แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สมาชิกภาพของสมาชิกสภาเทศบาลผู้ได้รับเลือกตั้งนั้นเริ่มแต่วันที่เทศบาลประกาศผลของการเลือกตั้ง มิใช่เริ่มแต่วันปฏิญาณตนเข้ารับหน้าที่
เงินค่าป่วยการซึ่งจะจ่ายให้แก่สมาชิกสภาเทศบาลตามข้อบังคับกระทรวงมหาดไทยฯ นั้น มีลักษณะเป็นเงินตอบแทนการปฏิบัติหน้าที่ของสมาชิกสภาเทศบาล มีสิทธิที่จะได้รับเงินค่าป่วยการจึงเริ่มแต่วันเข้ารับหน้าที่เป็นต้นไป มิใช่วันเริ่มสมาชิกภาพ
ตามพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 มาตรา 17 สมาชิกสภาเทศบาลต้องปฏิญาณตนในที่ประชุมสภาเทศบาลก่อนเข้ารับหน้าที่ จึงต้องถือว่าสมาชิกสภาเทศบาลเข้ารับหน้าที่ตั้งแต่วันปฏิญาณตน และมีสิทธิได้รับเงินค่าป่วยการตามส่วน นับแต่วันดังกล่าวโดยคำนวณจากเงินค่าป่วยการรายเดือน
ข้อบังคับกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจ่ายเงินค่าป่วยการฯ ที่ว่าให้สมาชิกสภาเทศบาลได้รับเงินค่าป่วยการเป็นรายเดือนนั้น เป็นเพียงกำหนดเวลาจ่ายเงินค่าป่วยการไว้ว่าให้จ่ายเป็นเดือน ๆ ไป หาได้หมายความเลยไปถึงว่า แม้ก่อนเข้ารับหน้าที่ สมาชิกสภาเทศบาลก็มีสิทธิได้รับเงินค่าป่วยการ (เต็มทั้งเดือน) ด้วยไม่
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาเทศบาลเมืองตากตามประกาศผลการเลือกตั้งของนายกเทศมนตรีลงวันที่ ๒๔ ธันวาคม ๒๕๑๐ สมาชิกภาพของโจทก์จึงเริ่มแต่วันดังกล่าว และมีสิทธิได้รับค่าป่วยการเป็นรายเดือนเดือนละ ๔๐๐ บาท ตามข้อบังคับกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจ่ายเงินค่าป่วยการฯ ซึ่งโจทก์มีสิทธิได้รับเงินค่าป่วยการประจำเดือนธันวาคม ๒๕๑๐ กับมกราคม ๒๕๑๑ รวม ๒ เดือน เป็นเงิน ๘๐๐ บาท แต่จำเลยกลับจ่ายให้เพียง ๕ วัน นับตั้งแต่วันที่ ๒๗ ถึง ๓๑ มกราคม ๒๕๑๑ อ้างว่าผู้ว่าราชการจังหวัดสั่งให้จ่ายนับแต่วันที่โจทก์ปฏิญาณตน คือวันที่ ๒๗ มกราคม ๒๕๑๑ ซึ่งเป็นการละเมิดและผิดสัญญา ขอให้บังคับจำเลยจ่ายเงินค่าป่วยการสมาชิกสภาเทศบาล ๘๐๐ บาทแก่โจทก์พร้อมด้วยดอกเบี้ย
จำเลยต่อสู้ว่า โจทก์เพิ่งปฏิญาณตน อันถือว่าโจทก์เข้ารับหน้าที่เมื่อวันที่ ๒๗ มกราคม ๒๕๑๑ ไม่มีสิทธิได้รับเงินค่าป่วยการก่อนหน้านั้น
วันชี้สองสถาน คู่ความรับข้อเท็จจริงกัน ศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพยานแล้ววินิจฉัยว่า โจทก์เพิ่งเข้ารับหน้าที่โดยสมบูรณ์ตามกฎหมายเมื่อวันที่ ๒๗ มกราคม ๒๕๑๑ ซึ่งเป็นวันที่โจทก์ได้ปฏิญาณตนในที่ประชุมสภาเทศบาลจึงมีสิทธิได้รับค่าป่วยการรวม ๕ วัน เป็นเงิน ๖๔.๕๐ บาท พิพากษาให้จำเลยชำระเงินจำนวนดังกล่าวให้โจทก์ ส่วนดอกเบี้ยไม่ให้เพราะจำเลยยอมรับจะให้เงินมาแต่ต้นอยู่แล้ว
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าสมาชิกภาพของผู้ได้รับเลือกตั้งเริ่มแต่วันเข้ารับหน้าที่และสาบานตน การจ่ายเงินค่าป่วยการต้องจ่ายตามส่วนพิพากษายืน
โจทก์ฎีกาต่อมา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า พระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล พ.ศ. ๒๔๘๒ มาตรา ๕๕ บัญญัติว่า “เมื่อเป็นอันยุติว่าในเขตเลือกตั้งใดผู้สมัครคนใดได้รับเลือกตั้งตามบทพระราชบัญญัตินี้แล้ว ให้เทศบาลประกาศผลของการเลือกตั้งในเขตนั้นไว้ ณ สำนักงานเทศบาลโดยไม่ชักช้าตามแบบซึ่งกำหนดในกฎกระทรวง” และตามกฎกระทรวงมหาดไทยออกตามความในพระราชบัญญัติการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล พ.ศ. ๒๔๘๒ ข้อ ๓๒ ระบุไว้ว่า ให้ประกาศผลของการเลือกตั้งตามแบบท้ายกฎนี้ ตามแบบประกาศผลของการเลือกตั้งตามกฎนี้ ก็มีข้อความว่าบุคคลผู้นั้นได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาเทศบาลแล้ว เมื่อพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ มิได้บัญญัติไว้เป็นพิเศษว่าสมาชิกภาพของผู้ได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกเทศบาลเริ่มแต่เมื่อไร ก็ต้องถือว่าสมาชิกภาพของสมาชิกสภาเทศบาลเริ่มตั้งแต่วันประกาศผลของการเลือกตั้งพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ มาตรา ๑๗ ที่ว่า ก่อนเข้ารับหน้าที่สมาชิกสภาเทศบาลต้องปฏิญาณตน …. ฯลฯ ….” ก็แสดงให้เห็นชัดแจ้งอยู่แล้วว่าต้องเป็นสมาชิกสภาเทศบาลมาก่อนแล้วจึงจะปฏิญาณตนการปฏิญาณตนตามกฎหมาย เป็นเพียงเงื่อนไขของการเริ่มปฏิบัติหน้าที่เท่านั้น กล่าวคือ ถ้ายังไม่ได้ปฏิญาณตนสมาชิกสภาเทศบาลผู้นั้นก็จะปฏิบัติหน้าที่ในสภาเทศบาลไม่ได้ สมาชิกภาพในการเป็นสมาชิกสภาเทศบาลของโจทก์จึงเริ่มตั้งแต่วันที่ ๒๔ ธันวาคม ๒๕๑๐ อันเป็นวันที่เทศบาลเมืองตากประกาศผลของการเลือกตั้ง หาใช่เริ่มแต่วันปฏิญาณตนดังคำวินิจฉัยของศาลอุทธรณ์ไม่
ส่วนปัญหาที่ว่า โจทก์จะมีสิทธิได้รับเงินค่าป่วยการตั้งแต่เมื่อใดและจะต้องจ่ายในเดือนที่เข้ารับหน้าที่เต็มทั้งเดือนหรือจ่ายตามส่วนของจำนวนวันในเดือนที่เข้ารับหน้าที่นั้น ศาลฎีกาเห็นว่าข้อบังคับกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจ่ายเงินค่าป่วยการของประธานสภา รองประธานสภาสมาชิกสภาเทศบาล กับเบี้ยประชุมกรรมการของสภาเทศบาล พ.ศ. ๒๕๐๗ ออกตามความในมาตรา ๖๘ แห่งพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ มีลักษณะเป็นเงินตอบแทนการปฏิบัติหน้าที่ของสมาชิกสภาเทศบาลโจทก์จึงมีสิทธิได้รับเงินค่าป่วยการตั้งแต่วันเข้ารับหน้าที่แล้วเป็นต้นไปพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. ๒๔๙๖ มาตรา ๑๗ บัญญัติว่า “ก่อนเข้ารับหน้าที่สมาชิกสภาเทศบาลต้องปฏิญาณตนในที่ประชุมสภาเทศบาลว่าจะรักษาไว้และปฏิบัติตามซึ่งรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ทั้งจะซื่อสัตย์สุจริต และปฏิบัติหน้าที่เพื่อประโยชน์ของท้องถิ่น” ข้อเท็จจริงที่โจทก์จำเลยรับกันได้ความว่า โจทก์เข้าปฏิญาณตนในที่ประชุมสภาเทศบาล เมื่อวันที่ ๒๗ มกราคม ๒๕๑๑ จึงต้องถือว่าโจทก์เข้ารับหน้าที่ตั้งแต่วันปฏิญาณตนนั้น และมีสิทธิได้รับเงินค่าป่วยการตามส่วนของจำนวนวัน สำหรับเดือนมกราคม ๒๕๑๑ เพียง ๕ วัน หาใช่เต็มทั้งเดือนไม่ข้อบังคับกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการจ่ายเงินค่าป่วยการของประธานสภาฯ พ.ศ. ๒๕๐๗ ข้อ ๓ ที่ว่า “ให้สมาชิกสภาเทศบาลได้รับเงินค่าป่วยการเป็นรายเดือน … ฯลฯ…” นั้น เป็นเพียงกำหนดเวลาจ่ายเงินค่าป่วยการไว้ว่าให้จ่ายเป็นเดือน ๆ ไป หาได้หมายความเลยไปถึงว่าแม้ก่อนเข้ารับหน้าที่โจทก์ก็มีสิทธิได้รับเงินค่าป่วยการด้วยไม่ คำพิพากษาศาลอุทธรณ์โดยผลชอบแล้ว
พิพากษายืน
