แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 695 ให้สิทธิแก่ลูกหนี้ที่จะอ้างขึ้นเถียงผู้ค้ำประกันซึ่งได้ชำระหนี้แล้ว ไม่ให้ไล่เบี้ยลูกหนี้
จำเลยทำสัญญาค้ำประกันไว้ต่อโจทก์ ในกรณีที่โจทก์ถูกเรียงร้องให้ชำระเงินตามภาระที่โจทก์ออกหนังสือค้ำประกันห้างหุ้นส่วนจำกัด ร. ลูกหนี้ของโจทก์แล้ว จำเลยจะเป็นผู้ชดใช้ให้โจทก์ จำเลยจึงไม่ใช่ตัวลูกหนี้ แต่เป็นผู้ทำสัญญาผูกพันไว้กับโจทก์อีกส่วนหนึ่งต่างหาก จะใช้สิทธิของลูกหนี้ตามมาตรา 695 ไม่ได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยทำสัญญาค้ำประกันห้างหุ้นส่วนจำกัดรัตนะกิจก่อสร้างไว้กับโจทก์ เนื่องจากการที่ธนาคารโจทก์ออกหนังสือค้ำประกันหนี้สินของห้างที่พึงจะมีขึ้นในภายหน้าว่า หากห้างไม่สามารถชำระหนี้ให้โจทก์ไม่ว่าด้วยเหตุใด ๆ จำเลยจะเป็นผู้ชดใช้แทน ต่อมาห้างดังกล่าวขอให้โจทก์ออกหนังสือค้ำประกันห้างต่อกรมสามัญศึกษา ในการที่ห้างเข้าทำสัญญาก่อสร้าง โดยมีข้อสัญญาว่าหากโจทก์ได้รับความเสียหาย ห้างจะชดใช้ให้โจทก์จนครบ โจทก์ได้ออกหนังสือค้ำประกันให้ ครั้นต่อมาปรากฏว่าห้างก่อสร้างผิดสัญญาถูกกระทรวงศึกษาธิการซึ่งกรมสามัญศึกษาอยู่ในสังกัดฟ้องร่วมกับโจทก์ และศาลแพ่งพิพากษาให้ห้างกับโจทก์ชดใช้เงินค่าเสียหายให้กรมสามัญศึกษา ห้างไม่ชำระโจทก์ต้องชำระแทนไปจนครบถ้วน แล้วห้างกลับไม่ยอมชดใช้ให้โจทก์ จำเลยในฐานะผู้ค้ำประกันจึงต้องรับผิดชดใช้แทน โจทก์นำคดีมาฟ้องขอให้ศาลบังคับ
จำเลยให้การว่า ฟ้องของกระทรวงศึกษาธิการขาดอายุความ โจทก์ทราบถึงข้อต่อสู้ข้อนี้ แต่ไม่ยกข้อต่อสู้ของห้างซึ่งเป็นลูกหนี้ขึ้นต่อสู้ โจทก์สิ้นสิทธิไล่เบี้ยแก่ห้างจำเลยในฐานะผู้ค้ำประกันห้างไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์ด้วย
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ว พิพากษาให้จำเลยชำระเงินให้โจทก์
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกาในปัญหาข้อกฎหมายว่า จำเลยไม่ต้องรับผิดตามสัญญาค้ำประกัน เพราะโจทก์ไม่ยกอายุความขึ้นเป็นข้อต่อสู้ในคดีที่โจทก์ถูกฟ้องร่วมกับห้างหุ้นส่วนจำกัด รัตนะกิจก่อสร้าง จึงสิ้นสิทธิไล่เบี้ยเอาจากห้างลูกหนี้นั้นแล้ว
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์ฟ้องจำเลยให้รับผิดตามสัญญาที่ทำไว้กับโจทก์ ซึ่งจำเลยตกลงว่าในกรณีที่โจทก์ถูกเรียกร้องให้ชำระเงินตามภาระที่โจทก์ออกหนังสือค้ำประกันห้างหุ้นส่วนจำกัดรัตนะกิจก่อสร้างให้อยู่ในดุลพินิจของโจทก์ที่จะจ่ายเงินตามภาระการค้ำประกัน จำเลยจะยกเรื่องโจทก์ละเลยไม่ยกข้อต่อสู้ของลูกหนี้ขึ้นต่อสู้คดีซึ่งไม่ปรากฏในสัญญาใช้ไม่ได้ และสำหรับข้อต่อสู้เรื่องสิ้นสิทธิไล่เบี้ยที่จำเลยยกขึ้นอ้างนั้น บทบัญญัติในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๖๙๕ ให้สิทธิแก่ลูกหนี้ที่จะยกขึ้นเถียงผู้ค้ำประกันซึ่งได้ชำระหนี้แล้วไม่ให้ไล่เบี้ยลูกหนี้ จำเลยไม่ใช่ตัวลูกหนี้แต่เป็นผู้ทำสัญญาผูกพันไว้กับโจทก์อีกส่วนหนึ่งต่างหาก จะใช้สิทธิของลูกหนี้เช่นนั้นไม่ได้
พิพากษายืน
