร้องได้โดยไม่จำต้องวินิจฉัยพยานหลักฐานของโจทก์และประเด็นอื่นต่อไป…’
พิพากษายืน.