แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
คำวินิจฉัยของคณะกรรมการเครื่องหมายการค้าที่ปฏิเสธไม่รับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ยืนตามคำสั่งของนายทะเบียนย่อมเป็นที่สุดตามมาตรา 18 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 แต่โจทก์ก็มีสิทธินำคดีมาฟ้องต่อศาลเพื่อขอให้เพิกถอนคำวินิจฉัยนั้นได้ และไม่มีบทบัญญัติในพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 หรือในกฎหมายอื่นใดบัญญัติให้โจทก์ต้องฟ้องคดีภายใน 90 วัน นับแต่วันทราบคำวินิจฉัยของคณะกรรมการเครื่องหมายการค้า ดังนั้น โจทก์ย่อมมีสิทธิยื่นฟ้องในวันที่ 13 กันยายน 2544 หรือวันใดวันหนึ่งหลังวันที่ 12 กันยายน 2544 โดยไม่จำเป็นต้องขอให้ศาลขยายระยะเวลาในการยื่นคำฟ้อง
คำฟ้องของโจทก์ลงวันที่ 12 กันยายน 2544 แต่โจทก์นำมายื่นต่อศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง ในวันที่ 13 กันยายน 2544 พร้อมกับคำร้องขอให้ศาลไต่สวนและมีคำสั่งเป็น 2 กรณี กรณีที่ 1 ขอให้ส่งรับคำฟ้องของโจทก์ในวันที่ 12 กันยายน 2544 เพราะโจทก์ไปยื่นคำฟ้องต่อศาลในวันดังกล่าว แต่ไปถึงศาลเมื่อเวลา 16.32 นาฬิกา เจ้าหน้าที่ไม่รับอ้างว่าหมดเวลาราชการแล้ว กรณีที่ 2 หากศาลเห็นว่าไม่สมควรรับคำฟ้องของโจทก์ในวันที่ 12 กันยายน 2544 ก็ขอให้ถือว่าคำร้องนี้เป็นคำร้องขอขยายระยะเวลาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 23ในกรณีมีเหตุสุดวิสัย โดยขอให้ศาลขยายระยะเวลาให้โจทก์ยื่นฟ้องในวันนี้ได้ การที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางมีคำสั่งว่า โจทก์ยื่นคำฟ้องในวันที่ 12 กันยายน 2544 เมื่อพ้นเวลาราชการจึงไม่อาจมีคำสั่งให้รับคำฟ้องของโจทก์ไว้ได้นั้นชอบแล้ว แต่เมื่อโจทก์อาจยื่นฟ้องในวันที่ 13 กันยายน 2544 หรือวันถัดไปวันใดวันหนึ่งก็ได้แม้คำฟ้องจะลงวันที่ 12 กันยายน 2544 ก็ต้องถือว่ายื่นคำฟ้องต่อศาลในวันที่ 13 กันยายน 2544 ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางจึงชอบที่จะสั่งรับคำฟ้องของโจทก์ไว้พิจารณาต่อไป
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากโจทก์ยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า “กลุ่มสี่ประดิษฐ์”ในประเทศไทยต่อจำเลยที่ 1 แต่นายทะเบียนเครื่องหมายการค้าปฏิเสธไม่รับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ โดยให้เหตุผลว่า เครื่องหมายการค้าของโจทก์ไม่มีลักษณะอันพึงรับจดทะเบียนได้ตามมาตรา 6 แห่งพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534โจทก์อุทธรณ์คำสั่งของนายทะเบียนเครื่องหมายการค้า คณะกรรมการเครื่องหมายการค้าพิจารณาแล้วมีคำวินิจฉัยยืนตามคำสั่งของนายทะเบียนที่ปฏิเสธไม่รับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ โดยแจ้งคำวินิจฉัยให้โจทก์ทราบเมื่อวันที่ 14 มิถุนายน 2544
เมื่อวันที่ 13 กันยายน 2544 โจทก์ยื่นคำร้องต่อศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพร้อมกับคำฟ้องคดีนี้ลงวันที่ 12 กันยายน 2544 ที่ฟ้องขอให้เพิกถอนคำสั่งของนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าและคำวินิจฉัยของคณะกรรมการเครื่องหมายการค้า กับให้นายทะเบียนเครื่องหมายการค้ารับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้า “กลุ่มสี่ประดิษฐ์” ของโจทก์ โดยคำร้องของโจทก์มีใจความว่า คำฟ้องของโจทก์ดังกล่าวจะต้องเสนอต่อศาลภายในวันที่ 12 กันยายน 2544 ซึ่งในวันดังกล่าวทนายโจทก์เพิ่งได้รับอนุมัติจากโจทก์ซึ่งอยู่ต่างประเทศให้ฟ้องคดีนี้เมื่อเวลา 14 นาฬิกาเศษทนายโจทก์ได้จัดเตรียมคำฟ้องเพื่อยื่นต่อศาลเสร็จเรียบร้อยในเวลา 15 นาฬิกาเศษ และได้เดินทางมาเพื่อยื่นคำฟ้อง แต่เนื่องจากสภาพการจราจรที่ติดขัดเพราะใกล้เวลาเลิกงาน เสมียนทนายโจทก์เดินทางไปถึงศาลเมื่อเวลา 16.32 นาฬิกา และได้พบกับเจ้าหน้าที่รับฟ้องของศาลเมื่อเวลาประมาณ 16.40 นาฬิกา เจ้าหน้าที่รับฟ้องปฏิเสธไม่ยอมรับคำฟ้องของโจทก์โดยอ้างว่าหมดเวลาราชการแล้ว โจทก์ไปถึงศาลเกินเวลาราชการไปเพียงเล็กน้อยเจ้าหน้าที่ศาลไม่ควรใช้ดุลพินิจในทางที่ทำให้โจทก์ได้รับความเสียหายและไม่ได้รับความเป็นธรรม เพื่อประโยชน์แห่งความยุติธรรม ขอให้ศาลไต่สวนและมีคำสั่งรับคำฟ้องของโจทก์ โดยถือว่าโจทก์ได้ยื่นคำฟ้องไว้ตั้งแต่วันที่ 12 กันยายน2544 หรือมิฉะนั้นขอให้ถือคำร้องฉบับนี้เป็นคำร้องขอขยายระยะเวลาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 23 ให้โจทก์ยื่นคำฟ้องในวันนี้ได้
ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลาง เห็นว่าคดีพอวินิจฉัยได้โดยไม่จำเป็นต้องไต่สวน จึงให้งดการไต่สวนแล้ววินิจฉัยว่า โจทก์ยื่นคำฟ้องเมื่อวันที่12 กันยายน 2544 เมื่อพ้นเวลาทำการของทางราชการแล้ว การยื่นคำฟ้องของโจทก์จึงมิได้ยื่นในวันที่ 12 กันยายน 2544 ตามนัยแห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 193/4 ศาลจึงไม่อาจมีคำสั่งให้รับฟ้องของโจทก์ไว้พิจารณาได้ ส่วนที่โจทก์ขอให้มีคำสั่งขยายกำหนดระยะเวลาฟ้องคดีเพื่อขอให้โจทก์ฟ้องคดีได้ภายในวันที่ 12 กันยายน2544 โดยอ้างเหตุสุดวิสัยนั้น ศาลไม่มีอำนาจขยายระยะเวลาตามที่กำหนดไว้ในพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 ได้จึงให้ยกคำร้องของโจทก์ และมีคำสั่งไม่รับคำฟ้องของโจทก์เนื่องจากยื่นเมื่อหมดเวลาทำการของทางราชการแล้ว
โจทก์อุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศวินิจฉัยว่า “เห็นว่า แม้คำวินิจฉัยของคณะกรรมการเครื่องหมายการค้าที่ปฏิเสธไม่รับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ยืนตามคำสั่งของนายทะเบียนจะเป็นที่สุดตามบทบัญญัติมาตรา 18 วรรคหนึ่ง แห่งพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 แต่โจทก์ก็มีสิทธินำคดีมาฟ้องต่อศาลเพื่อขอให้เพิกถอนคำวินิจฉัยนั้นได้ หากเป็นคำวินิจฉัยที่ไม่ถูกต้องตามกฎหมายหรือไม่ชอบด้วยกฎหมาย และการใช้สิทธิทางศาลในกรณีเช่นนี้ไม่มีบทบัญญัติใดในพระราชบัญญัติเครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 หรือในกฎหมายอื่นใดบัญญัติให้โจทก์ต้องใช้สิทธิทางศาลหรือฟ้องคดีภายใน 90 วัน นับแต่วันทราบคำวินิจฉัยของคณะกรรมการเครื่องหมายการค้า ดังนั้น โจทก์ย่อมมีสิทธิยื่นฟ้องคดีนี้ในวันที่ 13 กันยายน 2544 หรือวันใดวันหนึ่งหลังวันที่ 12 กันยายน 2544 โดยไม่จำเป็นต้องขอให้ศาลขยายกำหนดระยะเวลาในการยื่นคำฟ้องแต่อย่างใด คดีนี้คำฟ้องของโจทก์ลงวันที่12 กันยายน 2544 แต่โจทก์นำมายื่นต่อศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางในวันที่ 13 กันยายน 2544 พร้อมกับคำร้องขอให้ศาลไต่สวนและมีคำสั่งเป็น 2 กรณี กรณีที่ 1 ขอให้ส่งรับคำฟ้องของโจทก์ในวันที่ 12 กันยายน 2544 เพราะโจทก์ไปยื่นคำฟ้องต่อศาลในวันดังกล่าว แต่ไปถึงศาลเมื่อเวลา 16.32 นาฬิกา เจ้าหน้าที่รับฟ้องไม่รับอ้างว่าหมดเวลาราชการแล้ว กรณีที่ 2 หากศาลเห็นว่าไม่สมควรรับคำฟ้องของโจทก์ในวันที่ 12 กันยายน 2544 ก็ขอให้ถือว่าคำร้องนี้เป็นคำร้องขอขยายกำหนดระยะเวลาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 23 ในกรณีมีเหตุสุดวิสัยโดยขอให้ศาลขยายกำหนดระยะเวลาให้โจทก์ยื่นฟ้องในวันนี้ได้ ซึ่งวันนี้หมายถึงวันที่13 กันยายน 2544 การที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางมีคำสั่งว่า โจทก์ยื่นคำฟ้องในวันที่ 12 กันยายน 2544 เมื่อพ้นเวลาราชการ จึงไม่อาจมีคำสั่งให้รับคำฟ้องของโจทก์ไว้พิจารณาได้นั้น ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศเห็นพ้องด้วย แต่การที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางมีคำสั่งไม่รับคำฟ้องของโจทก์โดยอ้างว่าคำฟ้องของโจทก์ไม่ได้ยื่นต่อศาลภายในวันที่ 12 กันยายน 2544 เนื่องจากยื่นเมื่อหมดเวลาทำการของทางราชการแล้วนั้น เห็นว่า เมื่อคำฟ้องของโจทก์คดีนี้อาจยื่นในวันที่ 13 กันยายน 2544 หรือวันถัดไปวันใดวันหนึ่งก็ได้ดังที่ได้วินิจฉัยมาแล้วทั้งโจทก์ก็ยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งรับคำฟ้องของโจทก์ในวันที่โจทก์ยื่นคำฟ้องต่อศาลด้วยคือวันที่ 13 กันยายน 2544 แม้คำฟ้องของโจทก์จะลงวันที่ 12 กันยายน 2544 ก็ต้องถือว่าโจทก์ยื่นคำฟ้องต่อศาลในวันที่ 13 กันยายน 2544 ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางจึงชอบที่จะมีคำสั่งรับคำฟ้องของโจทก์ไว้พิจารณาต่อไป การที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางมีคำสั่งไม่รับคำฟ้องของโจทก์ที่ได้ยื่นเมื่อวันที่ 13 กันยายน 2544 จึงไม่ชอบ กรณีไม่จำเป็นต้องวินิจฉัยปัญหาข้ออื่นของโจทก์อีกต่อไปเพราะไม่ทำให้ผลคดีเปลี่ยนแปลง”
พิพากษาให้ยกคำสั่งศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางที่ไม่รับคำฟ้องของโจทก์ไว้พิจารณา แล้วให้ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางพิจารณาสั่งคำฟ้องของโจทก์ใหม่
