แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เขตควบคุมการแปรรูปไม้เป็นข้อเท็จจริงอันเป็นองค์ประกอบความผิดซึ่งโจทก์มีหน้าที่ต้องนำสืบ
ประกาศกระทรวงเกษตร เรื่องกำหนดเขตควบคุมการแปรรูปไม้ แม้จะได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้วก็ตาม แต่ประกาศดังกล่าวเป็นเพียงข้อกำหนดของทางราชการเท่านั้น หาใช่กฎหมายหรือเป็นข้อเท็จจริงที่รู้กันทั่วไปไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยได้บังอาจร่วมกันตั้งโรงงานแปรรูปไม้หวงห้าม ร่วมกันแปรรูปไม้ และมีไม้หวงห้ามแปรรูปแล้วไว้ในความครอบครอง ภายในเขตควบคุมการแปรรูปไม้ โดยไม่ได้รับอนุญาตตามกฎหมาย ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ.๒๔๘๔ มาตรา ๔๘, ๗๓, ๗๔, ๗๔ ทวิ ฯลฯ
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาว่า จำเลยที่ ๑ มีความผิดฐานมีไม้หวงห้ามแปรรูปตามพระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ.๒๔๘๔ มาตรา ๔๘, ๗๓, ๗๔ จำคุกหกเดือน ปรับ ๒,๐๐๐ บาท โทษจำคุกรอไว้สองปี ริบไม้โมกมัน ไม้เสียดด่าง ไม้พญาไม้ และไม้สมพงของกลาง ให้ยกฟ้องจำเลยที่ ๒ ที่ ๓ และข้อหาอื่นของโจทก์เสีย
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า โจทก์ไม่นำสืบว่าที่เกิดเหตุอยู่ภายในเขตควบคุมการแปรรูปไม้ จึงถือไม่ได้ว่าขณะเกิดเหตุจำเลยทั้งสามทราบว่าตำบลที่เกิดเหตุเป็นเขตควบคุมการแปรรูปไม้ จึงฟังไม่ได้ว่าจำเลยทั้งสามกระทำผิดตามฟ้อง และเป็นเหตุให้ลักษณะคดีพิพากษาแก้เป็นว่า ให้ยกฟ้องจำเลยที่ ๑ ด้วย คืนไม้ของกลางแก่เจ้าของ นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ความผิดฐานตั้งโรงงานแปรรูปไม้ และแปรรูปไม้หวงห้ามกับมีไว้หวงห้ามแปรรูปไว้ในครอบครองภายในเขตควบคุมแปรรูปไม้โดยไม่ได้รับอนุญาตตามมาตรา ๘๔ แห่งพระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ.๒๔๘๔ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติป่าไม้ (ฉบับที่ ๕) พ.ศ.๒๕๑๘ มาตรา ๑๙ นั้น เขตควบคุมการแปรรูปไม้เป็นข้อเท็จจริง อันเป็นองค์ประกอบความผิดซึ่งโจทก์มีหน้าที่จะต้องนำสืบ สำหรับคดีนี้ปรากฏว่าจำเลยให้การปฏิเสธฟ้องโจทก์ โจทก์มิได้นำสืบให้ปรากฏเลยว่าตำบลนาทุ่ง อำเภอเมืองชุมพร จังหวัดชุมพร อันเป็นที่เกิดเหตุที่จำเลยถูกกล่าวหาว่ากระทำความผิดนั้น อยู่ภายในเขตควบคุมการแปรรูปไม้ คดีจึงฟังไม่ได้ว่าฟ้องที่เกิดเหตุอยู่ภายในเขตควบคุมการแปรรูปไม้ตามโจทก์ฟ้องแม้โจทก์จะอ้างว่าประกาศของกระทรวงเกษตรลงวันที่ ๓ พฤศจิกายน ๒๔๙๙ เรื่องกำหนดเขตควบคุมการแปรรูปไม้ตามพระราชบัญญัติป่าไม้ พ.ศ.๒๔๘๔ ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาแล้วก็ตามแต่ประกาศของกระทรวงเกษตรดังกล่าวเป็นเพียงข้อกำหนดของทางราชการเท่านั้น หาใช่กฎหมายหรือข้อเท็จจริงที่รู้กันทั่วไปไม่ คดีโจทก์ฟังไม่ได้ว่าจำเลยกระทำผิดตามฟ้อง และริบไม้ของกลางไม่ได้
พิพากษายืน
