แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
มูลหนี้ที่ลูกหนี้ผู้ล้มละลายออกเช็คชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้ผู้ขอรับชำระหนี้ไม่มีอยู่ต่อกัน เพราะไม่ได้รับชำระหนี้เป็นเช็คตามคำขอชำระหนี้จากลูกหนี้ผู้ล้มละลายโดยตรงแต่เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้เป็นเช็คจาก ท. ซึ่งเป็นบุคคลภายนอก โดย ท. ได้รับเช็ครายนี้มาจากลูกหนี้ผู้ล้มละลายโดยอาศัยมูลหนี้ที่มีต่อกันอย่างไรไม่ปรากฏ ดังนี้ เจ้าหนี้จึงคงมีสิทธิในมูลหนี้ตามเช็คในฐานะผู้ทรงเช็คนั้นได้ตั้งแต่วันที่ถึงกำหนดสั่งจ่ายที่เขียนระบุไว้ในเช็คเท่านั้นเช็คลงวันที่สั่งจ่าย 22 ธันวาคม 2521 ศาลมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดเมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน 2521มูลหนี้ตามเช็คที่ให้สิทธิแก่เจ้าหนี้ในฐานะผู้ทรงจึงเกิดขึ้นภายหลังวันที่ศาลมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดแล้ว เจ้าหนี้จึงไม่มีสิทธิที่จะอาศัยมูลหนี้ตามเช็คที่เกิดขึ้นภายหลังจากวันที่ศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดมาขอรับชำระหนี้จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ตามมาตรา 94 แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พุทธศักราช 2483
ย่อยาว
คดีนี้นายทวีเจ้าหนี้ได้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ตามเช็ค 10 ฉบับ เป็นเงิน100,000 บาท จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้นัดเจ้าหนี้และลูกหนี้ตรวจคำขอรับชำระหนี้แล้ว ปรากฏว่าไม่มีผู้ใดโต้แย้งคำขอรับชำระหนี้รายนี้ เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มีความเห็นควรให้ยกคำขอรับชำระหนี้ของนายทวี เจ้าหนี้รายนี้เสียทั้งสิ้นตาม มาตรา 107(1) แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย พุทธศักราช 2483
ศาลแพ่งพิจารณาแล้ว มีคำสั่งให้เจ้าหนี้รายนี้ได้รับชำระหนี้ได้เป็นเงิน 100,000 บาท ให้ยกความเห็นของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงยุติว่า ลูกหนี้ถูกฟ้องเป็นคดีล้มละลายและศาลแพ่งได้มีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดแล้วเมื่อวันที่ 27 พฤศจิกายน2521 เมื่อเดือนมิถุนายน 2521 นายทวีชัย เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้เป็นเช็คจำนวน 10 ฉบับ รวมเป็นเงิน 100,000 บาท จากนายไท้เฮี้ยง ซึ่งซื้อเชื่อสินค้าไปตั้งแต่ต้นปี 2521 เช็คทุกฉบับลงวันที่ 22 ธันวาคม 2521 เป็นเช็คที่ลูกหนี้สั่งจ่าย 7 ฉบับ สลักหลัง 3 ฉบับ เมื่อเช็คถึงกำหนดเจ้าหนี้นำเข้าบัญชีเพื่อเรียกเก็บเงิน ธนาคารปฏิเสธการจ่ายเงินทุกฉบับ ต่อมาเจ้าหนี้ได้ทราบว่าลูกหนี้ซึ่งเป็นผู้สั่งจ่ายและสลักหลังถูกศาลแพ่งมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด จึงได้ยื่นคำขอรับชำระหนี้จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ ตามข้อเท็จจริงดังกล่าวเห็นว่า มูลหนี้ที่อาศัยเป็นเหตุให้ลูกหนี้ออกเช็คชำระหนี้ให้แก่เจ้าหนี้ระหว่างเจ้าหนี้และลูกหนี้ไม่มีอยู่ต่อกัน เพราะเจ้าหนี้ไม่ได้รับชำระหนี้เป็นเช็คตามคำขอรับชำระหนี้จากลูกหนี้โดยตรงแต่เจ้าหนี้ได้รับชำระหนี้เป็นเช็คจากนายไท้เฮี้ยง ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกโดยนายไท้เฮี้ยงได้รับเช็ครายนี้มาจากลูกหนี้โดยอาศัยมูลหนี้ที่มีต่อกันอย่างไรหรือไม่ ไม่ปรากฏในคำขอรับชำระหนี้และการสอบสวนของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ ด้วยเหตุนี้เจ้าหนี้จึงคงมีสิทธิในมูลหนี้ตามเช็คทั้ง 10 ฉบับในฐานะเป็นผู้ทรงเช็คนั้นได้ตั้งแต่วันที่ถึงกำหนดสั่งจ่ายที่เขียนระบุไว้ในเช็คเท่านั้น เช็คทุกฉบับลงวันที่สั่งจ่าย 22 ธันวาคม 2521 คดีนี้ศาลแพ่งมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดในวันที่ 27 พฤศจิกายน 2521 มูลหนี้ตามเช็คที่ให้สิทธิแก่เจ้าหนี้ในฐานะผู้ทรงจึงเกิดขึ้นภายหลังจากวันที่ศาลแพ่งมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาดแล้ว เจ้าหนี้ไม่มีสิทธิที่จะอาศัยมูลหนี้ตามเช็คที่เกิดขึ้นภายหลังจากวันที่ศาลสั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด มาขอรับชำระหนี้จากกองทรัพย์สินของลูกหนี้ตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา 94 แห่งพระราชบัญญัติล้มละลายพุทธศักราช 2483 ได้ ศาลชอบที่จะยกคำขอรับชำระหนี้รายนี้ตามความเห็นของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ ที่ศาลล่างทั้งสองวินิจฉัยต้องกันให้เจ้าหนี้รับชำระหนี้ตามคำขอ ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย
พิพากษากลับ ให้ยกคำขอรับชำระหนี้ของนายทวีชัยเจ้าหนี้
