แหล่งที่มา : สำนักวิชาการ
ย่อสั้น
การที่จำเลยออกเช็คโดยไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่าย ถือได้ว่าไม่มีวันที่ผู้ออกเช็คคือจำเลยกระทำความผิด การที่ พ. และโจทก์ตกลงกันลงวันที่สั่งจ่ายเช็คพิพาท ก็เป็นเพียงแต่ให้เช็คมีรายการต่าง ๆ สมบูรณ์ตามกฎหมาย เพื่อฟ้องร้องบังคับคดีกันได้ในทางแพ่งเท่านั้นตาม ป.พ.พ. มาตรา 910 วรรคหนึ่ง ประกอบกับมาตรา 989 วรรคหนึ่ง ที่ให้สิทธิผู้ทรงลงวันที่สั่งจ่ายที่แท้จริงได้ จำเลยจึงไม่มีความผิดตาม พ.ร.บ.ว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็คฯ
ย่อยาว
คดีนี้เดิมศาลชั้นต้นสั่งให้รวมพิจารณาเป็นคดีเดียวกันกับคดีอาญาหมายเลขแดงที่ 4081/2537 ของศาลชั้นต้น แต่คดีดังกล่าวยุติไปแล้ว ตามคำพิพากษาศาลชั้นต้นคงขึ้นมาสู่ศาลฎีกาเฉพาะคดีนี้
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ.2534 มาตรา 4
ศาลชั้นต้นไต่สวนมูลฟ้องแล้ว เห็นว่าคดีมีมูล ให้ประทับฟ้อง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็ค พ.ศ.2534 มาตรา 4 จำคุก 1 ปี ทางนำสืบของจำเลยเป็นประโยชน์แก่การพิจารณา มีเหตุบรรเทาโทษ ลดโทษให้หนึ่งในสี่ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงจำคุก 9 เดือน
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษากลับให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “…พิเคราะห์แล้ว คดีมีปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์ว่า จำเลยกระทำความผิดตามฟ้องหรือไม่ โจทก์นำสืบว่า จำเลยและนายพิทักษ์ ชุติโกมล สามีของจำเลยซื้อหุ้นของโจทก์จากบริษัทบ้านพรพิทักษ์ จำกัด จำนวน 3,500 หุ้น รวมราคา 5,000,000 บาท จำเลยเป็นผู้ออกเช็คชำระค่าหุ้นให้โจทก์รวม 7 ฉบับ การเจรจาเพื่อตกลงซื้อหุ้นกระทำที่ที่ทำการของบริษัทบ้านพรพิทักษ์ จำกัด มีโจทก์และนายพิทักษ์เป็นคู่สัญญาซื้อขาย ขณะมีการเจรจาตกลงกันมีคนอื่นอยู่ด้วย แต่ไม่มีจำเลยร่วมในการเจรจาตกลงแต่อย่างใด นายพิทักษ์เป็นผู้มอบเช็คพิพาทให้โจทก์โดยตรงเพื่อชำระค่าหุ้น แม้ข้อเท็จจริงจะฟังได้ว่า ก่อนทำสัญญาซื้อขายหุ้นเอกสารหมาย จ.12 โจทก์และนายพิทักษ์จะใช้เวลานานก็น่าเชื่อว่าเป็นการตกลงกันระหว่างโจทก์และนายพิทักษ์ โดยจำเลยไม่มีส่วนรู้เห็นในการกำหนดวันที่สั่งจ่ายเช็ค ศาลตรวจดูเช็คเอกสารหมาย จ.7 แล้ว ปรากฏว่ารายละเอียดข้อความในเช็คเป็นตัวพิมพ์รวมทั้งวันที่สั่งจ่ายในเช็คด้วย ซึ่งเจือสมกับทางนำสืบของจำเลยที่ว่า เช็คพิพาทเอกสารหมาย จ.7 จำเลยลงลายมือชื่อสั่งจ่ายไว้โดยไม่ได้ลงรายการอื่น ในวันที่โจทก์ทำสัญญาซื้อขายหุ้นกับนายพิทักษ์ มีพนักงานของบริษัทบ้านพรพิทักษ์ จำกัด เป็นผู้พิมพ์ข้อความทั้งหมดรวมทั้งวันที่สั่งจ่ายเช็คด้วย แสดงว่ากำหนดวันสั่งจ่ายเป็นการตกลงกันระหว่างโจทก์กับนายพิทักษ์เท่านั้น จำเลยหาได้รู้เห็นด้วยไม่ ดังนั้น การที่จำเลยออกเช็คโดยไม่ได้ลงวันที่สั่งจ่ายเช่นนี้ถือได้ว่าไม่มีวันที่ผู้ออกเช็คคือจำเลยกระทำความผิด การที่นายพิทักษ์และโจทก์ตกลงกันลงวันที่สั่งจ่ายเช็คพิพาทเอกสารหมาย จ.7 ก็เป็นเพียงแต่ให้เช็คมีรายการต่าง ๆ สมบูรณ์ตามกฎหมายเพื่อฟ้องร้องบังคับคดีกันได้ในทางแพ่งเท่านั้น ตามนัยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 910 วรรคหนึ่ง ประกอบกับมาตรา 989 วรรคหนึ่ง ที่ให้สิทธิผู้ทรงลงวันที่สั่งจ่ายที่แท้จริงได้ จำเลยจึงไม่มีความผิดตามพระราชบัญญัติว่าด้วยความผิดอันเกิดจากการใช้เช็คตามฟ้อง ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 2 พิพากษายกฟ้องโจทก์นั้น ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย ฎีกาของโจทก์ฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน
