แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำพะยานร่วมที่คู่ความท้ากันว่าหากเบิกความสมข้างฝ่ายใด ให้ผู้นั้นชนะคดี เมื่อพะยานที่ท้ากันเบิกความไม่สมข้างฝ่ายใด ก็ต้องดำเนินการพิจารณาต่อไป
คู่ความท้ากันว่า หากพะยานที่มาเบิกความนั้นเบิกความว่าจำนำกันก่อนผู้มีชื่อตาย โจทก์ยอมแพ้ หากจำนำภายหลังจำเลยยอมแพ้ หมายความว่าจำนำกันก่อนหรือหลัง ส่วนใครเป็นผู้จำนำไม่อยู่ในคำท้า.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า นาเป็นของนางสาวเอียง โดยนายนิดบิดายกให้ จำเลยจะเอาเสีย ขอให้ศาลสั่งแสดงกรรมสิทธิห้ามจำเลยไม่ให้เกี่ยวข้อง จำเลยต่อสู้กรรมสิทธิ
ในการพิจารณาคู่ความท้ากันให้สืบนายแฝดปากเดียว ถ้านายแฝดให้การว่าที่พิพาทได้จำนำไว้กับเขาก่อนนายนิดตาย โจทก์ยอมแพ้ความ แต่ถ้านายแฝดให้การตรงข้ามว่า ได้รับจำนำไว้ภายหลังเมื่อนายนิดตายแล้ว จำเลยยอมแพ้ นายแฝดเข้าเบิกความว่า นายนิดไม่ได้จำนำนาพิพาทต่อนายแฝด คำว่าจำนำนั้น ศาลชั้นต้นวงเล็บไว้ข้างท้ายว่า หมายถึงการกู้เงินให้นาเป็นประกัน ศาลชั้นต้นเห็นว่า นายแจ่มต่างหากเป็นผู้กู้ และเอานาให้นายแฝดไว้เป็นประกัน สมข้างโจทก์ พิพากษาว่านาเป็นของโจทก์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า คำท้ามีว่า จำนำกันเมื่อใด เมื่อนายนิดตายแล้วหรือยัง, ไม่ใช่ใครเป็นผู้จำนำตามคำนายแฝดไม่สมข้างใคร พิพากษายก ให้ศาลชั้นต้นพิจารณาพิพากษาใหม่
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า นายแฝดไม่ได้ให้การว่าได้รับจำนำไว้ภายหลังเมื่อนายนิดตายแล้ว คำนายแฝดไม่ตรงกับคำท้าอันจะเป็นเหตุให้โจทก์ชนะคดี
พิพากษายืน.
