แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เรื่องละเมิดสิทธินั้น แม่พิมพ์ที่ใช้ในการพิมพ์หนังสือให้ถือว่าเป็นทรัพย์สินของเจ้าของลิขสิทธิ ๆ ฟ้องเรียกทรัพย์สินนี้ได้
ฎีกาอุทธรณ์ ดุลยพินิจ กำหนดค่าเสียหาย
ประมวลแพ่ง ฯ ม.291 – 420 – 432 – 438
ผู้ละเมิดลิขสิทธิรวมทั้งผู้พิมพ์ที่สมคบร่วมกันในการพิมพ์หนังสือต้องรับใช้ค่าเสียหายร่วมกัน
วิธีกำหนดค่าสินไหมทดแทนในการละเมิดลิขสิทธิ
ย่อยาว
โจทก์เป็นเจ้าของหนังสือชื่อ “ชุบกายให้สวยด้วยวิทยาศาตร์ ” กับ “ชุบใจให้งามด้วยจิตตศาสตร์” ซึ่งโจทก์มีลิขสิทธิแต่ผู้เดียว แล้ว ว. จำเลยนำเอาไปเปลียนชื่อเป็น “มหาเสน่ห์” มี ๑๔๒ หน้า และ “มหานิยม” มี๑๖๒ หน้า แล้ว ว. จำเลยเอาไปจ้าง พ. พิมพ์ขึ้นอย่างละ ๑๐๐๐ เล่มรวมเป็น ๒๐๐๐ เล่ม ในตอนนี้ พ. จำเลยยังไม่ทราบว่าโจทก์มีลิขสิทธิในหนังสือนี้ เมื่อพิมพ์ขึ้นแล้วได้ส่งไปให้ ว. จำเลย ๔๐๐ เล่ม คงเหลืออีก ๑๖๐๐ เล่ม เมื่อโจทก์ทราบการกระทำผิดนี้จึงได้ฟ้อง ว. จำเลยเป็นคดีอาญาแลขอให้เจ้าพนักงานสั่งอายัติหนังสือที่เหลืออยู่ในครอบครองของ พ. จำเลยไว้ พ. จำเลยทราบเรื่องนี้แล้ว ยังได้สั่งหนังสือไปให้ ว. จำเลยอีก ๖๐๐ เล่มในระหว่าง ว. จำเลยถูกฟ้อง ส่วนหนังสือที่เหลือจากจำนวนนี้ ว. จำเลยขายเหมาไป ๑๐๐ บาท โจทก์กะว่าหนังสือของโจทก์ควรจะขายได้เล่มละ ๒ บาท ๒๕ สตางค์ ส่วนราคาที่จำเลยพิมพ์ไว้ในหนังสือว่าเล่มละ ๑.๕๐ บาท โจทก์ว่าหนังสือนี้โจทก์ควรจะขายได้ ๔๕๐๐ บาท กับค่าอื่น ๆ อีก ๕๐๐ บาท โจทก์จึงฟ้องเรียกค่าเสียหายรวม ๕๐๐๐ บาทจากจำเลย
ศาลล่างทั้ง ๒ วินิจฉัยต้องกันให้ ว. จำเลยใช้ค่าเสียหาย ๑๐๐๐ บาท พ. จำเลยใช้ค่าเสีย ๒๐๐ บาท
ศาลฎีกาเห็นว่าหนังสือโจทก์ไม่ใช่เป็นเล่มขนาดเล็ก กว่าจะอุบัติขึ้นผู้ประพันธ์ต้องเสียเวลาแลใช้ความเพียรมากอยู่ แลเห็นว่าข้อที่ศาลล่างว่าโจทก์ตั้วราคาลงนั้น ถ้าจะกำหนดให้เองก็ไม่ควรให้ต่ำกว่าราคา ๑.๕๐ บาท ซึ่งจำเลยกำหนดไว้ในหนังสือ แลโจทก์ก็เรียกเอาแต่ค่าราคาหนังสืออย่างเดียวซึ่งตามกฎหมายหนังสือที่พิมพ์ขึ้นก็ดี แม่พิมพ์ที่ใช้แล้วหรือตั้งใจจะใช้ในการนี้ ถือว่าเป็นทรัพย์สินของโจทก์จึงพิพากษาให้ ว. จำเลยใช้ค่าเสียหายรวม ๓๐๐๐ บาท ส่วน พ.จำเลยเพิ่งมาร่วมการกระทำผิดด้วยในตอนหลังซึ่งเป็นหนังสือ ๑๖๐๐ เล่มราคา ๒๔๐๐ บาท จึงให้ พ. จำเลยรับผิดใช้ค่าเสียหายร่วมด้วย ๒๔๐๐ บาท ในจำนวนเงิน ๓๐๐๐ บาท
