แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยให้ออกจากที่ดินและบ้านพิพาท จำเลยให้การต่อสู้ว่าโจทก์ไม่ใช่ผู้ถือกรรมสิทธิ์ในที่ดินและบ้านพิพาท ไม่มีอำนาจฟ้อง ประเด็นที่พิพาทกันจึงมีว่า โจทก์มีอำนาจฟ้องขับไล่จำเลยหรือไม่ มิได้พิพาทเกี่ยวกับสิทธิในการขอใช้น้ำประปา การที่จำเลยยื่นคำขอให้ศาลมีคำสั่งให้การประปาส่วนภูมิภาคนำมิเตอร์น้ำประปามาติดตั้งที่บ้านพิพาทเช่นเดิมและขอให้ห้ามโจทก์มิให้ขัดขวางการขอติดตั้งมิเตอร์น้ำประปา จึงหาใช่เป็นการขอคุ้มครองประโยชน์ของผู้ขอเพื่อให้ทรัพย์สิน สิทธิหรือประโยชน์อย่างหนึ่งอย่างใดที่พิพาทกันในคดีได้รับการคุ้มครองไว้จนกว่าศาลจะพิพากษาไม่ จำเลยจึงไม่มีสิทธิขอคุ้มครองประโยชน์ของจำเลยระหว่างพิจารณาตาม ป.วิ.พ. มาตรา 264
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากโจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยออกจากที่ดินโฉนดเลขที่ 41488 และ 41489 ตำบลหนองปรือ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี และบ้านเลขที่ 386/82 หมู่ที่ 9 ตำบลหนองปรือ อำเภอบางละมุง จังหวัดชลบุรี และชดใช้ค่าเสียหายเดือนละ 30,000 บาท จนกว่าจะออกจากบ้านดังกล่าว จำเลยให้การว่าโจทก์ไม่ใช่ผู้ถือกรรมสิทธิ์บ้านดังกล่าว จึงไม่มีอำนาจฟ้อง โจทก์ถือกรรมสิทธิ์แทนนายแบร์รี่ จำเลยได้รับมอบหมายจากนายแบร์รี่ให้ดูแลบ้านดังกล่าว ขอให้ยกฟ้อง
ระหว่างพิจารณา จำเลยยื่นคำร้องว่า โจทก์ได้ไปแจ้งยกเลิกการใช้น้ำจากการการประปาส่วนภูมิภาค จำเลยคัดค้าน แต่การประปาส่วนภูมิภาคไม่ยินยอมจำเลยติดต่อขอใช้น้ำในนามของจำเลย การประปาส่วนภูมิภาคปฏิเสธ ขอให้มีคำสั่งให้การประปาส่วนภูมิภาคนำมิเตอร์น้ำประปาไปติดที่บ้านพิพาทและห้ามโจทก์มิให้ทำการขัดขวางการขอติดตั้งมิเตอร์น้ำประปาของจำเลย
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า การขอคุ้มครองประโยชน์ในระหว่างพิจารณาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 264 เป็นการคุ้มครองประโยชน์ของผู้ขอเพื่อให้ทรัพย์สิน สิทธิ หรือประโยชน์อย่างใดอย่างหนึ่งที่พิพาทกันในคดีนั้นได้รับความคุ้มครองไว้จนกว่าศาลจะได้มีคำพิพากษาหรือเพื่อความสะดวกในการบังคับคดีตามคำพิพากษา ในคดีนี้โจทก์และจำเลยพิพาทกันเกี่ยวกับบ้านหลังพิพาท โดยโจทก์อ้างว่าโจทก์เป็นผู้ถือกรรมสิทธิ์และเป็นผู้อนุญาตให้จำเลยพักอาศัย ส่วนจำเลยให้การต่อสู้ว่าจำเลยอยู่อาศัยโดยอาศัยสิทธิของนายแบร์รี่ ผู้เป็นเจ้าของที่แท้จริง ซึ่งผลของคดีถ้าโจทก์เป็นฝ่ายชนะคดีศาลย่อมมีคำบังคับให้จำเลยออกจากบ้านพิพาท แต่หากจำเลยเป็นฝ่ายชนะคดีศาลก็พิพากษายกฟ้องและมีผลให้จำเลยยังคงพักอาศัยในบ้านพิพาทได้ ดังนี้ แม้คำขอของจำเลยจะไม่เกี่ยวกับบ้านซึ่งเป็นทรัพย์พิพาทกันโดยตรง แต่ด้วยสภาวะปัจจุบันทั้งน้ำประปาและไฟฟ้าเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับการพักอาศัย หากปราศจากทั้งสองสิ่งย่อมเป็นการยากลำบากที่จะอยู่อาศัยได้ คำขอของจำเลยจึงเกี่ยวเนื่องกับทรัพย์พิพาท เห็นควรมีคำสั่งห้ามโจทก์รบกวนการครอบครองบ้านพิพาทรวมถึงขัดขวางหรือกระทำการใด ๆ ในการที่จำเลยจะติดต่อขอใช้น้ำประปาหรือไฟฟ้าในระหว่างพิจารณาจนกว่าศาลจะมีคำสั่งเป็นอย่างอื่น ส่วนการประปาส่วนภูมิภาคหรือการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคจะดำเนินการให้หรือไม่อย่างไร ย่อมขึ้นอยู่กับข้อกำหนดหรือระเบียบการปฏิบัติของหน่วยงานนั้น ๆ ศาลไม่อาจก้าวล่วงโดยมีคำสั่งให้หน่วยงานทั้งสองซึ่งมิใช่คู่ความในคดีปฏิบัติหรือไม่ปฏิบัติตามที่จำเลยขอได้
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษาแก้เป็นว่า ห้ามโจทก์ขัดขวางหรือกระทำการใด ๆ ในการที่จำเลยจะติดต่อขอใช้น้ำประปาในระหว่างพิจารณาจนกว่าศาลจะมีคำสั่งเป็นอย่างอื่นค่าฤชาธรรมเนียมในชั้นอุทธรณ์ให้ศาลชั้นต้นรวมสั่งในคำพิพากษา
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาที่ต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์ว่า จำเลยจะขอให้คุ้มครองประโยชน์ระหว่างพิจารณาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 264 โดยให้ห้ามโจทก์ขัดขวางหรือกระทำการใด ๆ ในการที่จำเลยจะติดต่อขอใช้น้ำประปาในระหว่างพิจารณาของศาลชั้นต้นได้หรือไม่ เห็นว่า คดีนี้โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยให้ออกจากที่ดินและบ้านพิพาท จำเลยให้การต่อสู้โจทก์ไม่ใช่ผู้ถือกรรมสิทธิ์ในที่ดินและบ้านพิพาท ไม่มีอำนาจฟ้องประเด็นที่พิพาทกันจึงมีว่า โจทก์มีอำนาจฟ้องขับไล่จำเลยหรือไม่ มิได้พิพาทเกี่ยวกับสิทธิในการขอใช้น้ำประปา การที่จำเลยยื่นคำขอให้ศาลมีคำสั่งให้การประปาส่วนภูมิภาคนำมิเตอร์น้ำประปามาติดตั้งที่บ้านพิพาทเช่นเดิมและขอให้ห้ามโจทก์มิให้กระทำการขัดขวางการขอติดตั้งมิเตอร์น้ำประปา จึงหาใช่เป็นการขอคุ้มครองประโยชน์ของผู้ขอเพื่อให้ทรัพย์สินสิทธิหรือประโยชน์อย่างหนึ่งอย่างใดที่พิพาทกันในคดีได้รับการคุ้มครองไว้จนกว่าศาลจะพิพากษาไม่ จำเลยจึงไม่มีสิทธิขอคุ้มครองประโยชน์ของจำเลยระหว่างพิจารณาตามมาตรา 264 ส่วนการกระทำของโจทก์จะเป็นการโต้แย้งสิทธิของจำเลยหรือไม่ จะต้องไปว่ากล่าวกันเป็นอีกคดีหนึ่ง ที่ศาลล่างทั้งสองมีคำสั่งและคำพิพากษามานั้น ยังไม่ต้องด้วยความเห็นของศาลฎีกาฎีกาของโจทก์ฟังขึ้น
พิพากษากลับ ให้ยกคำร้อง ค่าฤชาธรรมเนียมทั้งสามศาลให้เป็นพับ