แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องแลบรรยายฟ้องว่าจำเลยลักเล่นพะนันไพ่ 2 ใบ โดยมีเจ้ามือรับใช้รับกิน แต่ทางพิจารณาปรากฎว่า จำเลยเล่นไพ่ชนิดหนึ่งซึ่งรวมอยู่ในประเภทไพ่ต่าง ๆ ตามบัญชีข้างท้ายโดยไม่มีเจ้ามือแลไม่ใช่เล่นอย่างวิธีไพ่ 3 ใบดังนี้ ศาลจะลงโทษจำเลยไม่ได้ ในคดีที่จำเลยบางคนมิได้อุทธรณ์ฎีกาขึ้นมา ถ้าหากเป็นเหตุอยู่ในลักษณคดีแลศาลเห็นว่าจำเลยไม่มีความผิด คำพิพากษาย่อมมีผลถึงจำเลยเหล่านั้นด้วย
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยสมคบกันลักเล่นการพะนันไพ่ ๓ ใบ เอาทรัพย์กันโดยมิได้รับอนุญาตโดย ม.จำเลยเป็นเจ้ามือรับใช้รับกิน
ทางพิจารณาโจทก์สืบให้ฟังไม่ได้ตามฟ้อง ได้ความแต่ว่าจำเลยได้เล่นไพ่ชนิดหรึ่งซึ่งรวมอยู่ในประเภทไพ่ต่าง ๆ (ตามบัญชีหมาย ข.เลขที่ ๒๑) โดยไม่มีเจ้ามือและไม่ใช่เล่นอย่างวิธีไพ่ ๓ ใบ
ศาลชั้นต้นเห็นว่าศาลลงโทษจำเลยได้ไม่เกินคำขอ เพราะมีโทษน้อยแลอยู่ในจำพวกไพ่ด้วยกัน พิพากษาให้ปรับจำเลย
ถ.จำเลยผู้เดียวอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าจะลงโทษจำเลยไม่ได้ ตามประมวลวิธีพิจารณาอาญา ม.๑๙๒ แม้ ม.จะมิได้อุทธรณ์ขึ้นศาลก็มีอำนาจพิพากษาถึงได้ จึงพิพากษาให้ปล่อยจำเลยทั้ง ๒ ไป
ศาลฎีกาตัดสินยืน โดยวินิจฉัยว่าข้อเท็จจริงที่โจทก์กล่าวในฟ้องกับที่ปรากฎในทางพิจารณาต่างกัน จะลงโทษจำเลยไม่ได้ ตามประมวลพิจารณาอาญามาตรา ๑๙๒ ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษาปล่อยจำเลยทั้ง ๒ ไปเพราะเป็นลักษณคดีนั้นชอบแล้ว
