แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การทำปลอมรูปรอยประดิษฐ์หรือข้อความของผู้อื่นขึ้นตรงตามลักษณะเดิมซึ่งมิใช่เป็นแต่เพียงเลียนแบบเท่านั้น แม้เจ้าของจะมิได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าไว้ ก็เป็นผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 272(1) ได้
แต่ถ้าเป็นการปลอมเครื่องหมายการค้าของผู้อื่นซึ่งได้จดทะเบียนไว้แล้วก็เป็นผิดตามมาตรา 273 ซึ่งผู้กระทำมีโทษหนักขึ้น และถ้าหากเป็นเพียงการกระทำที่เลียนเครื่องหมายการค้าของผู้อื่นซึ่งได้จดทะเบียนไว้ แต่ไม่ใช่ทำปลอมก็อาจเป็นผิดตามาตรา 274 ฉะนั้นเมื่อการกระทำของจำเลยไม่เข้าลักษณะดังกล่าวจึงหามีความผิดแต่อย่างใดไม่
ย่อยาว
คดีสองสำนวนนี้ ศาลชั้นต้นสั่งรวมพิจารณา โดยโจทก์สองสำนวนฟ้องมีใจความอย่างเดียวกันว่า จำเลยทั้งสามได้ร่วมกันนำเข้ามาในราชอาณาจักจำหน่ายและเสนอจำหน่ายซึ่งยากคลอเตตราไซคลีนซึ่งจำเลยทุกคนรู้อยู่ว่าเป็นการเลียนเครื่องหมายการค้าของบริษัทโจทก์ ขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญามาตราา ๒๗๒, ๒๗๔, ๒๗๕ และ ๘๓ กับขอให้ริบยาของกลาง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นเห็นว่าคดีฟังไม่ได้ว่าจำเลยได้เลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์ พิพากษายกฟ้อง ของกลางไม่ริบ
โจทก์ร่วมฝ่ายเดียวอุทธรณ์
ศาลอุทะรณ์พิพากษายืน
โจทก์ร่วมฝ่ายเดียวฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๒๗๒(๑) นั้น เป็นเรื่องเอารูปรอยประดิษฐ์หรือข้อความใด ๆ ในการประกอบการค้าของผู้อื่นมาใช้ หรือทำให้ปรากฏที่สินค้า ฯลฯ เช่น ทำปลอมรูปรอยประดิษฐ์หรือข้อความของเขาขึ้นตรงตามลักษณะเดิมของเขา ซึ่งมิใช่แต่เพียงเลียนแบบเท่านั้น ถ้าปลอมดังนี้แล้วถึงแม้เจ้าของจะมิได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าไว้ก็ตาม ก็เป็นผิดตามมาตรา ๒๗๒(๑) นี้ได้ แต่ถ้าเป็นการกระทำที่ปลอมเครื่องหมายการค้าของผู้อื่นซึ่งเขาได้จดทะเบียนไว้แล้ว ผู้กระทำก็มีโทษหนักขึ้นตามที่มาตรา ๒๗๓ บัญญัติไว้
อนึ่ง ถ้าหากเป็นเพียงการกระทำที่เลียนแบบเครื่องหมายการค้าของผู้อื่นซึ่งได้จดทะเบียนไว้แล้ว แต่ไม่ใช่ปลอมเครื่องหมายการคาของเขาทีเดียว ก็อาจเป็นความผิดตามาตรา ๒๗๔ ได้ ซึ่งอัตราโทษเบาลงเท่ากับความผิดในมาตรา ๒๗๒
เห็นว่าการใช้ชื่อหรือรูปรอยประดิษฐ์หรือข้อความใด ๆ ของผู้อื่นต้องทำให้เหมือนโดยตรงจึงจะเป็นความผิดตามาตรา ๒๗๒(๑) เพราะถ้าเป็นการทำให้ชื่อหรือรูปรอยประดิษฐ์ผิดเพี้ยนไปก็เป็นเพียงเข้าลักษณะเลียนแบบ ซึ่งจะเป็นความผิดก็ต่อเมื่อเป็นการเลียนแบบเครื่องหมายการค้า และได้จดทะเบียนไว้แล้ว ดังที่มาตราร ๒๗๔ บัญญัติไว้ หรือมิฉะนั้นก็ต้องเป็นการเลียนแบบชื่อป้ายหรือสิ่งอื่นทำนองเดียวกันจนประชาชนน่าจะหลงเชื่อว่าสถานที่การค้าของตนเป็นสถานที่การค้าของผู้อื่นที่ตั้งอยู่ใกล้เคียงดังที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๒๗๒(๒) อย่างไรก็ดีการกระทำของจำเเลยดังกล่าวหาใช่เป็นเรื่องที่จำเลยเอาชื่อหรือรูปรอยประดิษฐ์ หรือข้อความใด ๆ โดยตรงเหมือนของโจทก์มาใช้ไม่ จำเลยจึงไม่มีความผิดตามมาตรา ๒๗๒(๑) และที่จำเลยนำเข้ามาในราชอาณาจักหรือเป็นผู้จำหน่าย เสนอจำหน่ายสินค้ายาตามฟ้องก็ไม่เป็นผิดตามาตรา ๒๗๕ ที่โจทก์อ้าง
พิพากษายืน ให้ยกฎีกาโจทก์ร่วม
