แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ทะเบียนสมรสเป็นเอกสารมหาชนเป็นหน้าที่ของคู่ความที่ถูกเอกสารนั้นยันจะต้องนำสืบหักล้างข้อสันนิษฐานว่าเอกสารนั้นไม่บริสุทธิหรือไม่ถูกต้อง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับนางซ่อนกลิ่นจำเลย โอนขายที่ดินไห้โจทก์ตามสัญญา ถ้าขายไม่ได้ก็ให้คืนมัดจำ และใช้ค่าเสียหาย
นางซ่อนกลิ่น จำเลยรับว่าได้ทำสัญญาจะขายที่ดินให้โจทก์จริง แต่ว่าที่ดินเป็นสินบริคนห์ นายประสงค์สามีจำเลยไม่ยินยอมให้ขาย นายประสงค์ได้เข้ามาเป็นจำเลยร่วม อ้างว่าได้บอกล้างสัญญาไปยังโจทก์แล้ว
โจทก์คัดค้านว่า นายประสงค์ไม่ใช่สามีโดยชอบด้วย ก.ม. ของนางซ่อนกลิ่นจำเลย เพราะเป็นพี่น้องร่วมมารดาเดียวกันเป็นสามีภริยากันไม่ได้
ศาลชั้นต้นฟังข้อเท็จจริงว่า จำเลยทั้งสองเป็นพี่น้องร่วมมารดาเดียวกัน การสมรสเป็นโมฆะ นางซ่อนกลิ่นจำเลยต้องรับผิดตามสัญญา พิพากษาให้นางซ่อนกลิ่นจำเลยโอนขายที่รายพิพาทให้โจทก์
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ฟังว่า จำเลยเป็นสามีภริยากันโดยชอบด้วยกฎหมาย พิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์ที่ขอให้บังคับให้ขาย คงให้นางซ่อนกลิ่นจำเลยผู้เดียวคืนมัดจำ
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ทะเบียนสมรสเป็นเอกสารมหาชนตาม ป.วิแพ่ง ม.๑๒๗ ให้สินนิษฐานไว้ก่อนว่าเป็นของแท้จริงและถูกต้อง เป็นหน้าที่ของคู่ความฝ่ายที่ถูกเอกสารยันจะต้องสืบหักล้าง โจทก์สืบมายังไม่พอฟังหักล้างทะเบียนสมรสได้ ส่วนข้อฎีกาที่ว่าจำเลยสมรสกันโดยไม่ได้รับความยินยอมนั้น โจทก์ไม่ได้ยกขึ้นเป็นข้อต่อสู้มาแต่ศาลชั้นต้น ไม่จำต้องวินิฉัย พิพากสายืน.
