แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พ.ร.บ. ล้มละลาย ม.44 ข้อ 1 พ.ร.บ.วิธีพิจารณาความแพ่ง ม.91
ย่อยาว
เดิมโจทย์ชนะความจำเลยเรื่องหนึ่ง ศาลต่างประเทศพิพากษาให้จำเลยใช้เงินโจทย์ราว ๗๐๐๐๐ บาท โจทย์นำเจ้าพนักงานกองหมายยึดทรัพย์จำเลย (เดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๔๖๔ ) แต่ได้เงินไม่พอใช้ณี่ เดือนมีนาคมศาลแพ่งได้ออกคำสั่งตั้งเจ้าพนักงานให้ชำระบาญชีห้างจำเลย ต่อมาวันที่ ๓ กรกฎาคม ๒๔๖๕ โจทย์ยื่นคำร้องต่อศาลต่างประเทศขอให้ยึดเงิน ซึ่งอยู่ในมือผู้ชำระบาญชี วันที่ ๔ กรกฎาคมศาลมีคำสั่งให้ยึดเงินได้ตามที่โจทย์ขอ แลออกหมายไปยังกองหมายให้ยึดเงินตามคำสั่ง กองหมายได้รับหมายเมื่อวันที่ ๕ กรกฎาคม
วันที่ ๑๔ กรกฎาคม เจ้าพนักงานกองหมายได้มีจดหมายถึงผู้ชำระบาญชีขอยึดเงินห้างจำเลย ผู้ชำระบาญชีได้รับจดหมายเมื่อวันที่ ๑๕ กรกฎาคม
วันที่ ๑๘ กรกฎาคม เจ้าพนักงานรักษาทรัพย์แลผู้ชำระบาญชีของห้างฟองหลียื่นคำร้องต่อศาลต่างประเทศขอให้ถอนคำสั่งลงวันที่ ๔ กรกฎาคม เพราะห้างฟองหลีมีณี่สินล้นพ้น ตัวแลจะได้ยื่นคำร้องให้ห้างฟองหลีล้มละลาย ศาลต่างประเทศสั่งยกคำร้อง
วันที่ ๒๙ กรกฎาคม ศาลแพ่งได้มีคำสั่งให้ห้างจำเลยล้มละลาย แต่ศาลต่างประเทศได้มีคำสั่งให้ผู้ชำระบาญชีส่งเงินของห้างฟองหลีซึ่งอยู่ในมือผู้ชำระบาญชีให้แก่โจทย์ไป ๔๐๐๐๐ บาท โดยมีประกัน ต่อมาได้สั่งจ่ายให้แก่โจทย์ไปอีกจนครบจำนวนณี่
เจ้าพนักงานรักษทรัพย์แลผู้ชำระบาญชีห้างฟองหลีจึงยื่นอุทธรณ์คำสั่งนี้ ศาลอุทธรณ์กรุงเทพ ฯ ตัดสินยืน อ้างเหตุว่า คำสั่งของศาลต่างประเทศที่สั่งให้ยึดเงินนั้น ได้ไปถึงกองหมายเมื่อวันที่ ๔ กรกฎาคม ถ้าเจ้าพนักงานกองหมายได้กระทำการตามน่าที่ทันทีทันใดประกอบด้วยเหตุผลอันสมควรแล้ว เวลา ๑๔ วันตามที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๔๔ แห่งพระราชบัญญัติล้มละลายนั้น ก็คงจะสิ้นไปแล้ว ๙ วัน ก่อนน่าวันที่ห้างฟองหลีล้มละลาย แลนายอาเซาโจทย์ก็คงจะได้รับเงินไปแล้ว ฐานะของบุคคลซึ่งมีอยู่ตามกฎหมาย ไม่ควรจะต้องเปลี่ยนแปลงไป เพราะการล่วงเลยเวลาอันเกิดจากความเลินเล่อฤาการกระทำผิดของเจ้าพนักงาน
เจ้าพนักงานรักษาทรัพย์ แลผู้ชำระบาญชี ห้างฟองหลีทูลเกล้า ฯ ถวายฎีกา
ฎีกาตัดสินว่า คดีเข้าบทมาตรา ๔๔ ข้อ ๑ แห่งพระราชบัญญัติล้มละลาย โจทย์จะขอยึดเงินรายนี้ไม่ได้ ข้อที่ศาลอุทธรณ์ลงความเห็นถึงความเนิ่นช้าเกินสมควรที่แล้วมานั้น ไม่กระทำให้ข้อกฎหมายในคดีนี้ ผิดแผกไปได้ แลว่าทางแก้ที่โจทย์จะพึงทำถ้าโจทย์คัดค้านว่าตนได้รับความเสียหาย เพราะความเลินเล่อฤาการกระทำผิดของเจ้าพนักงานซึ่งเกี่ยวข้องในคดีเรื่องนี้ แต่ไม่เปนข้อในประเด็นณที่นี้ แลไม่เปนข้อที่ศาลนี้จะพึงแสดงความเห็นไว้แต่อย่างใดนั้น คือ จะฟ้องเรียกค่าเสียหายตามหลักที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๙๑ แห่งพระราชวิธีพิจารณาความแพ่ง จึงพิพากษากลับคำตัดสินศาลอุทธรณ์กรุงเทพฯ ให้โจทย์ส่งเงินจำนวนที่รับไปนั้นแก่เจ้าพนักงานรักษาทรัพย์ของห้างฟองหลี
