แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องขอแบ่งที่ดินมรดกจากจำเลย ผู้ร้องสอดอ้างว่าที่แปลงนี้เป็นของจำเลยแล้ว จำเลยกู้เงินผู้ร้องสอดไปแล้วตกลงยอมขายที่แปลงนี้ทั้งหมดแก่ผู้ร้องสอดเพื่อเป็นการชำระหนี้ ถ้าจำเลยแพ้คดีผู้ร้องสอดจะได้รับความเสียหายขอเข้ามาเป็นคู่ความร่วม ข้ออ้างดังนี้ยังถือไม่ได้ว่าผู้ร้องสอดมีส่วนได้เสียตามกฎหมายในผลแห่งคดี
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ โจทก์ร่วม นางจิว และจำเลยเป็นบุตรของนายโพนางผวน นายโพและนางผวนตาย ที่ดินมี ส.ค.1 หนึ่งแปลงตกเป็นมรดกแก่บุตรทั้ง 6 คน ได้ตกลงกันว่าให้จำเลยเป็นผู้ออก น.ส.3 ในชื่อของจำเลย แล้วจะแบ่งกันภายหลังตามส่วน ต่อมาจำเลยได้ประกาศขายที่ดินแปลงนี้ให้นายสนิท ชูสังวาลย์ โจทก์ไปร้องคัดค้าน อำเภอสั่งให้โจทก์มาฟ้อง จึงฟ้องขอให้พิพากษาว่าที่ดินแปลงนี้เป็นมรดกของนายโพ นางผวน ให้จำเลยแบ่งให้โจทก์ตามส่วน
จำเลยขาดนัดยื่นคำให้การ และขาดนัดพิจารณา ระหว่างพิจารณาโจทก์ร่วมได้รับอนุญาตให้เข้ามาเป็นโจทก์ร่วมและในที่สุดพิพากษาให้แบ่งที่ดินพิพาทเป็น 6 ส่วน ให้จำเลยแบ่งให้โจทก์และโจทก์ร่วมคนละ 1 ส่วน คดีถึงที่สุด
ก่อนที่ศาลชั้นต้นจะสั่งว่าจำเลยขาดนัดยื่นคำให้การ นายสนิท ชูสังวาลย์ร้องสอดเข้ามาเป็นจำเลยร่วมโดยอ้างว่าคดีโจทก์ขาดอายุความมรดก จำเลยได้ยื่นคำร้องขอรับมรดกที่ดินแปลงนี้ไม่มีผู้คัดค้าน นายอำเภอได้จดทะเบียนสิทธิให้ที่ดินเป็นของจำเลยแล้วเมื่อ พ.ศ. 2503 ต่อมาเมื่อ พ.ศ. 2511 จำเลยกู้เงินผู้ร้องสอดไปเป็นเงิน 19,040 บาท จำเลยตกลงกับผู้ร้องสอดว่า จำเลยยอมขายที่ดินแปลงนี้ทั้งหมดให้ผู้ร้องสอดเพื่อเป็นการชำระหนี้เงินกู้ แล้วจำเลยได้ไปยื่นคำร้องขอจดทะเบียนขายที่ดินดังกล่าวให้ผู้ร้องสอดโจทก์ไปคัดค้านไว้จึงทำนิติกรรมไม่ได้ การที่จำเลยถูกโจทก์ฟ้องขอแบ่งที่ดินนี้ ผู้ร้องสอดได้รับความเสียหายเพราะถ้าจำเลยแพ้คดีผู้ร้องสอดจะไม่ได้กรรมสิทธิ์ในที่ดินครบตามจำนวนเนื้อที่ทั้งหมด
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งว่า โจทก์ฟ้องขอแบ่งมรดกจากจำเลย ผู้ร้องจะมีสิทธิเรียกร้องอะไรจากจำเลยเป็นอีกเรื่องหนึ่ง ไม่เกี่ยวกับประเด็นในคดีนี้ ผู้ร้องชอบที่จะไปว่ากล่าวเอากับจำเลยต่างหากไม่อนุญาตให้ผู้ร้องเข้าเป็นจำเลยร่วม
ผู้ร้องสอดอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า คำร้องของผู้ร้องสอดนั้นเป็นการยื่นเข้ามาตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 57(2) ซึ่งผู้ที่จะร้องสอดเข้ามาตามมาตรานี้ได้ต่อเมื่อตนมีส่วนได้เสียตามกฎหมายในผลแห่งคดี ผู้ร้องสอดเป็นบุคคลภายนอก จำเลยตกลงกับผู้ร้องสอดว่าจะขายที่รายนี้ทั้งหมดให้เพื่อเป็นการชำระหนี้ จึงมีส่วนได้เสียในผลแห่งคดีตามข้อตกลงระหว่างจำเลยกับผู้ร้องสอดเท่านั้น หาใช่มีส่วนได้เสียตามกฎหมายตามมาตรา 57(2) ไม่ พิพากษายืน
ผู้ร้องสอดฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าคดีนี้โจทก์ฟ้องขอแบ่งที่ดินมรดกของจำเลย โจทก์จะมีสิทธิขอแบ่งมรดกจากจำเลยได้หรือไม่เพียงใด ก็เป็นเรื่องระหว่างโจทก์จำเลยผู้ร้องสอดเป็นแต่เพียงว่าเจ้าหนี้เงินกู้ของจำเลย แม้จำเลยพูดตกลงว่าจะขายที่ดินแปลงนี้ให้เพื่อชำระหนี้เงินกู้ก็ดี จำเลยมีสิทธิในที่ดินแปลงนี้เพียงใด ผู้ร้องสอดหากจะบังคับจำเลยได้ ก็ได้รับไปเท่าที่จำเลยมีอยู่เท่านั้น ยังถือไม่ได้ว่าผู้ร้องสอดมีส่วนได้เสียตามกฎหมายในผลแห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 57(2)
พิพากษายืน
