แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยเป็นเจ้าของรถบรรทุกคันเกิดเหตุและได้รับใบอนุญาตประกอบการขนส่งส่วนบุคคลด้วยรถบรรทุกคันดังกล่าว แม้จำเลยจะให้ ว. เช่าซื้อรถคันนั้นไป แต่จำเลยก็ยังยื่นขอต่ออายุทะเบียนรถและหาได้บอกเลิกการประกอบการขนส่งที่เป็นสิทธิเฉพาะตัว แก่ทางราชการไม่กลับยอมให้ ว. ขับรถคันเกิดเหตุไปประกอบการขนส่งในชื่อจำเลยอีกต่อไป พฤติการณ์ดังกล่าวถือว่าจำเลยและ ว. ร่วมกันประกอบการขนส่งส่วนบุคคลและ ว. เป็นตัวแทนของจำเลยในกิจการดังกล่าวเมื่อ ว. ขับรถไปกระทำละเมิดอันต้องรับผิดชดใช้ให้โจทก์ภายในขอบอำนาจแห่งฐานะตัวแทน จำเลยซึ่งเป็นตัวการต้องร่วมรับผิดด้วยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 427, 820 (อ้างคำพิพากษาฎีกาที่ 3480/2530)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเป็นผู้ประกอบการขนส่งและเจ้าของรถยนต์บรรทุกสิบล้อส่วนบุคคลคันเกิดเหตุ ว. ลูกจ้างหรือตัวแทนจำเลยขับรถคันดังกล่าวบรรทุกอ้อยไปตามทางการที่จ้างหรือวัตถุประสงค์ของจำเลยด้วยความประมาทชนรถไฟของโจทก์ตกรางเสียหายเป็นเงิน ๕๐๐,๐๐๐ บาท ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินดังกล่าวแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า จำเลยมิได้เป็นผู้ประกอบการขนส่ง จำเลยให้ ร. เช่าซื้อรถคันเกิดเหตุไปแล้ว ว. มิใช่ลูกจ้างหรือตัวแทนจำเลย พนักงานรถไฟเป็นฝ่ายประมาท
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย ๒๕๐,๐๐๐ บาทแก่โจทก์
โจทก์และจำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงฟังได้ว่า จำเลยได้นำรถบรรทุกคันเกิดเหตุมาจดทะเบียนประกอบการขนส่งเมื่อ พ.ศ.๒๕๑๙ และขอต่อทะเบียน ได้รับใบอนุญาตประกอบการขนส่งส่วนบุคคลด้วยรถบรรทุกตามพระราชบัญญัติการขนส่งทางบก พ.ศ.๒๕๒๒ ตั้งแต่วันที่ ๙ มกราคม ๒๕๒๔ เมื่อจำเลยให้นายวิบูลย์เช่าซื้อรถคันดังกล่าวไป นายวิบูลย์มิได้ขออนุญาตประกอบการขนส่ง คงใช้รถบรรทุกคันเกิดเหตุประกอบการขนส่งตามใบอนุญาตเดิมซึ่งมีชื่อจำเลยเป็นผู้ได้รับอนุญาตตลอดมา และจำเลยก็ยังยื่นแบบเรื่องราวขอต่ออายุทะเบียนรถและชำระเงินในฐานะผู้ประกอบการขนส่งอีกด้วย จำเลยเป็นผู้ได้รับใบอนุญาตประกอบการขนส่งส่วนบุคคล จะต้องปฏิบัติตามพระราชบัญญัติการขนส่งทางบก พ.ศ.๒๕๒๒ มาตรา ๔(๕), ๓๔ กฎกระทรวง เงื่อนไขคำสั่งและระเบียบซึ่งออกโดยอาศัยอำนาจกฎหมายดังกล่าว และตามที่ใบอนุญาตประกอบการขนส่งส่วนบุคคลระบุไว้ เมื่อจำเลยได้รับใบอนุญาตประกอบการขนส่งส่วนบุคคล ซึ่งเป็นการขนส่งเพื่อการค้าหรือธุรกิจของจำเลยเองแล้ว แม้จำเลยจะให้นายวิบูลย์เช่าซื้อรถบรรทุกคันเกิดเหตุไปก็เป็นเรื่องกรรมสิทธิ์ของรถเท่านั้น จำเลยหาได้บอกเลิกการประกอบการขนส่งที่เป็นสิทธิเฉพาะตัวของจำเลยแก่ทางราชการไม่ กลับยอมให้นายวิบูลย์ขับรถบรรทุกคันเกิดเหตุไปประกอบการขนส่งในชื่อจำเลยได้อีกต่อไป พฤติการณ์ดังกล่าวถือว่าจำเลยและนายวิบูลย์ร่วมกันประกอบการขนส่งส่วนบุคคล และถือว่านายวิบูลย์เป็นตัวแทนของจำเลยในกิจการขนส่งดังกล่าว ฉะนั้นเมื่อนายวิบูลย์ขับรถบรรทุกคันเกิดเหตุไปกระทำละเมิดอันต้องรับผิดชดใช้ให้โจทก์ภายในขอบอำนาจแห่งฐานะตัวแทนเช่นนี้ จำเลยซึ่งเป็นตัวการจักต้องร่วมรับผิดในผลแห่งการละเมิดซึ่งนายวิบูลย์ทำไปนั้นตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๔๒๗, ๘๒๐ ตามนัยคำพิพากษาฎีกาที่ ๓๔๘๐/๒๕๓๐ ส่วนเรื่องค่าเสียหายเห็นสมควรกำหนดเพิ่มขึ้น
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย ๔๓๕,๑๒๑.๐๖ บาท แก่โจทก์.
