แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แม้ศาลจะไม่รับคำคัดค้านของพันตรี พ. ในฐานะนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนอำเภอเมืองนครพนม เพราะมิได้ยื่นคำร้องเพื่อขอขยายระยะเวลายื่นคำคัดค้านภายในเวลาที่ศาลชั้นต้นกำหนด ก็ถือได้ว่าพันตรี พ. ได้เข้ามาเกี่ยวข้องในคดีของผู้ร้องโดยตรงตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 188(4) จึงเป็นคู่ความในคดี มีสิทธิอุทธรณ์คำสั่งของศาลชั้นต้นได้
ย่อยาว
ผู้ร้องร้องว่า ผู้ร้องเป็นบุคคลมีสัญชาติไทย นางเขือง เหงียนถิ เป็นคนต่างด้าวเกิดในราชอาณาจักรไทยโดยมีบิดามารดาเข้ามาในราชอาณาจักรไทยโดยมิชอบด้วยกฎหมาย ผู้ร้องและนางเขืองอยู่กินเกิดบุตร 3 คน โดยผู้ร้องและนางเขือง บรรลุนิติภาวะแล้ว ไม่เป็นบุคคลวิกลจริตหรือไร้ความสามารถหรือเสมือนไร้ความสามารถ ไม่เป็นญาติกันและไม่เคยสมรสกันมาก่อน เมื่อวันที่ 19มีนาคม 2525 ผู้ร้องและนางเขืองได้ยื่นคำร้องขอจดทะเบียนสมรสต่อพันตรีพยุงศักดิ์ ทรัพย์ชูแสง นายอำเภอเมืองนครพนม แต่พันตรีพยุงศักดิ์ปฏิเสธการจดทะเบียนสมรสโดยให้เหตุว่าขัดคำสั่งกระทรวงมหาดไทยและขัดนโยบายขอให้ไต่สวนและมีคำสั่งให้นายอำเภอเมืองนครพนม จังหวัดนครพนม ทำการจดทะเบียนสมรสให้แก่ผู้ร้องและนางเขือง
ศาลชั้นต้นนัดไต่สวนคำร้องไม่มีผู้ใดร้องคัดค้าน
ศาลชั้นต้นไต่สวนคำร้องแล้วเห็นว่า ผู้ร้องและนางเขืองมีสิทธิจดทะเบียนสมรสได้เพราะเป็นบุคคลไม่ต้องห้ามตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์จึงมีคำสั่งให้นายทะเบียนครอบครัวประจำสำนักทะเบียนอำเภอเมืองนครพนมจังหวัดนครพนม รับจดทะเบียนสมรสให้แก่ผู้ร้องและนางเขือง
พันตรีพยุงศักดิ์ นายอำเภอเมืองนครพนมในฐานะนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนอำเภอเมืองนครพนม อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิจารณาแล้วเห็นว่า คดีนี้เป็นคดีไม่มีข้อพิพาทตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 188 พันตรีพยุงศักดิ์นายอำเภอเมืองนครพนมในฐานะนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนอำเภอเมืองนครพนมจะได้ยื่นคำร้องขอขยายระยะเวลายื่นคำคัดค้านไว้ก็ไม่ทำให้มีฐานะเป็นคู่ความจึงไม่มีสิทธิอุทธรณ์คัดค้านคำสั่งของศาลชั้นต้น พิพากษายกอุทธรณ์
พันตรีพยุงศักดิ์ นายอำเภอเมืองนครพนมในฐานะนายทะเบียนประจำสำนักงานทะเบียนอำเภอเมืองนครพนม ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เมื่อศาลชั้นต้นรับคำร้องและนัดไต่สวนคำร้องของผู้ร้องนั้นศาลชั้นต้นได้มีคำสั่งด้วยว่าให้ส่งสำเนาคำร้องของผู้ร้องให้นายอำเภอเมืองนครพนม และจะคัดค้านประการใดก็ให้ยื่นคำคัดค้านต่อศาลก่อนวันนัดไต่สวนคำร้อง ครั้นถึงวันนัดไต่สวนคำร้องคือวันที่ 20 เมษายน 2525 พันตรีพยุงศักดิ์ในฐานะนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนอำเภอเมืองนครพนมได้ยื่นคำร้องขอขยายระยะเวลากำหนดเวลายื่นคำคัดค้านออกไปอีก 20 วัน แม้ศาลชั้นต้นได้มีคำสั่งให้ยกคำร้องเพราะมิได้ยื่นเสียภายในเวลาที่ศาลชั้นต้นกำหนดและไม่มีเหตุสุดวิสัยใด ๆ ก็ดี ถือได้ว่าพันตรีพยุงศักดิ์ในฐานะนายทะเบียนประจำสำนักทะเบียนอำเภอเมืองนครพนมได้เข้ามาเกี่ยวข้องในคดีของผู้ร้องโดยตรงตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 188(4) จึงเป็นคู่ความในคดีนี้มีสิทธิอุทธรณ์คำสั่งของศาลชั้นต้นได้
พิพากษายกคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ให้ศาลอุทธรณ์พิจารณาพิพากษาใหม่ตามรูปคดี
