แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ลูกหนี้ออกเช็คแล้วนำไปแลกเงินสด โดยมีเจ้าหนี้เป็นผู้สลักหลัง แต่ผู้ทรงเช็คนำเช็คไปขอรับเงินจากธนาคารไม่ได้ เจ้าหนี้จึงได้ชำระหนี้ให้ผู้ทรงเช็คไป แล้วฟ้องลูกหนี้เป็นคดีแพ่งสามัญให้ชำระเงินตามเช็ค ต่อมาลูกหนี้ถูกศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด เจ้าหนี้จึงถอนฟ้องคดีแพ่งสามัญและนำเช็คมาขอรับชำระหนี้ต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ดังนี้ เมื่อปรากฏว่าเจ้าหนี้ได้นำเช็คมาฟ้องเป็นคดีแพ่งสามัญเมื่อเกินกำหนด 1 ปี นับแต่วันสั่งจ่ายแล้ว ย่อมขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1002 จึงเป็นหนี้ที่จะฟ้องร้องให้บังคับคดีไม่ได้ตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 94(1)
ย่อยาว
คดีนี้ ศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์ห้าง ฯ จำเลย ลูกหนี้ไว้เด็ดขาดและพิพากษาให้ล้มละลาย นายจิตหลู่เจ้าหนี้ได้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ตามเช็คเป็นเงิน 107,500 บาทตามหลักฐานในบัญชีท้ายคำขอรับชำระหนี้
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์สอบสวนแล้วเห็นว่าเช็คฉบับหมายเลข 718060ลงวันที่ 4 – 6 – 2515 จำนวนเงิน 50,000 บาท มีพิรุธ คือเดือนที่ลงในเช็คมีรอยเติมจากเลข 1 เป็น 6 เป็นเช็คขาดอายุความแล้ว ทั้งไม่เชื่อว่ามีมูลหนี้กันจริงจึงเห็นควรให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้เฉพาะเช็คหมายเลข 016980 จำนวนเงิน50,000 บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ย 3,750 บาท รวมเป็นเงิน 53,750 บาทนอกนั้นควรให้ยกเสีย
ศาลแพ่งสั่งอนุญาตให้เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้ 53,750 บาท นอกนั้นให้ยกตามความเห็นของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์
เจ้าหนี้อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
เจ้าหนี้ฎีกา
ข้อเท็จจริงรับฟังได้ในเบื้องต้นว่า หุ้นส่วนผู้จัดการห้างจำเลยได้นำเช็คของห้างจำเลย 2 ฉบับ สั่งจ่ายเงินฉบับละ 50,000 บาท หมายเลข 016980 สั่งจ่ายวันที่ 24 – 6 – 2515 และหมายเลข 718060 สั่งจ่ายวันที่ 4 – 6 – 2515 ไปแลกเงินสดจากนายยิ่งยศและนายกิมเลี้ยง โดยมีเจ้าหนี้สลักหลัง เมื่อเช็คถึงกำหนดแล้วธนาคารปฎิเสธการจ่ายเงิน อ้างเหตุว่าผู้สั่งจ่ายถึงแก่กรรม เจ้าหนี้ซึ่งเป็นผู้สลักหลังจึงชำระหนี้ให้แก่ผู้ทรงเช็คทั้งสองและได้ทวงถามให้ห้างจำเลยชำระแล้ว แต่ห้างจำเลยก็ไม่ชำระ เจ้าหนี้จึงฟ้องผู้ชำระบัญชีห้างจำเลยเป็นคดีแพ่งสามัญเพื่อให้ชำระเงินตามเช็ค เมื่อวันที่ 25 เมษายน 2516ต่อมาศาลได้มีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดห้างจำเลย เจ้าหนี้จึงถอนฟ้องคดีแพ่งสามัญและนำเช็คทั้งสองฉบับมาขอรับชำระหนี้ต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์
ศาลฎีกาวินิจฉัยแล้วเชื่อว่า ได้มีการแก้ไขวันสั่งจ่ายในเช็คฉบับหมายเลข718060 จากเลข 1 เป็นเลข 6 จริง จึงต้องถือว่าเช็คนี้ความจริงลงวันที่ 4มกราคม 2515 เจ้าหนี้นำเช็คดังกล่าวมาฟ้องห้างจำเลยเป็นคดีแพ่งสามัญเมื่อวันที่ 25 เมษายน 2516 ซึ่งเกินกำหนด 1 ปี นับแต่วันสั่งจ่ายเช็คแล้วย่อมขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1002จึงเป็นหนี้ที่จะฟ้องร้องให้บังคับคดีไม่ได้ตามพระราชบัญญัติล้มละลายพ.ศ. 2483 มาตรา 94(1)
พิพากษายืน