แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ภรรยาโจทก์คดีนี้ถูกฟ้องเป็นจำเลยในคดีก่อนขอแบ่งมรดกศาลฎีกาตัดสินคดีนั้นว่าทรัพย์ที่พิพาทเป็นมรดกให้แบ่งระหว่างภรรยาโจทก์กับจำเลยทั้งสามในคดีนี้คนละส่วน ดั่งนี้ โจทก์ผู้เป็นสามีกลับมาฟ้องขอให้ห้ามจำเลยทั้งสามเกี่ยวข้องกับทรัพย์พิพาทนั้นได้ ไม่เป็นฟ้องซ้ำตาม ป.วิ.แพ่ง มาตรา 148 เพราะในคดีก่อนโจทก์ไม่ได้เข้าเป็นคู่ความด้วย และในคดีก่อนก็มิใช่คดีที่ศาลได้มีคำสั่งให้ขับไล่ภรรยาโจทก์ตามมาตรา 142 (1) ฉะนั้น จะใช้คำพิพากษาในคดีก่อนบังคับตลอดถึงบริวารด้วยย่อมไม่ตรงกับเรื่อง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อ ๓๗ ปีมานี้โจทก์ได้นางมอญเป็นภรรยา ได้กัน ๗ ปีนางมอญตาย โจทก์ได้นางแป่ม หลานนางมอญเป็นภรรยาอยู่ด้วยกันมาจนบัดนี้ ระหว่างโจทก์อยู่กินกับภรรยาทั้งสองได้เกิดทรัพย์สินหลายอย่างซึ่งโจทก์ปกครองเป็นเข้าของมา ๓๐ ปีเศษ จำเลยซึ่งเป็นพี่น้องร่วมบิดามารดากับนางแป่มได้เข้าครอบครองทรัพย์สินของโจทก์ อ้างว่าเป็นของนายจาวนางจันบิดามารดาของนางแป่ม และจำเลย ซึ่งไม่เป็นความจริง ขอให้ศาลแสดงว่าทรัพย์ที่จำเลยเข้าครอบครองเป็นของโจทก์ ห้ามจำเลยเข้าเกี่ยวข้อง
จำเลยให้การว่าทรัพย์นั้นไม่ใช่ของโจทก์ แต่เป็นมรดกของนายขาวนางจันบิดามารดา จำเลยทั้งสามได้ฟ้องนางแป่มภรรยาโจทก์ขอแบ่งมรดก ศาลตัดสินว่าทรัพย์ทั้งหมดให้แบ่งแก่จำเลยทั้งสามและนางแป่มคนละ ๑ ส่วน
ข้อเท็จจริงรับกันว่าที่ดินที่พิพาทในคดีนี้เป็นที่เดียวกับที่พิพาทในคดีก่อนดังกล่าว คดีนั้นศาลฎีกาชี้ขาดว่าที่ดินเป็นมรดกของนายขาวนางจัน ให้แบ่งกันระหว่างนางแป่มกับจำเลยทั้งสามคนละ ๑ ส่วน
ศาลชั้นต้นเห็นว่า ผลแห่งคดีก่อนที่นางแป่มเป็นจำเลยนั้นเกี่ยวพันถึงโจทก์ด้วยเพราะนางแป่มกับโจทก์เป็นสามีภรรยากัน โจทก์จึงเป็นบริวารของนางแป่ม เมื่อศาลชี้ขาดว่าทรัพย์ที่พิพาทเป็นมรดกของนายขาวนางจันอันตกได้แก่จำเลยและนางแป่มแล้ว คำพิพากษาของศาลย่อมผูกพันถึงโจทก์ด้วย โจทก์จะนำคดีนี้มาฟ้องร้องอีกไม่ได้ เป็นการฟ้องซ้ำในทรัพย์อันเดียวกัน พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่านายปลื้มโจทก์คดีนี้เป็นสามีนางแป่ม จำเลยในคดีก่อนก็จริง แต่ในคดีก่อนนายนากจำเลยคดีนี้กับพวกเป็นโจทก์ฟ้องนางแป่มเป็นจำเลยแต่ผู้เดียว มิได้เรียกนายปลื้มเข้าเป็นจำเลยร่วมและนายปลื้มมิได้ร้องสอดเข้ามาเป็นจำเลย คดีไม่เป็นฟ้องซ้ำตาม ป.วิ.แพ่ง. มาตรา ๑๔๘ และในคดีก่อนก็มิใช่คดีที่ศาลได้มีคำสั่งให้ขับไล่นางแป่มจำเลยตาม มาตรา ๑๔๒ (๑) จะใช้คำพิพากษาในคดีก่อนบังคับตลอดถึงบริวารก็ไม่ตรงกับเรื่อง พิพากษากลับให้ยกคำพิพากษาศาลทั้งสองให้ศาลชั้นต้นดำเนินการพิจารณาแล้วพิพากษาใหม่
