แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ความผิดตาม ป.อ. มาตรา 335 (12) คำว่า การกสิกรรม หมายถึง การเพาะปลูก ไก่จึงไม่ใช่เป็นสัตว์ที่ได้มาจากการกสิกรรมตามที่โจทก์บรรยายมาในฟ้อง ที่ศาลล่างทั้งสองปรับบทลงโทษจำเลยตาม ป.อ. มาตรา 335 (12) จึงไม่ถูกต้อง ปัญหาดังกล่าวเป็นข้อกฎหมายเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย แม้ไม่มีฝ่ายใดยกขึ้นฎีกา ศาลฎีกาก็มีอำนาจหยิบยกและแก้ไขให้ถูกต้องได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องและแก้ไขฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 335 (1) (7) (12), 83 ให้จำเลยทั้งสองร่วมกันคืนหรือใช้ราคาทรัพย์เป็นเงิน 6,500 บาท แก่ผู้เสียหาย
จำเลยทั้งสองให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษ จำคุกจำเลยที่ 1 3 ปีกับให้จำเลยที่ 1 คืนทรัพย์หรือใช้ราคาเป็นเงิน 6,500 บาทแก่ผู้เสียหาย ส่วนจำเลยที่ 2 ให้ยกฟ้อง
จำเลยที่ 1 อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 8 พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยที่ 1 คืนทรัพย์ที่ลักไป หากคืนไม่ได้ให้ใช้ราคาเป็นเงิน 3,500 บาท นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
จำเลยที่ 1 ฎีกา โดยผู้พิพากษาซึ่งพิจารณาและลงชื่อในคำพิพากษา ศาลชั้นต้นอนุญาตให้ฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าปัญหาที่เห็นสมควรหยิบยกมาวินิจฉัยเป็นประการแรกมีว่า การกระทำของจำเลยเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 335 (12) ด้วยหรือไม่ เห็นว่า การกสิกรรมย่อมหมายความถึงการเพาะปลูก ไก่จึงไม่ใช่เป็นสัตว์ที่ได้มาจากการกสิกรรมตามที่โจทก์บรรยายมาในฟ้อง ที่ศาลล่างทั้งสองปรับบทลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 335 (12) ด้วย จึงไม่ถูกต้อง ปัญหาดังกล่าวเป็นข้อกฎหมายอันเกี่ยวกับความสงบเรียบร้อย แม้ไม่มีฝ่ายใดยกขึ้นฎีกาในชั้นนี้ ศาลฎีกาก็มีอำนาจหยิบยกและแก้ไขให้ถูกต้องได้
ปัญหาที่ต้องวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยที่ 1 ในข้อสุดท้ายว่าสมควรลงโทษในสถานเบาและรอการลงโทษให้แก่จำเลยที่ 1 หรือไม่ เห็นว่า การที่ศาลล่างทั้งสองกำหนดโทษจำคุกจำเลยที่ 1 ถึง 3 ปี นั้น หนักเกินไป เพราะทรัพย์ที่จำเลยที่ 1 กับพวกร่วมกันลักไปเป็นเพียงไก่ชน 7 ตัว ประกอบกับจำเลยที่ 1 วางเงินค่าเสียหาย 6,000 บาท เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนแก่ผู้เสียหายแล้ว จึงสมควรกำหนดโทษจำเลยที่ 1 ใหม่ให้เหมาะสมแก่รูปคดีโดยยังไม่สมควรจะรอการลงโทษให้จำเลยที่ 1 ฎีกาของจำเลยที่ 1 ฟังขึ้นบางส่วน
พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำคุกจำเลยที่ 1 มีกำหนด 1 ปี ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 335 (12)ให้ยก นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 8
