แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยเป็นแต่เพียงทายาทโดยธรรมแต่ไม่ได้เป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายดังนั้นแม้จำเลยจะทำหนังสือยอมรับชำระหนี้สินต่าง ๆ ของผู้ตายให้แก่โจทก์จนครบถ้วนก็ตามแต่ความรับผิดของจำเลยในฐานะทายาทเกี่ยวกับหนี้สินของผู้ตายไม่จำต้องรับผิดเกินกว่าทรัพย์มรดกที่ตกทอดได้แก่ตน จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดเป็นส่วนตัว
ทายาทไม่ได้ตกลงแต่งตั้งจำเลยเป็นผู้จัดการมรดก และจำเลยก็ไม่ได้เป็นผู้จัดการมรดกโดยพินัยกรรมหรือโดยคำสั่งศาล จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดในฐานะผู้จัดการมรดกชำระหนี้ของผู้ตายให้แก่โจทก์
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า นายเนียฮวดได้ทำสัญญาเบิกเงินเกินบัญชีให้ไว้แก่ธนาคารโจทก์ นายเนียฮวดได้เดินสะพัดทางบัญชีกับธนาคารโจทก์และยอมรับยอดหนี้เพียงวันที่ ๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๑๗ เป็นเงิน ๒๔๕,๙๙๗.๒๙ บาท ต่อมานายเนียฮวดถึงแก่กรรม จำเลยในฐานะทายาทและผู้จัดการมรดกได้ทำหนังสือยอมชำระหนี้ของนายเนียฮวดทั้งหมด แต่ก็ไม่ยอมชำระ จึงขอให้ศาลบังคับ
จำเลยให้การว่า จำเลยไม่ได้เป็นผู้จัดการมรดกของนายเนียฮวด และไม่ได้รับมรดกของนายเนียฮวด จำเลยลงชื่อในหนังสือรับสภาพหนี้โดยสำคัญผิดในข้อเท็จจริงหนังสือรับสภาพหนี้ดังกล่าวจึงเป็นโมฆียะะ จำเลยขอบอกล้าง และขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยในฐานะทายาทผู้จัดการมรดกของนายเนียฮวดชำระเงิน ๒๑๔,๒๐๗.๙๐ บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ยให้แก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยมิใช่ผู้จัดการมรดกของนายเนียฮวดแต่ให้จำเลยในฐานะทายาทชำระเงิน ๒๑๔,๒๐๗.๙๐ บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ยโดยให้จำเลยรับผิดไม่เกินกว่าทรัพย์มรดกที่ตกทอดได้แก่จำเลย
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า นายเนียฮวดผู้ตายเป็นหนี้เงินกู้เบิกเงินเกินบัญชีโจทก์ ๓๐๖,๔๙๙ บาท จำเลยในฐานะทายาทได้ชำระหนี้รายนี้ให้แก่โจทก์ ๘๒,๘๙๑.๑๐บาท เมื่อหักเงินที่จำเลยชำระแล้วผู้ตายเป็นหนี้โจทก์ ๒๒๓,๖๐๗.๙๐ บาท ทายาทคนอื่นชำระหนี้ให้โจทก์อีก ๙,๔๐๐ บาท ผู้ตายคงเป็นหนี้โจทก์ ๒๑๔,๒๐๗.๙๐ บาท จำเลยซึ่งเป็นบุตรคนหนึ่งของผู้ตายได้ทำหนังสือในฐานะทายาทและผู้จัดการมรดกของผู้ตายยอมรับชำระหนี้ของผู้ตายให้แก่โจทก์ตามเอกสารหมาย จ.๖ จำเลยไม่ได้เป็นผู้จัดการมรดกโดยพินัยกรรมหรือโดยคำสั่งศาล แต่เป็นทายาทโดยธรรมของผู้ตาย และวินิจฉัยปัญหาข้อกฎหมายว่า แม้จำเลยจะทำหนังสือเอกสารหมาย จ.๖ ยอมรับชำระหนี้สินต่าง ๆ ของผู้ตายให้แก่โจทก์โดยครบถ้วนจนหมดสิ้นทุกประการ แต่ความรับผิดของจำเลยในฐานะทายาทเกี่ยวกับหนี้สินของผู้ตายซึ่งเป็นเจ้ามรดกนั้น ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๖๐๑ ทายาทไม่จำต้องรับผิดเกินกว่าทรัพย์มรดกที่ตกทอดได้แก่ตน จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดเป็นส่วนตัว ที่โจทก์ฎีกาว่า หลังจากจำเลยลงชื่อในเอกสารหมาย จ.๖ จำเลยและทายาทอื่นมิได้คัดค้าน กลับนิ่งเฉยซึ่งเป็นการยอมรับว่า ยอมให้จำเลยเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายโดยพฤตินัย จึงต้องรับผิดชำระหนี้ให้แก่โจทก์นั้น เห็นว่าทายาทไม่ได้ตกลงแต่งตั้งจำเลยเป็นผู้จัดการมรดก และจำเลยก็ไม่ได้เป็นผู้จัดการมรดกโดยพินัยกรรมหรือโดยคำสั่งศาล ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๗๑๑ จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดในฐานะผู้จัดการมรดกชำระหนี้ของผู้ตายให้แก่โจทก์
พิพากษายืน
