แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
ตามสัญญาซื้อขาย ผู้ซื้อและผู้ขายได้ตกลงกันว่ากรรมสิทธิ์ในยานยนต์จะตกไปอยู่แก่ผู้ซื้อก็ต่อเมื่อผู้ซื้อได้ชำระราคาครบถ้วนแล้ว ผู้ร้องซึ่งเป็นผู้รับโอนสิทธิตามสัญญาจากผู้ซื้อเดิมมาอีกทอดหนึ่ง ก็ต้องผูกพันตามสัญญานี้ด้วย เมื่อขณะจำเลยกระทำผิดหรือขณะที่ ศาลพิพากษาคดีผู้ร้องยังชำระราคาไม่ครบ กรรมสิทธิ์ในรถยนต์ของกลางจึงยังไม่โอนมาเป็นของผู้ร้อง ผู้ร้องเพิ่งชำระราคางวดสุดท้ายใน ภายหลังนั้น จึงไม่มีอำนาจร้องขอคืนของกลางได้
ย่อยาว
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า ขณะที่จำเลยใช้รถยนต์ของกลางกระทำความผิดคดีนี้ รถคันดังกล่าวยังไม่เป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้อง ผู้ร้องไม่มีสิทธิขอรถยนต์ของกลางคืน ให้ยกคำร้อง ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า “ปัญหาว่าในขณะจำเลยกระทำผิดคดีนี้นั้นผู้ร้องเป็นเจ้าของรถยนต์ของกลางหรือไม่ ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 459 ได้บัญญัติว่า “ถ้าสัญญาซื้อขายมีเงื่อนไขหรือเงื่อนเวลาบังคับไว้ ท่านว่ากรรมสิทธิ์ในทรัพย์สินยังไม่โอนไปจนกว่าการจะได้เป็นไปตามเงื่อนไขหรือถึงกำหนดเงื่อนเวลานั้น” ตามสัญญาซื้อขายระหว่างห้างหุ้นส่วนจำกัดเฮียบหงวนมอเตอร์กับนายเจียมผู้ซื้อเดิมตามเอกสารหมาย ร.20 ผู้ซื้อและผู้ขายได้ตกลงกันในเรื่องกรรมสิทธิ์ยานยนต์ที่ซื้อขายกันว่ากรรมสิทธิ์ในยานยนต์จะตกไปอยู่แก่ผู้ซื้อก็ต่อเมื่อผู้ซื้อได้ชำระราคาครบถ้วนแล้ว ผู้ร้องซึ่งเป็นผู้รับโอนสิทธิตามสัญญาจากผู้ซื้อเดิมมาอีกทอดหนึ่งก็ต้องผูกพันตามสัญญาซื้อขายฉบับนี้ด้วย ข้อเท็จจริงปรากฏว่า ขณะที่จำเลยกระทำผิดคดีนี้คือวันที่ 11 พฤศจิกายน 2522 ก็ดี หรือในขณะที่ศาลพิพากษาคดีคือวันที่ 28 ธันวาคม 2522 ก็ดี ผู้ร้องยังชำระราคาให้ห้างหุ้นส่วนจำกัดเฮียบหงวนมอเตอร์ไม่ครบ กรรมสิทธิ์ในรถยนต์ของกลางจึงยังไม่โอนมาเป็นของผู้ร้อง ผู้ร้องเพิ่งชำระราคางวดสุดท้ายตามเอกสารหมาย ร.19 เมื่อวันที่ 9 เมษายน 2523 ผู้ร้องจึงไม่มีอำนาจที่จะร้องขอคืนรถยนต์ของกลางได้ ศาลอุทธรณ์พิพากษาให้ยกคำร้องของผู้ร้องชอบแล้ว”
พิพากษายืน
