แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
โจทก์รู้ที่อยู่ของจำเลยดี แต่หลีกเลี่ยงไม่ให้จำเลยทราบฟ้องโจทก์จำเลยแสดงเหตุที่ขาดนัดให้การและพิจารณา และชี้แจงในคำขอพิจารณาใหม่ว่าหนังสือหย่าทำผิดแบบ เป็นรายละเอียดที่คัดค้านคำพิพากษาศาลชั้นต้นแล้วหนังสือยินยอมหย่ามีพยานลงลายมือชื่อคนเดียวไม่สมบูรณ์ตามมาตรา 1498 เดิม
ย่อยาว
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษายกฟ้อง โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยข้อกฎหมายว่า “ที่โจทก์ฎีกาว่าศาลสั่งให้มีการพิจารณาคดีใหม่ไม่ชอบนั้น พิเคราะห์แล้วเห็นว่าโจทก์ทราบที่อยู่และสถานที่ทำงานของจำเลยและบุตรของโจทก์ที่อยู่กับจำเลยนั้นโจทก์ก็เป็นผู้ย้ายบุตรไปอยู่โรงเรียนสาธิตจุฬาฯการที่โจทก์ไปย้ายบุตรของโจทก์ซึ่งอยู่กับจำเลยย่อมแสดงว่าโจทก์ทราบดีอยู่แล้วว่าจำเลยและบุตรพักอยู่ที่ใด คดีมีเหตุผลให้น่าเชื่อว่าโจทก์เริ่มคดีโดยการหลีกเลี่ยงมิให้จำเลยทราบฟ้องของโจทก์ ไม่ให้โอกาสจำเลยที่จะมาต่อสู้คดีได้ เป็นการไม่ชอบธรรม ส่วนที่ว่าคำขอให้พิจารณาใหม่ของจำเลยมิได้กล่าวให้ละเอียดชัดแจ้งว่า คำพิพากษาของศาลที่ตัดสินนั้นไม่ถูกต้องอย่างไร เป็นคำร้องที่เคลือบคลุมนั้น พิเคราะห์แล้วเห็นว่าคำขอให้พิจารณาใหม่ได้บรรยายเหตุที่จำเลยต้องขาดนัด ในข้อ 4 แห่งคำขอให้ชี้แจงแสดงเหตุผลว่า หนังสือข้อตกลงหย่าขาดจากการเป็นสามีภริยาที่โจทก์นำมาฟ้องร้องนั้นผิดแบบแห่งนิติกรรมดังนี้เท่ากับจำเลยต่อสู้ว่าเอกสารดังกล่าวไม่สมบูรณ์ บังคับไม่ได้ ถือได้ว่าคำขอของจำเลยได้กล่าวโดยละเอียดซึ่งข้อคัดค้านคำตัดสินชี้ขาดของศาล ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 208 แล้ว ที่ศาลล่างทั้งสองสั่งให้มีการพิจารณาใหม่ชอบแล้ว ฎีกาโจทก์ฟังไม่ขึ้น
ข้อฎีกาของโจทก์ที่ว่า ศาลสั่งงดสืบพยานไม่ชอบ เนื่องด้วยประเด็นเรื่องสัญญาหย่าที่ทำกันที่เยอรมันนีจะมีผลสมบูรณ์หรือไม่ ข้อเท็จจริงยังฟังไม่ได้เป็นยุตินั้น พิเคราะห์แล้วเห็นว่า ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 1498 เดิม บัญญัติว่า “การหย่านั้นจะทำได้แต่โดยความยินยอมของทั้งสองฝ่ายหรือโดยคำพิพากษาของศาล การหย่าโดยความยินยอมต้องทำเป็นหนังสือและมีพยานลงลายมือชื่ออย่างน้อยสองคน” ตามเอกสารท้ายฟ้องปรากฏชัดว่ามีนายอรรณพ จงโยธา ลงลายมือชื่อเป็นพยานผู้เดียวจึงถือได้ว่าไม่มีผลสมบูรณ์ ใช้บังคับไม่ได้ตามกฎหมาย ที่โจทก์ว่าภาพถ่ายเอกสารท้ายฟ้องถ่ายเฉพาะด้านหน้าด้านเดียว แต่เอกสารตัวจริงมีพยาน 2 คน คือนายวิมานธรรมสะอาด ลงลายมือชื่ออีกคนหนึ่งนั้น เห็นว่านอกจากโจทก์จะไม่ได้นำเอกสารตัวจริงมาแสดงให้ปรากฏแล้ว ข้อความตอนท้ายของสัญญาหย่ายังระบุด้วยว่าทำต่อหน้านายอรรณพ จงโยธา เท่านั้น ที่ศาลล่างทั้งสองงดสืบพยานและพิพากษาให้ยกฟ้องโจทก์ จึงชอบแล้ว”
พิพากษายืน
