แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
คดีนี้กับคดีอาญาซึ่งโจทก์ในคดีนี้เป็นโจทก์ร่วมในคดีดังกล่าวมีประเด็นเป็นเรื่องเดียวกัน คือ จำเลยได้เบียดบังยักยอกทรัพย์ของโจทก์หรือไม่ และคดีดังกล่าวถึงที่สุดแล้ว กรณีจึงเป็นคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญาซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 46 ในการพิพากษาคดีส่วนแพ่ง ศาลจำต้องถือข้อเท็จจริงตามที่ปรากฏในคดีพิพากษาคดีอาญา เมื่อคดีส่วนอาญาศาลวินิจฉัยข้อเท็จจริงว่า จำเลยไม่ได้เบียดบังยักยอกทรัพย์ คดีนี้จึงต้องถือข้อเท็จจริงตาม และตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 104 บัญญัติให้ศาลมีอำนาจเต็มที่ในอันที่จะวินิจฉัยว่าพยานหลักฐานที่คู่ความนำมาสืบนั้นจะเกี่ยวกับประเด็นและเป็นอันเพียงพอให้เชื่อฟังเป็นยุติหรือไม่ แล้วพิพากษาคดีไปตามนั้น ดังนั้น ที่ศาลชั้นต้นเห็นว่าข้อเท็จจริงในคดีนี้มีเพียงพอที่จะวินิจฉัยชี้ขาดคดีไปแล้วและมีคำสั่งให้งดสืบพยานโจทก์และจำเลย จึงเป็นคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมาย
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า เมื่อวันที่ 17 มีนาคม 2540 โจทก์มอบเงินจำนวน 300,000 บาท ให้แก่จำเลยเพื่อนำไปเข้าบัญชีเงินฝากกระแสรายวัน ของนายราตรีที่ธนาคารกรุงศรีอยุธยา จำกัด (มหาชน) สาขาหัวหิน แต่จำเลยกลับเบียดบังเอาเงินจำนวนดังกล่าวไปเป็นของตน ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินจำนวน 386,250 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ของต้นเงิน 300,000 บาท นับแต่วันถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า จำเลยไม่เคยรับเงินจำนวนดังกล่าวจากโจทก์ ทั้งมูลคดีที่โจทก์นำมาฟ้องเป็นคดีนี้ โจทก์เคยฟ้องจำเลยต่อศาลชั้นต้นเป็นคดีอาญาในข้อหายักยอกขอให้ลงโทษและให้จำเลยใช้เงิน 300,000 บาท คืนแก่โจทก์ ตามคดีอาญาหมายเลขแดงที่ 3879/2540 ของศาลชั้นต้น ต่อมาศาลฎีกาได้มีคำพิพากษาโดยฟังข้อเท็จจริงว่าไม่สามารถรับฟังได้ว่าโจทก์มอบเงิน 300,000 บาท ให้แก่จำเลยจริงและมีคำพิพากษายกฟ้อง คดีถึงที่สุดแล้ว โจทก์กลับมาฟ้องจำเลยในคดีนี้อีกซึ่งคดีโจทก์ขาดอายุความเนื่องจากฟ้องเกิน 1 ปี นับแต่วันที่โจทก์รู้ว่ามีสิทธิเรียกทรัพย์คืน ขอให้ยกฟ้อง
วันนัดสืบพยานโจทก์ ศาลชั้นต้นเห็นว่าข้อเท็จจริงในคดีนี้มีเพียงพอที่จะวินิจฉัยชี้ขาดคดีได้แล้ว จึงสั่งงดสืบพยานโจทก์และจำเลย แล้วพิพากษายกฟ้อง ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 7 พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมในชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ข้อเท็จจริงที่คู่ความไม่โต้แย้งกันรับฟังได้ว่า ก่อนคดีนี้พนักงานอัยการได้เป็นโจทก์ฟ้องจำเลยในคดีนี้ข้อหายักยอกทรัพย์รายเดียวกันกับของโจทก์ในคดีนี้ ซึ่งโจทก์ในคดีนี้ยื่นคำร้องขอเข้าร่วมเป็นโจทก์ ศาลชั้นต้นอนุญาต ต่อมาศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลย จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ภาค 3 พิพากษากลับให้ยกฟ้อง โจทก์และโจทก์ร่วมฎีกา ศาลฎีกาพิพากษายืน คดีถึงที่สุด หลังจากนั้นโจทก์จึงยื่นคำฟ้องจำเลยต่อศาลเป็นคดีนี้โดยอาศัยมูลคดีเช่นเดียวกันกับคดีดังกล่าวข้างต้น เพียงแต่เรียกดอกเบี้ยเพิ่มเติมเข้ามาเท่านั้น คงมีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์ว่า คดีนี้เป็นคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญาข้างต้นหรือไม่ และศาลชั้นต้นมีคำสั่งงดสืบพยานโจทก์และจำเลยชอบหรือไม่ เห็นว่า คดีนี้กับคดีอาญาซึ่งโจทก์ในคดีนี้เป็นโจทก์ร่วมในคดีดังกล่าว มีประเด็นเป็นเรื่องเดียวกัน คือ จำเลยได้เบียดบังยักยอกทรัพย์ของโจทก์หรือไม่ และคดีดังกล่าวถึงที่สุดแล้ว กรณีจึงเป็นคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา ซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 46 บัญญัติว่า ในการพิพากษาคดีส่วนแพ่ง ศาลจำต้องถือข้อเท็จจริงตามที่ปรากฏในคำพิพากษาคดีส่วนอาญา เมื่อคดีส่วนอาญาศาลวินิจฉัยข้อเท็จจริงว่าจำเลยไม่ได้เบียดบังยักยอกทรัพย์ของโจทก์ตามฟ้อง คดีนี้จึงต้องถือข้อเท็จจริงตามที่ปรากฏในคำพิพากษาคดีส่วนอาญา และตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 104 บัญญัติให้ศาลมีอำนาจเต็มที่ในอันที่จะวินิจฉัยว่าพยานหลักฐานที่คู่ความนำมาสืบนั้นจะเกี่ยวกับประเด็นและเป็นอันเพียงพอให้เชื่อฟังเป็นยุติได้หรือไม่แล้วพิพากษาคดีไปตามนั้น ดังนั้น ที่ศาลชั้นต้นเห็นว่า ข้อเท็จจริงในคดีนี้มีเพียงพอที่จะวินิจฉัยชี้ขาดคดีไปแล้วและมีคำสั่งให้งดสืบพยานโจทก์และจำเลย จึงเป็นคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายแล้ว ที่ศาลล่างทั้งสองพิพากษามานั้น ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย ฎีกาของโจทก์ฟังไม่ขึ้น
อย่างไรก็ดี คดีนี้โจทก์อุทธรณ์และฎีกาขอให้ศาลอุทธรณ์ภาค 7 และศาลฎีกาพิพากษากลับคำพิพากษาศาลชั้นต้นและคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 7 โดยให้ศาลชั้นต้นทำการสืบพยานโจทก์และจำเลยแล้วพิพากษาตามรูปคดีเท่านั้น จึงเป็นคดีที่มีคำขอให้ปลดเปลื้องทุกข์อันไม่อาจคำนวณราคาเป็นเงินได้ ต้องเสียค่าขึ้นศาลแต่ละชั้นศาลเพียง 200 บาท ตามตาราง 1 ข้อ (2) (ก) ท้ายประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง”
พิพากษายืน ให้คืนค่าขึ้นศาลชั้นอุทธรณ์และชั้นฎีกาส่วนที่เกิน 200 บาท ให้แก่โจทก์ ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นฎีกานอกจากที่คืนให้เป็นพับ
