แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำว่าครอบคอรงตาม พ.ร.บ.ป่าไม้ (ฉบับที่ 3) พ.ศ.2494 ม.69 มีความหมายกว้างขวางกล่าวคือไม่เฉพาะครอบครองเพื่อตนเองเท่านั้นแต่รวมทั้งครอบครองแทนผู้อื่นด้วยเพราะไม่มี ก.ม.บทใดจำกัดไว้ว่าการครอบครองของที่มีไว้โดยไม่ชอบด้วย ก.ม.นั้น จะเป็นความผิดต่อเมื่อครอบครองเพื่อตนเอง ตรงข้าม ก.ม.ว่าด้วยการสมคบกันกระทำผิดก็ยังมีอยู่.
ย่อยาว
คดีนี้โจทก์ฟ้องว่าจำเลยเป็นผู้จัดการแผนกป่าของบริษัทศิริพนมมาศจำกัด บังอาจมีไม้ยางซึ่งยังมิได้แปรรูปและมิได้มีรอยตราค่าภาคหลวงประทับไว้ในครอบครอง โดยจำเลยพิสูจน์ไม่ได้ว่าได้ไม้มาโดยชอบด้วย ก.ม. ขอให้ลงโทษ
จำเลยปฏิเสธตลอดข้อหาโจทก์
ศาลจังหวัดฉะเชิงเทราพิจารณาแล้วพิพากษาว่าจำเลยมีความผิดตาม พ.ร.บ.ป่าไม้ พ.ศ.๒๔๘๔ ม.๖๙, ๗๔ พ.ร.บ.ป่าไม้ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ.๒๔๙๔ ม.๑๖ พระราชกฤษฎีกากำหนด ไม้หวงห้าม พ.ศ.๒๔๙๔ ม.๓ ปรับ ๕๐๐ บาท ไม่เสียให้จัดการตาม ก.ม.อาญา ม.๑๘ ของกลางริบ
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาประชุมปรึกษาแล้ว คดีนี้จำเลยฎีกาในปัญหาข้อ ก.ม. คำว่าครอบครองตาม พ.ร.บ.ป่าไม้ พ.ศ.๒๔๙๔ ม.๖๙ หมายความถึงครอบครองเพื่อตนเองไม่ใช่หมายถึงการครอบครองแทนผู้อื่นในฐานะตัวแทนการจัดการทั้งหลาย จำเลยได้กระทำไปตามที่ได้รับมอบหมายจากบริษัทศิริพนมมาศจำกัดจำเลย จึงเป็นผู้ครอบครองแทนบริษัท ฯ ไม่เป็นความผิดนั้น ศาลฎีกาเห็นว่าคดีนี้จำเลยฎีกาได้แต่เฉพาะปัญหาข้อ ก.ม.และศาลฎีกาจำต้องฟังข้อเท็จจริงตามที่ศาลอุทธรณ์ได้วินิจฉัยมาแล้ว ซึ่งศาลอุทธรณ์ฟังข้อเท็จจริงว่าจำเลยมีไม้รายนี้ไว้ในความครอบครอง คำว่าครอบครองตาม ก.ม.ฉบับนี้มีความหมายกว้างขวางกล่าวคือไม่เฉพาะครอบครองเพื่อตนเองเท่านั้น แต่รวมทั้งครอบครองแทนผู้อื่นด้วย เพราะไม่มี ก.ม.บทใดจำกัดไว้ว่าการครอบครองของที่มีไว้โดยไม่ชอบด้วย ก.ม.นั้นจะเป็นความผิดต่อเมื่อครอบครองเพื่อตนเอง ตรงข้าม ก.ม.ว่าด้วยการสมคบกันกระทำผิดก็ยังมีอยู่จำเลยย่อมต้องมีความผิดดังศาลทั้งสองชี้ขาดมา
จำเลยฎีกาว่าไม้ของกลางไม่ควรถูกริบตามคำพิพากษาฎีกาที่ ๓๕๔/๒๔๘๘ ศาลฎีกาได้พิเคราะห์คำพิพากษาฎีกาฉบับนี้แล้วปรากฏว่าไม้รายนั้นเป็นไม้ที่ผู้ต้องหามีไว้หรือได้มาโดยชอบไม่ผิด ก.ม.ศาลฎีกาจึงไม่ริบ ผิดกับเรื่องนี้ซึ่งศาลฟังว่าจำเลยมีไม้ไว้โดยไม่ชอบด้วย ก.ม. ฎีกาจำเลยข้อนี้จึงฟังไม่ขึ้น พิพากษายืน ให้ยกฎีกาจำเลย.
