แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยทราบวันนัดชี้สองสถานโดยชอบแล้ว แต่ถึงวันนัดจำเลยไม่มาและศาลได้ชี้สองสถานไปโดยกำหนดวันนัดสืบพยานโจทก์ไว้ด้วย การกำหนดวันนัดสืบพยานโจทก์ดังกล่าวเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาของศาล ซึ่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 183 วรรคสอง แก้ไขเพิ่มเติมโดยมาตรา 8 แห่งพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง (ฉบับที่ 10) พ.ศ. 2527 บัญญัติไว้ให้ถือว่าคู่ความฝ่ายที่ไม่มาศาลในวันชี้สองสถานทราบแล้วจึงต้องถือว่าจำเลยได้ทราบวันนัดสืบพยานโจทก์ เมื่อจำเลยไม่มาในวันนัดสืบพยานที่ศาลชั้นต้นสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณาจึงเป็นการชอบแล้ว
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ศาลพิพากษาให้จำเลยคืนกระบือของโจทก์ทั้ง ๑๒ ตัว หรือกระบือจำนวน ๑๒ ตัวที่มีขนาดและสภาพเหมือนกับกระบือของโจทก์ โดยโจทก์จะคืนเงิน ๑๔,๙๐๐ บาทแก่จำเลยและให้โจทก์จำเลยคืนสู่ฐานะเดิมหรือให้จำเลยชำระเงินส่วนที่เหลือ ๕๑,๑๐๐ บาทพร้อมดอกเบี้ย
จำเลยให้การต่อสู้หลายประการ และว่าโจทก์ไม่มีสิทธิเรียกร้องให้จำเลยส่งคืนกระบือและคิดดอกเบี้ยตามฟ้อง ขอให้ยกฟ้อง
ในวันที่จำเลยยื่นคำให้การ ศาลสั่งรับคำให้การของจำเลยและนัดชี้สองสถานในวันที่ ๒๐ มิถุนายน ๒๕๒๙ เวลา ๑๓.๓๐ นาฬิกา จำเลยทราบวันนัดโดยชอบ พอถึงวันชี้สองสถานฝ่ายจำเลยไม่มีใครมา ศาลทำการชี้สองสถานและนัดสืบพยานโจทก์วันที่ ๙ กรกฎาคม ๒๕๒๙ เวลา ๑๓.๓๐ นาฬิกา พอถึงวันนัดสืบพยานโจทก์ จำเลยไม่มาศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า จำเลยขาดนัดพิจารณา ทำการสืบพยานโจทก์และพิพากษาในวันเดียวกันว่า ให้จำเลยคืนกระบือของโจทก์ ๑๒ ตัวแก่โจทก์ โดยให้โจทก์คืนเงิน ๑๖,๐๐๐ บาท แก่จำเลย
จำเลยยื่นคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า จำเลยขาดนัดพิจารณา จึงเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาถูกต้องแล้ว ตามคำร้องไม่มีเหตุที่จะขอพิจารณาใหม่ ให้ยกคำร้อง
จำเลยอุทธรณ์คำสั่ง
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๑๘๔ วรรคสอง ที่กำหนดให้ศาลต้องออกหมายกำหนดวันนัดสืบพยานให้คู่ความทราบนั้นหมายถึงกรณีที่คู่ความยังไม่ทราบถึงกำหนดวันนัดสืบพยานและเมื่อข้อเท็จจริงปรากฏในคดีนี้ว่า ในวันนัดชี้สองสถานจำเลยก็ได้ทราบโดยชอบแล้วแต่ถึงวันนัดจำเลยไม่มาและศาลได้ชี้สองสถานไปโดยกำหนดวันนัดสืบพยานโจทก์ไว้ด้วย การกำหนดวันนัดสืบพยานโจทก์ดังกล่าวจึงถือว่าเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาของศาล ซึ่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๑๘๓ วรรคสอง แก้ไขเพิ่มเติมโดยมาตรา ๘ แห่งพระราชบัญญัติแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง (ฉบับที่ ๑๐) พ.ศ. ๒๕๒๗ บัญญัติไว้ให้ถือว่าคู่ความฝ่ายใดที่ไม่มาศาลในวันชี้สองสถานให้ถือว่าทราบกระบวนพิจารณาของศาลในวันนั้นแล้ว การที่ศาลชั้นต้นกำหนดวันนัดสืบพยานไว้จึงต้องถือว่าจำเลยได้ทราบวันนัดสืบพยานโจทก์นั้นแล้ว เมื่อจำเลยไม่มาในวันนัดสืบพยาน ที่ศาลชั้นต้นสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณาจึงเป็นการชอบแล้ว
พิพากษายืน