แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ซื้อที่ดินจากการขายทอดตลาดไว้เอง โดยมีข้อตกลงว่าจะยอมให้ผู้อื่นซื้อไปได้ในเมื่อเอาเงินมาชำระให้ตนนั้น ไม่ใช่เรื่องซื้อที่ดินแทนผู้อื่นในทางเป็นตัวแทน แต่เป็นสัญญาในทางซื้อขาย ฉะนั้นเมื่อได้ครอบครองอย่างเป็นเจ้าของมาเกินสิบปีแล้วแม้ยังไม่ได้โอนโฉนดที่ดินก็ย่อมตกเป็นกรรมสิทธิแก่ผู้ ซื้อตามมาตรา 1382
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าเดิมนายแก้ว นายชั้นเป็นเจ้าของร่วมกันในโฉนดที่ ๒๐๗๘ ศาลจึงยึดส่วนของนายชั้นขายทอดตลาด โจทก์รับซื้อไว้จากการขายทอดตลาด แต่ยังไม่ได้ทำการโอนต่อเจ้าพนักงาน เพราะยังไม่ได้รังวัดแยกโฉนดกันโจทก์คงใช้อำนาจปกครองมาอย่างเจ้าของ ๑๓ ปีเศษแล้ว จำเลยได้ประกาศรับมฤดกนายชั้นโอนทะเบียนใส่ชื่อจำเลย จึงขอให้ศาลแสดงว่าที่พิพาทเป็นของโจทก์ถอนชื่อจำเลยออก ใส่ชื่อโจทก์แทน
จำเลยต่อสู้ว่าโจทก์ซื้อที่พิพาทไว้แทนจำเลย ไม่ได้ใส่ชื่อไว้เพื่อตนเอง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ข้อที่จำเลยอ้างว่าโจทก์ซื้อที่พิพาทแทนจำเลยนั้นปรากฎตามที่จำเลยนำสืบ ก็เป็นเรื่องที่โจทก์ซื้อที่ดินจากการขายทอดตลาดไว้เอง โดยมีข้อตกลงว่าโจทก์ยอมให้จำเลยซื้อจากโจทก์ได้ในเมื่อจำเลยมีเงินมาชำระให้โจทก์จึงเป็นข้อสัญญาในการซื้อขาย ไม่ใช่เป็นเรื่องที่ซื้อที่ดินแทนในทางเป็นตัวแทน เมื่อรูปคดีฟังได้ว่าโจทก์ซื้อเพื่อตนเองและได้ครอบครองอย่างเป็นเจ้าของมาเกิน ๑๐ ปี แม้ยังไม่ได้โอนโฉนด ที่ดินก็ย่อมตกเป็นกรรมสิทธิของโจทก์ตามมาตรา ๑๓๘๒
พิพากษากลับ ให้ที่ดินพิพาทเป็นของโจทก์ให้จัดการถอนชื่อจำเลยออกจากโฉนดแล้ว ใส่ชื่อโจทก์กับให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย
