แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ขายฝาก จำนอง วิธีพิจารณาความแพ่ง ทำกรมธรรม์สัญญาขายฝากกันถูกต้อง ภายหลังเจ้าพนักงานออกโฉนดสำหรับที่ให้ผู้ขายฝาก ผู้รับซื้อฝากยึดโฉนดไว้แต่ไม่ได้ทำสัญญาขายฝากกันใหม่ ส่วนที่ดินผู้ขายฝากเช่าทำตลอดมา แต่สัญญาเช่าไม่ได้ทำเป็นหนังสือ วินิจฉัยว่าคงเป็นสัญญาขายฝากไม่ใช่จำนอง
ย่อยาว
คดีได้ความว่าเมื่อ ร.ศ. ๑๒๘ ย.บิดาจำเลยได้ขายฝากที่ดินไว้แก่โจทก์ได้ทำกรมธรรม์สัญญากันที่อำเภอ ต่อมาเมื่อ ร.ศ.๑๓๐ เจ้าพนักงานได้ออกโฉนดลงชื่อ ย. เป็นกรรมสิทธิ โจทก์ก็ได้ยึดถือโฉนดมาจนบัดนี้ แต่โจทก์กับ ย. ไม่ได้ไปทำการขายฝากกันใหม่คงปฏิบัติตามสัญญาเก่าตลอดมา นารายนี้ ย. เป็นผู้เช่าโจทก์ทำแต่มิได้หนังสือสัญญาต่อกัน ต่อมา ๖ ปี ย.ตายลงจำเลยเป็นผู้รับมฤดกแลได้ความว่าจำเลยได้เช่านารายนี้ทำต่อมา แต่ไม่มีหนังสือสัญญาเช่า โจทก์จึงฟ้องขอให้จำเลยโอนที่รายนี้เป็นกรรมสิทธิแก่โจทก์ แลขอให้ขับไล่จำเลย
ศาลเดิมพิพากษาให้ที่หลุดเป็นสิทธิแก่โจทก์แลให้ขับไล่จำเลย
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าตามพฤตติการณ์จะถือไม่ได้ว่าเป็นการขายฝากต้องเรียกว่าจำนองให้พิพากษายกฟ้อง
ศาลฎีกาเห็นว่าแม้โจทก์กับ ย. จะไม่ได้แก้โฉนดหืรทำหนังสือสัญญากันใหม่ก็ดี ก็ไม่ทำให้กรมธรรม์ขายฝากเสียไป แลยังคงมีผลใช้ได้ตามกฎหมาย จำเลยซึ่งเป็นผู้รับมฤดกจึงต้องรับผิดชอบต่อโจทก์ส่วนข้อที่ว่าเป็นการขายฝากหรือจำนองนั้นปรากฎว่าเมื่อ ย. ขายฝากแล้ว ก็ขอเช่าไปแลได้ส่งค่าเช่าตลอดมา แม้จะไม่มีหนังสือสัญญาเช่าก็ยังเป็นการแสดงว่าได้มอบหมายที่ดินรายนี้แก่โจทก์แล้ว จึงพิพากษายืนตามศาลเดิม
