แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ภรรยาไม่มีสิทธิรับมฤดกแทนที่สามีซึ่งถึงแก่ความตาย เพราะมิใช่ผู้สืบสันดาน
ย่อยาว
โจทย์ฟ้องขอแบ่งมฤดกที่ดินหนึ่งแปลงของนายแทนคนดี โดยกล่าวว่าโจทก์เป็นภรรยานายทัด คนดี นายทัดเป็นบุตรนายแทน ได้ตายเมื่อ ๑๐ ปีมาแล้ว ส่วนนายแทนตายเมื่อ ๓ ปีมานี้ ที่ดินรายพิพาทควรเป็นมฤดกตกได้แก่นายทัดสามีโจทก์กึ่งหนึ่ง โจทก์เป็นภรรยานายทัดจึงควรได้รับมฤดกแทนที่สามี โจทก์ได้ครอบครองที่พิพาทติดต่อกันมา ๑๐ ปีเศษ ย่อมได้สิทธิครอบครองตามกฎหมายแล้วขอให้พิพากษาแสดงว่าที่พิพาทเป็นมฤดกของนายแทนบิดานายทัด โจทก์เป็นภรรยาย่อมได้รับมฤดกแทนที่นายทัด
จำเลยให้การว่าที่พิพาทเป็นของนายแทนและนายบก นายบกยกให้จำเลยและว่าโจทก์ไม่มีสิทธิรับมฤดกแทนที่
โจทก์แถลงตามรายงานพิจารณาว่า โจทก์ครอบครองในฐานผู้รับมฤดกแทนที่นายทัดสามี
ศาลชั้นต้นงดสืบพยานแล้วพิพากษาว่าโจทก์เป็นเพียงคู่สมรส ไม่ใช่ผู้สืบสันดาน จึงรับมฤดกแทนที่ตาม ป.พ.พ.มาตรา ๑๖๓๙ ไม่ได้ พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่าโจทก์อ้างสิทธิการครอบครองเป็นเจ้าของด้วย พิพากษาให้ยกคำพิพากษาศาลชั้นต้นให้พิจารณาพิพากษาใหม่
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่าโจทก์ฟ้องขอรับมฤดกแทนที่นายทัดเท่านั้น ไม่มีทางที่ศาลจะพิพากษาให้โจทก์ได้สิทธิครอบครอง เพราะธัดกับคำของโจทก์ ศาลชั้นต้นพิพากษามาชอบแล้ว พิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์ตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
