แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อศาลชั้นต้นสั่งรับอุทธรณ์แล้ว กระบวนพิจารณาต่อจากนั้นย่อมถือได้ว่าเป็นกระบวนพิจารณาของศาลอุทธรณ์โดยศาลชั้นต้นทำแทน ฉะนั้นเมื่อคู่ความไม่พอใจคำสั่งศาลชั้นต้นที่สั่งในฐานะดำเนินการแทนศาลอุทธรณ์ ก็ชอบที่จะร้องต่อศาลอุทธรณ์หรือรอจนกว่าศาลชั้นต้นจะส่งสำนวนไปยังศาลอุทธรณ์แล้วไปร้องต่อศาลอุทธรณ์ ถ้าศาลอุทธรณ์ไม่พอใจในคำสั่งของศาลชั้นต้นดังกล่าวนั้นก็ชอบที่จะสั่งใหม่ได้ตามอำนาจศาลอุทธรณ์.(อ้างคำพิพากษาศาลฎีกาที่1184/2495)
ย่อยาว
กรณีสืบเนื่องมาจากโจทก์ที่ ๑ ที่ ๒ ฟ้องจำเลยทั้งสี่เรื่อง มรดก ระหว่างพิจารณาคดีของศาลชั้นต้น จำเลยที่ ๑ ยื่นคำร้องคัดค้านผู้พิพากษาศาลชั้นต้น ศาลชั้นต้นสั่งยกคำร้อง
จำเลยที่ ๑ ยื่นอุทธรณ์ ศาลชั้นต้นสั่งรับเป็นอุทธรณ์และสั่งให้ส่งสำเนาให้ฝ่ายโจทก์
จำเลยที่ ๑ จึงยื่นคำแถลงต่อศาลชั้นต้น ขอให้ศาลชั้นต้นงดส่งสำเนาอุทธรณ์แก่โจทก์ โดยอ้างว่าโจทก์ไม่ใช่คู่ความฝ่ายที่เกี่ยวข้อง ศาลชั้นต้นสั่งว่าไม่มีเหตุจะเปลี่ยนแปลงคำสั่งเดิม
จำเลยที่ ๑ ยื่นคำร้องต่อศาลอุทธรณ์ ขอให้สั่งให้ศาลชั้นต้นงดส่งสำเนาอุทธรณ์แก่โจทก์ ศาลอุทธรณ์สั่งว่า เมื่อจำเลยเห็นว่าคำสั่งศาลชั้นต้นที่สั่งให้ส่งสำเนาอุทธรณ์ให้แก่โจทก์เป็นคำสั่งที่ไม่ถูกต้องอย่างไร ก็ชอบที่จะอุทธรณ์ได้ตามลักษณะอุทธรณ์ จำเลยจะยื่นเป็นคำร้องโดยตรงมายังศาลอุทธรณ์ไม่ได้เพราะคดียังไม่อยู่ในอำนาจศาลอุทธรณ์ ให้ยกคำร้อง
จำเลยที่ ๑ ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เมื่อศาลชั้นต้นสั่งรับอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ แล้ว กระบวนพิจารณาต่อจากนั้นย่อมถือได้ว่าเป็นกระบวนพิจารณาของศาลอุทธรณ์โดยศาลชั้นต้นทำแทน ฉะนั้น เมื่อคู่ความไม่พอใจคำสั่งศาลชั้นต้นที่สั่งในฐานะดำเนินการแทนศาลอุทธรณ์อย่างใดก็ชอบที่จะร้องต่อศาลอุทธรณ์หรือรอจนกว่าศาลชั้นต้นจะส่งสำนวนขึ้นไปยังศาลอุทธรณ์แล้วไปร้องต่อศาลอุทธรณ์ก็ได้ซึ่งถ้าศาลอุทธรณ์ไม่พอใจในคำสั่งของศาลชั้นต้นดังกล่าวนั้น ศาลอุทธรณ์ก็ชอบที่จะสั่งใหม่ได้ตามอำนาจศาลอุทธรณ์ เทียบตามฎีกาที่ ๑๑๘๔/๒๔๙๕ ระหว่างนายชื่น ดำเนินงาม โจทก์ บริษัทปิ่นแก้ว จำกัด โดยนายสอน ปั้นน้อย กรรมการผู้จัดการกับพวกจำเลย ดังนั้นที่ศาลอุทธรณ์สั่งว่ากรณีดังกล่าวจะยื่นคำร้องโดยตรงไปยังศาลอุทธรณ์ไม่ได้ เพราะคดียังไม่อยู่ในอำนาจศาลอุทธรณ์ จึงไม่ชอบด้วยกฎหมายแต่กรณีนี้ศาลฎีกาเห็นสมควรสั่งไปเสียเลย โดยไม่ต้องย้อนสำนวนไปให้ศาลอุทธรณ์สั่ง และเห็นว่า โจทก์เป็นคู่ความฝ่ายที่เกี่ยวข้องในการที่จำเลยที่ ๑ ร้องคัดค้านผู้พิพากษาโดยตรง ที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ส่งสำเนาอุทธรณ์แก่โจทก์นั้นจึงชอบแล้วฎีกาจำเลยที่ ๑ ฟังขึ้นบางส่วน
พิพากษายกคำสั่งศาลอุทธรณ์ ให้ศาลชั้นต้นดำเนินการเกี่ยวกับอุทธรณ์ฉบับลงวันที่ ๑๗ ธันวาคม ๒๕๒๗ ของจำเลยที่ ๑ ต่อไป.
