แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ไม่ไปศาลในวันนัดสืบพยานโจทก์ และศาลมีคำสั่งว่าโจทก์ขาดนัดพิจารณา แล้วโจทก์มาร้องขอให้ยกคดีขึ้นพิจารณาใหม่อ้างว่ามิได้จงใจขาดนัดพิจารณา กรณีต้องดำเนินไปตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 205 วรรค 2 ซึ่งศาลชอบที่จะไต่สวนให้ทราบข้อเท็จจริงเพื่อมีคำสั่งต่อไป
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า ได้ขายฝากที่ดินไว้กับจำเลย ครบกำหนดแล้วโจทก์ไถ่ถอนไม่ทัน จึงตกลงขอซื้อคืนจากจำเลย และได้ผ่อนชำระราคาบ้างแล้ว ขอให้บังคับจำเลยรับเงินที่ค้างชำระอยู่และให้โอนกรรมสิทธิ์ให้
จำเลยให้การว่า ไม่ได้ตกลงจะขายที่ดินคืนให้โจทก์ แต่โจทก์ขอเช่าและค้างชำระค่าเช่า จึงฟ้องแย้งขอให้ขับไล่โจทก์
ชั้นชี้สองสถาน ศาลชั้นต้นกะประเด็นให้โจทก์นำสืบก่อน แล้วให้จำเลยสืบแก้และโจทก์นำสืบแก้อีกครั้ง
ถึงวันนัดสืบพยานโจทก์ โจทก์และทนายโจทก์ไม่มาศาล ศาลมีคำสั่งว่าโจทก์ขาดนัดพิจารณา จำเลยขอให้ดำเนินการพิจารณาคดีต่อไป
ในวันที่ศาลมีคำสั่งว่าโจทก์ขาดนัดพิจารณานั้น เวลาบ่าย ตัวโจทก์ยื่นคำร้องว่าเดินทางจากอำเภอมุกดาหารตั้งแต่ ๖.๐๐ น. แต่รถยนต์ติดขัดเสียเวลาจึงมาถึงตัวจังหวัดนครพนมเมื่อ ๑๐.๓๐ น. ทราบจากโทรเลขซึ่งทนายโจทก์ส่งมาฝากไว้ว่าทนายโจทก์ป่วยมาศาลไม่ได้จึงขอเลื่อนคดีไป ศาลชั้นต้นสั่งว่า ศาลได้สั่งโจทก์ขาดนัดพิจารณาไปแล้ว ให้ยกคำร้อง
ต่อมาโจทก์ยื่นคำร้องว่าการที่โจทก์ขาดนัดพิจารณานั้นมิได้เป็นไปโดยจงใจ แต่มีเหตุอันควรที่มาศาลไม่ทันกำหนด ขอให้โจทก์มีโอกาสได้สืบพยานโจทก์จนสิ้นกระแสความ
ศาลชั้นต้นสั่งว่า ศาลได้สั่งว่าโจทก์ขาดนัดพิจารณาแล้ว แทนที่โจทก์จะขอให้ศาลยกขึ้นพิจารณาใหม่ โจทก์กลับยื่นคำร้องขอเลื่อน ครั้นศาลสั่งยกคำร้องที่ขอเลื่อนโจทก์จึงยื่นคำร้องขอให้พิจารณาใหม่ ไม่มีเหตุผลที่จะอนุญาต ให้ยกคำร้องแล้วได้ดำเนินการสืบพยานจำเลยและสืบพยานโจทก์ต่อไปตามประเด็นที่กำหนดไว้และพิพากษายกฟ้องโจทก์ ให้ขับไล่โจทก์ออกไป
โจทก์อุทธรณ์คัดค้านคำสั่งและคำพิพากษาศาลชั้นต้น
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาขอให้สั่งศาลชั้นต้นพิจารณาคดีใหม่
ศาลฎีกาเห็นว่า โจทก์ร้องขอให้ยกคดีขึ้นพิจารณาใหม่หลังจากศาลชั้นต้นได้มีคำสั่งว่าโจทก์ขาดนัดพิจารณา แล้วนัดสืบพยานจำเลยไปตามประเด็นที่กำหนดให้สืบคดีจึงยังอยู่ในระหว่างนัดสืบพยานจำเลย ศาลชั้นต้นยังหาได้พิพากษาคดีไม่ กรณีจึงต้องดำเนินไปตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๒๐๕ วรรค ๒ ซึ่งต้องพิจารณาว่าการที่โจทก์ขาดนัดพิจารณานั้นได้เป็นไปโดยจงใจหรือไม่ มีเหตุอันควรให้ศาลมีคำสั่งให้พิจารณาคดีใหม่ได้หรือไม่ ซึ่งศาลจะทราบข้อเท็จจริงได้ก็โดยการไต่สวนก่อน แต่ศาลชั้นต้นมิได้ไต่สวนแล้วมีคำสั่งดังกล่าว ได้มีคำสั่งเป็นทำนองว่าโจทก์ร้องขอเลื่อนคดีไม่เป็นผลแล้ว ยื่นคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่อีก เป็นการร้องซ้ำจึงไม่อนุญาตนั้นไม่ชอบด้วยบทบัญญัติมาตรา ๒๐๕ วรรค ๒
พิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลล่างทั้งสอง ให้ศาลชั้นต้นไต่สวนคำร้องโจทก์ที่ขอให้ยกคดีขึ้นพิจารณาใหม่แล้วมีคำสั่งตามกระบวนความ.
