แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
เจ้าหนี้สลักหลังเช็คพิพาทเป็นอาวัลผู้สั่งจ่าย เมื่อธนาคารตามเช็คพิพาทปฏิเสธการจ่ายเงิน เจ้าหนี้ในฐานะผู้รับอาวัลได้ใช้เงินตามเช็คให้แก่ผู้ทรง เจ้าหนี้ย่อมได้สิทธิในอันที่จะไล่เบี้ยเอาแก่จำเลยบุคคลซึ่งตนได้ประกันตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 940 ซึ่งไม่มีกฎหมายกำหนดอายุความไว้โดยเฉพาะจึงต้องใช้อายุความ 10 ปี ตามมาตรา 164คำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้จึงไม่ขาดอายุความ
ย่อยาว
ศาลมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยเด็ดขาด เจ้าหนี้ได้ยื่นคำร้องขอรับชำระหนี้จากกองทรัพย์สิ้นของลูกหนี้
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์สอบสวนแล้วมีความเห็นว่า เช็คตามเอกสารหมาย จ.1 ถึง จ.8 ที่เจ้าหนี้ขอรับชำระหนี้เป็นเช็คที่สั่งจ่ายให้แก่ผู้ซื้อ เจ้าหนี้ได้สลักหลังโอนต่อไปถือว่าเป็นอาวัลผู้สั่งจ่าย เมื่อธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงิน เจ้าหนี้จึงได้ชำระให้แก่ผู้ทรงไปย่อมได้สิทธิในอันที่จะไล่เบี้ยเอาแก่จำเลยผู้สั่งจ่ายได้ กรณีผู้รับอาวัลไล่เบี้ยผู้สั่งจ่ายไม่มีอายุความกำหนดไว้ ต้องใช้อายุความ 10 ปี เช็คตามเอกสารหมาย จ.1 ถึงจ.8 จึงยังไม่ขาดอายุความเจ้าหนี้มีสิทธิได้รับชำระหนี้ตามเช็คดังกล่าวพร้อมด้วยดอกเบี้ยเป็นเงิน 815,616.44 บาท จากกองทรัพย์สินของจำเลย ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พุทธศักราช 2483 มาตรา 130(8)
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วมีคำสั่งให้ยกคำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้เสียทั้งสิ้น
เจ้าหนี้อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
เจ้าหนี้ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ตามทางสอบสวนของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ข้อเท็จจริงฟังได้ว่า เมื่อปลายปี พ.ศ. 2527 จำเลยนำเช็คผู้ถือไปแลกเงินสดจากเจ้าหนี้รวม 3 ครั้ง เป็นเช็คธนาคารกรุงเทพ จำกัดโดยจำเลยเป็นผู้ลงลายมือสั่งจ่ายตามเช็คเอกสารหมาย จ.1 ถึง จ.8และ จ.18 ต่อมาเจ้าหนี้นำเช็คตามเอกสารหมาย จ.1 ถึง จ.8ไปชำระหนี้ค่าเครื่องเรือนให้แก่ห้างหุ้นส่วนจำกัดราชพฤกษ์เฟอร์นิเจอร์ โดยเจ้าหนี้สลักหลังเช็คทุกฉบับเมื่อเช็คถึงกำหนดธนาคารตามเช็คได้ปฏิเสธการจ่ายเงินเจ้าหนี้ได้ชำระหนี้ตามเช็คดังกล่าวให้แก่ผู้ทรง แล้วรับเช็คคืนมา ส่วนเช็คตามเอกสารหมาย จ.18 เจ้าหนี้ได้เรียกเก็บเงินแล้ว ธนาคารตามเช็คได้ปฏิเสธการจ่ายเงิน ต่อมาเจ้าหนี้ได้นำเช็คตามเอกสารหมายจ.1 ถึง จ.8 และ จ.18 ไปขอรับชำระหนี้ต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์หลังจากเช็คพ้นกำหนด 1 ปี แต่ไม่เกิน 10 ปี นับจากวันที่เช็คถึงกำหนด
พิเคราะห์แล้ว สำหรับคำขอรับชำระหนี้ตามเช็คเอกสารหมาย จ.18ของโจทก์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืนตามศาลชั้นต้นโดยให้ยกเสียเพราะขาดอายุความ โจทก์ไม่ฎีกา จึงยุติ คงมีปัญหาในชั้นฎีกาตามฎีกาของโจทก์ว่า สิทธิเรียกร้องของเจ้าหนี้เกี่ยวกับเช็คตามเอกสารหมาย จ.1 ถึง จ.8 ขาดอายุความหรือไม่เห็นว่า เช็คพิพาทเป็นเช็คที่สั่งให้ใช้เงินแก่ผู้ถือ ย่อมโอนไปได้เพียงการส่งมอบไม่ต้องสลักหลังการที่เจ้าหนี้สลักหลังเช็คดังกล่าวแล้วส่งมอบให้แก่บุคคลอื่นเพื่อชำระหนี้ถือได้ว่าเป็นประกัน (อาวัล)ผู้สั่งจ่าย ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 921 ประกอบด้วยมาตรา 989 ต่อมาเมื่อธนาคารตามเช็คปฏิเสธการจ่ายเงินเจ้าหนี้ในฐานะผู้รับอาวัลได้ใช้เงินตามเช็คให้แก่ผู้ทรงแล้วเจ้าหนี้ย่อมได้สิทธิในอันที่จะไล่เบี้ยเอาแก่จำเลยบุคคลซึ่งตนได้ประกันไว้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 940 วรรคสามซึ่งไม่มีกฎหมายกำหนดอายุความไว้โดยเฉพาะ จึงมีอายุความ 10 ปี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 164 คำขอรับชำระหนี้ของเจ้าหนี้ตามปัญหาจึงไม่ขาดอายุความ”
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ตามเช็คตามเช็คเป็นเงิน 815,616.44 บาท จากกองทรัพย์สินของจำเลย ตามมาตรา 130(8)แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์
