แหล่งที่มา : สำนักงานส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
สิทธิเรียกร้องในเงินค่าเสียหายอันเกิดจากการผิดสัญญาจ้างทำของในข้อที่ไม่ชำระหนี้เลยเป็นเหตุให้โจทก์ต้องจ้างผู้อื่นมาทำการงานแทนนั้นจำเลยได้ชื่อว่าตกเป็นผู้ผิดนัดไม่ชำระหนี้มาตั้งแต่เมื่อครบกำหนดส่งมอบงานงวดที่1วันครบกำหนดส่งมอบงานงวดที่1ตามสัญญาข้อ4คือวันที่3ตุลาคม2522ดังนั้นจำเลยจึงผิดนัดตั้งแต่วันที่4ตุลาคม2522โจทก์มีสิทธิบอกเลิกสัญญาและบังคับตามสิทธิเรียกร้องกับจำเลยได้นับแต่วันที่จำเลยผิดนัดดังกล่าวอายุความจึงต้องเริ่มนับแต่ขณะที่โจทก์อาจจะบังคับสิทธิเรียกร้องได้เป็นต้นไปตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา163เดิม(มาตรา193/12ที่แก้ไขใหม่)โจทก์ฟ้องคดีนี้เมื่อวันที่27ตุลาคม2532นับจากวันที่4ตุลาคม2522ถึงวันฟ้องเกินกำหนด10ปีคดีโจทก์จึงขาดอายุความตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา164เดิม(มาตรา193/30ที่แก้ไขไหม่)จำเลยจึงไม่ต้องรับผิดต่อโจทก์ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา188เดิม(มาตรา193/10ที่แก้ไขใหม่)
ย่อยาว
โจทก์ ฟ้อง ว่า จำเลย มิได้ ลงมือ ทำงาน ตาม สัญญาจ้าง ย่อย และขนส่ง หินคลุก จน พ้น กำหนด ระยะเวลา ที่ ตกลง จ่ายเงิน งวด แรก โจทก์ ได้เตือน จำเลย ให้ ปฏิบัติ ตาม สัญญา แต่ จำเลย เพิกเฉย โจทก์ จึง ได้ มีหนังสือ บอกเลิก สัญญา ไป ยัง จำเลย และ ว่าจ้าง บริษัท หาญเจริญเอนเตอร์ไพรส์เชียงราย จำกัด ทำงาน ดังกล่าว จน แล้ว เสร็จ โจทก์ ต้อง จ้าง ผู้รับจ้าง ราย ใหม่ เป็น เงิน เกินกว่า ที่ จ้าง จำเลย จำนวน804,678 บาท จำเลย ต้อง รับผิด ชำระ ค่าปรับ ตาม สัญญา เป็น รายวัน ในอัตรา วัน ละ 400 บาท รวม 134 วัน คิด เป็น เงิน 53,600 บาท ขอให้จำเลย ชดใช้ ค่าปรับ และ ค่าเสียหาย ที่ จ่าย ค่าจ้าง เพิ่มขึ้น รวมเป็น เงิน 858,278 บาท พร้อม ด้วย ดอกเบี้ย อัตรา ร้อยละ เจ็ด ครึ่งต่อ ปี ของ ต้นเงิน ดังกล่าว นับแต่ วันฟ้อง จนกว่า จะ ชำระ เสร็จ แก่ โจทก์
จำเลย ให้การ ว่า จำเลย ได้ ปฏิบัติงาน ตาม สัญญา ที่ มี ต่อ โจทก์ถูกต้อง ครบถ้วน ตาม สัญญา ทุกประการ แต่ โจทก์ ไม่ยอม รับ งาน ที่ จำเลย ทำทั้ง ไม่ได้ แจ้งเหตุ ขัดข้อง จำเลย จึง ไม่ผิด สัญญา ต่อ โจทก์ โจทก์ไม่มี สิทธิ ที่ จะ ปรับ จำเลย เพราะ โจทก์ ไม่ได้ รับ ความเสียหาย หากจะ ปรับ ก็ ปรับ ได้ไม่ เกิน วัน ละ 10 บาท ค่าปรับ ขาดอายุความ แล้วเพราะ เป็น การ ปรับ อัน เกิดจาก การจ้าง แรงงาน ฟ้องโจทก์ ใน ส่วน ที่เรียก ค่าเสียหาย เนื่องจาก จ้าง บุคคลอื่น มา ทำงาน สูง เกิน ความ เป็น จริงและ ขาดอายุความ ขอให้ ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้น พิจารณา แล้ว พิพากษา ให้ จำเลย ชำระ ค่าเสียหาย แก่ โจทก์เป็น เงิน 804,678 บาท พร้อม ด้วย ดอกเบี้ย อัตรา ร้อยละ เจ็ด ครึ่ง ต่อ ปีนับแต่ วันฟ้อง เป็นต้น ไป จนกว่า จะ ชำระ เสร็จ คำขอ อื่น ให้ยก
โจทก์ จำเลย อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ ภาค 1 พิพากษาแก้ เป็น ว่า ให้ จำเลย ชำระ ค่าเสียหายเป็น เงิน 775,939.50 บาท แก่ โจทก์ นอกจาก ที่ แก้ ให้ เป็น ไป ตามคำพิพากษา ศาลชั้นต้น
จำเลย ฎีกา
ศาลฎีกา วินิจฉัย ว่า “ข้อเท็จจริง ฟังได้ ยุติ ตาม คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ภาค 1 ว่า โจทก์ ได้ ทำ สัญญาจ้าง จำเลย ให้ ทำการ ย่อย และขนส่ง หินคลุก กอง ราย ทาง ใช้ ทำงาน ราดยาง ใน ทางหลวง หมายเลข 2214จำนวน 4,998 ลูกบาศก์เมตร ค่าจ้าง 574,770 บาท กำหนด ระยะเวลาทำงาน ให้ แล้ว เสร็จ ภายใน 60 วัน ตกลง จ่าย ค่าจ้าง เป็น งวด รวม 2 งวดงวด ที่ 1 เป็น เงิน 287,385 บาท เมื่อ จำเลย ทำการ ย่อย และ ขนส่งหิน คลุก ได้ไม่ น้อยกว่า 2,499 ลูกบาศก์เมตร และ คณะกรรมการ ตรวจรับ งานเรียบร้อย แล้ว ภายใน วันที่ 3 ตุลาคม 2522 งวด ที่ 2 เป็น เงิน287,385 บาท เมื่อ จำเลย ได้ ทำการ ย่อย และ ขนส่ง หินคลุก ส่วน ที่ เหลือให้ แล้ว เสร็จ ภายใน วันที่ 2 พฤศจิกายน 2522 ใน การ นี้ จำเลย ได้ นำ เงินจำนวน 28,738.50 บาท มา ค้ำประกัน การ ปฏิบัติ ตาม สัญญา หาก จำเลยไม่ ลงมือ ทำงาน ภายใน กำหนด เวลา โจทก์ มีสิทธิ บอกเลิก สัญญา และจ้าง ผู้อื่น ทำงาน ต่อ จาก จำเลย และ เรียก ค่าจ้าง ที่ เพิ่มขึ้น จาก การจ้าง บุคคลอื่น ทำงาน นี้ ต่อ จน งาน เสร็จ และ เรียก ค่าเสียหายปรากฎ รายละเอียด ตาม สัญญาจ้าง เอกสาร หมาย ป.จ. 4 ของ ศาลแพ่งหลังจาก ทำ สัญญา แล้ว ปรากฏว่า จำเลย มิได้ ลงมือ ทำงาน ตาม สัญญา จน พ้นกำหนด ระยะเวลา ที่ ตกลง จ่ายเงิน งวด ที่ 1 โจทก์ ได้ เตือน จำเลย ให้ปฏิบัติ ตาม สัญญา แต่ จำเลย เพิกเฉย โจทก์ จึง บอกเลิก สัญญา และ ว่าจ้างบริษัท หาญเจริญเอนเตอร์ไพรส์เชียงราย จำกัด ทำงาน ดังกล่าว จน เสร็จ ทำให้ โจทก์ ต้อง เสีย เงิน ค่าจ้าง เพิ่มขึ้น เกินกว่า จ้างจำเลย 804,678 บาท เมื่อ หักเงิน วาง ค้ำประกัน แล้ว โจทก์ ยัง เสียหายอีก เป็น จำนวน 775,939.50 บาท มี ปัญหา ต้อง วินิจฉัย ตาม ฎีกา ของจำเลย ว่า คดี โจทก์ ขาดอายุความ หรือไม่ เห็นว่า ตาม สัญญาจ้าง เอกสารหมาย ป.จ. 4 ข้อ 4 ของ ศาลแพ่ง กำหนด ให้ จำเลย ส่งมอบ งาน งวด ที่ 1ให้ เสร็จ ภายใน วันที่ 3 ตุลาคม 2522 และ ให้ ส่งมอบ งาน งวด ที่ 2ให้ เสร็จ ภายใน วันที่ 2 พฤศจิกายน 2522 และ ตาม สัญญา ดังกล่าวใน ข้อ 5 ระบุ ไว้ ว่า “ผู้รับจ้าง สัญญา ว่า จะ เริ่ม ลงมือ ทำงาน จ้างณ สถานที่ ที่ กำหนด ภายใน วันที่ 10 กันยายน 2522 และ ให้ แล้ว เสร็จบริบูรณ์ ภายใน วันที่ 2 พฤศจิกายน 2522 ถ้า ผู้รับจ้าง มิได้ ลงมือทำงาน ภายใน กำหนด เวลา ดังกล่าว ก็ ดี หรือ มีเหตุ ให้ ผู้ว่าจ้าง เชื่อได้ว่า ผู้รับจ้าง ไม่สามารถ ทำงาน ให้ แล้ว เสร็จ บริบูรณ์ ภายใน กำหนดเวลา ก็ ดี หรือ ล่วง กำหนด เวลา แล้ว เสร็จ บริบูรณ์ ไป แล้ว ก็ ดี หรือผู้รับจ้าง ทำ ผิดสัญญา ข้อ หนึ่ง ข้อ ใด ก็ ดี ผู้ว่าจ้าง มีสิทธิ จะ บอกเลิกสัญญา นี้ ได้ และ มีอำนาจ จ้าง ผู้อื่น ทำงาน นี้ ต่อ จาก ผู้รับจ้างได้ ด้วย ” สิทธิเรียกร้อง ของ โจทก์ ตาม ข้อเท็จจริง ที่ ฟังได้ เป็น ยุติตาม ที่ กล่าว มา ข้างต้น นั้น จำนวน ค่าเสียหาย ของ โจทก์ เกิดจาก จำเลยประพฤติ ผิดสัญญา ไม่ชำระ หนี้ เลย เป็นเหตุ ให้ โจทก์ ต้อง จ้าง ให้ผู้อื่น มา ทำการ งาน แทน จำเลย กล่าว คือ จำเลย ได้ ตกเป็น ผู้ผิดนัดไม่ชำระ หนี้ มา ตั้งแต่ เมื่อ ครบ กำหนด ส่งมอบ งาน งวด ที่ 1 วัน ครบ กำหนดส่งมอบ งาน งวด ที่ 1 ตาม สัญญา ข้อ 4 คือ วันที่ 3 ตุลาคม 2522 ดังนั้นจำเลย จึง ผิดนัด ตั้งแต่ วันที่ 4 ตุลาคม 2522 โจทก์ จึง มีสิทธิบอกเลิก สัญญา และ บังคับ ตาม สิทธิเรียกร้อง กับ จำเลย ได้ นับแต่ วันที่จำเลย ผิดนัด ดังกล่าว ดังนั้น อายุความ จึง ต้อง เริ่ม นับ แต่ ขณะที่โจทก์ อาจจะ บังคับ สิทธิเรียกร้อง ได้ เป็นต้น ไป ตาม ประมวล กฎหมาย แพ่งและ พาณิชย์ มาตรา 163 เดิม (193/12 ที่ แก้ไข ใหม่ ) โจทก์ มา ฟ้องคดี นี้ เมื่อ วันที่ 27 ตุลาคม 2532 นับ จาก วันที่ 4 ตุลาคม 2522ถึง วันฟ้อง เกิน กำหนด 10 ปี คดี โจทก์ จึง ขาดอายุความ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 164 เดิม (มาตรา 193/30ที่ แก้ไข ใหม่ ) จำเลย จึง ไม่ต้อง รับผิด ต่อ โจทก์ ตาม ประมวล กฎหมาย แพ่งและ พาณิชย์ มาตรา 188 เดิม (มาตรา 193/10 ที่ แก้ไข ใหม่ )ที่ ศาลอุทธรณ์ ภาค 1 วินิจฉัย ว่าคดี โจทก์ ยัง ไม่ขาดอายุความ นั้นศาลฎีกา ไม่เห็น พ้อง ด้วย ฎีกา จำเลย ฟังขึ้น ”
พิพากษากลับ