แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่จำเลยใช้ให้ผู้อื่นเข้าสอบคัดเลือกในตำแหน่งนายตรวจศุลกากรรวม 3 วิชา แทนจำเลย อันเป็นความผิดฐานใช้ให้ผู้อื่นกระทำความผิดฐานปลอมเอกสารราชการ และใช้เอกสารราชการปลอมนั้น จำเลยมีเจตนาเพียงประการเดียวเพื่อให้สอบคัดเลือกเข้าเป็นนายตรวจศุลกากรได้เท่านั้น การกระทำดังกล่าวเป็นกรรมเดียวตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 90
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยขณะรับราชการตำแหน่งศุลการักษ์ 3 กับพวกอีก 1 คน ได้ร่วมกันกระทำผิดต่อกฎหมายหลายกรรมต่างกัน โดยในการสอบคัดเลือกในตำแหน่งนายตรวจศุลกากรตามประกาศของกรมศุลกากรจำเลยได้ร่วมกับพวกปลอมเอกสารราชการโดยจำเลยเป็นตัวการ ใช้ จ้าง วานให้พวกดังกล่าวเข้าห้องสอบโดยแสดงตัวเป็นจำเลยและทำการสอบแทนจำเลยในวิชาที่สอบ 3 วิชา คือ วิชาความรู้ความสามารถทั่วไปความรู้ความสามารถเฉพาะตำแหน่ง และภาษาอังกฤษ ในการนี้จำเลยเป็นตัวการ ใช้ จ้าง วาน ให้พวกดังกล่าวเขียนลงลายมือชื่อปลอมของจำเลยในเอกสารรายชื่อผู้มีสิทธิสอบคัดเลือก ช่องต่อท้ายเลขประจำตัวสอบ 1139 นายวิทูร มะกรทัต เป็นลายมือชื่อว่า “วิทูร มะกรทัต*”ของวิชาดังกล่าว เขียนกรอกข้อความลายมือชื่อปลอมของจำเลยในเอกสารกระดาษปะหน้าและกระดาษคำตอบเลขประจำตัวสอบ 1139 ช่องวิชาที่สอบว่า “ความรู้ความสามารถทั่วไป” “ความรู้ความสามารถเฉพาะตำแหน่ง” และ “ภาษาอังกฤษ” พร้อมทั้งกรอกข้อความในช่องจำนวนแผ่นกระดาษคำตอบว่า “5” แผ่นสำหรับ 2 วิชาแรก และ “3” แผ่นสำหรับวิชาภาษาอังกฤษ และเขียนข้อความลายมือชื่อปลอมของจำเลยในกระดาษคำตอบข้อสอบจำนวน 5 แผ่น ของ 2 วิชาแรก และ 3 แผ่นของวิชาภาษาอังกฤษซึ่งเอกสารรายชื่อผู้มีสิทธิเข้าสอบ กระดาษปะหน้าคำตอบและกระดาษคำตอบดังกล่าวคณะกรรมการสอบคัดเลือกตำแหน่งนายตรวจศุลกากร กรมศุลกากร เจ้าพนักงานได้ทำขึ้นในหน้าที่อันเป็นเอกสารราชการ เสร็จแล้วตามวันเวลาดังกล่าวจำเลยเป็นตัวการ ใช้ จ้าง วาน ให้พวกดังกล่าวใช้อ้างเอกสารราชการปลอมนั้น ๆส่งให้กรรมการผู้ควบคุมห้องสอบ เพื่อนำไปให้คณะกรรมการสอบคัดเลือกทำการตรวจผลการสอบต่อไป ทั้งนี้เพื่อให้คณะกรรมการสอบคัดเลือกผู้มีสิทธิสอบคัดเลือกคนอื่น ๆ และผู้หนึ่งผู้ใดหลงเชื่อว่า จำเลยได้ไปสอบคัดเลือกด้วยตนเอง ทั้งได้ลงลายมือชื่อในเอกสารรายชื่อผู้มีสิทธิเข้าสอบคัดเลือก เขียนกรอกข้อความลายมือเขียนของจำเลยในกระดาษปะหน้าและกระดาษคำตอบข้อสอบ เพื่อให้เชื่อว่าเป็นเอกสารราชการที่แท้จริง จนคณะกรรมการสอบคัดเลือกหลงเชื่อทำการตรวจข้อสอบ ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 264, 265, 268, 83, 84
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 264, 265, 268 กระทงเดียว การกระทำของจำเลยเป็นความผิด3 กรรม เรียงกระทงลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 91 รวมจำคุก 9 ปี
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 265, 268 (ที่ถูกเป็นมาตรา 268 ประกอบด้วยมาตรา 265, 84, 91) นอกจากที่แก้คงให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
จำเลยฎีกา โดยผู้พิพากษาซึ่งลงชื่อในคำพิพากษาศาลอุทธรณ์อนุญาตให้ฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า จำเลยกระทำผิดตามฟ้อง แต่ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษาลงโทษจำเลยเป็นความผิด 3 กรรม ตามจำนวนวิชาที่สอบอันได้แก่วิชาความรู้ความสามารถทั่วไป วิชาความรู้ความสามารถเฉพาะตำแหน่ง และวิชาภาษาอังกฤษ นั้นเห็นว่า การที่จำเลยใช้ให้ผู้อื่นกระทำความผิดฐานปลอมเอกสารราชการและใช้เอกสารราชการปลอมดังที่โจทก์ฟ้องในคดีนี้มีเจตนาเพียงประการเดียวเพื่อให้สอบคัดเลือกเข้าเป็นนายตรวจศุลกากรได้เท่านั้น การกระทำดังโจทก์ฟ้องจึงเป็นกรรมเดียวตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 90 ปัญหานี้แม้จำเลยจะมิได้ฎีกา แต่ก็เป็นข้อกฎหมายที่เกี่ยวกับความสงบเรียบร้อยศาลฎีกามีอำนาจหยิบยกขึ้นวินิจฉัยได้ และโทษที่ศาลอุทธรณ์กำหนดมานั้นสูงเกินไปสมควรกำหนดให้เบาลงอีก
พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยมีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 268 ประกอบด้วยมาตรา 265, 84, 90 ให้ลงโทษจำคุกจำเลยเพียงกรรมเดียวมีกำหนด 2 ปี