แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
หุ้นส่วนผู้ถือหุ้นตาย สัญญาสิ้นอายุ เว้นแต่ผู้รับมฤดกยินยอมเข้าหุ้นกันต่อไป
ย่อยาว
ได้ความว่าในปี พ.ศ.๒๔๖๗ สามีจำเลยได้ประมูลขออนุญาติตั้งร้านจำหน่ายฝิ่น ครั้นได้รับอนุญาตแล้วจึงให้เข้าหุ้นกับโจทย์ตั้งร้านจำหน่ายในเขตร์นั้น ต่อมาต้นปี พ.ศ.๒๔๖๘ ไม่มีการประมูล คงให้ผู้รับอนุญาตเดิมจำหน่ายต่อไป ครั้นถึงวันที่ ๒๔ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๖๘ สามีจำเลยตาย จำเลยผู้รับมฤดกได้ไปขออนุญาตต่อเจ้าพนักงานฝิ่นเปลี่ยนใบอนุญาตลงชื่อจำเลยเปนผู้รับจำหน่ายใน พ.ศ.๒๔๖๘ ครั้นเมื่อได้รับอนุญาตแล้ว จึงไล่โจทย์ไม่ให้เปนผู้จัดการต่อไป โจทย์จึงฟ้องขอให้ศาลสั่งว่า หุ้นส่วนระหว่างโจทย์กับจำเลยยังคงเปนหุ้นส่วนกันต่อไปตามสัญญาเดิม
ศาลจังหวัดนครศรีธรรมราชและศาลอุทธรณ์ตัดสินว่าโจทย์กับสามีจำเลยได้เปนหุ้นส่วนกันจำหน่ายฝิ่นในปี พ.ศ.๒๔๖๗ และ พ.ศ. ๒๔๖๘ สัญญานี้ใช้ได้
ฎีกาตัดสินว่า โจทย์กับสามีจำเลยเปนหุ้นส่วนกัน เพียงวันที่สามีจำเลยตายเมื่อสามีตายแล้ว หุ้นส่วนย่อมเลิกกัน เว้นแต่จะตกลงเปนหุ้นส่วนกันต่อไป และเรื่องนี้เมื่อสามีจำเลยตายแล้ว จำเลยได้เปลี่ยนใบอนุญาตจำหน่ายฝิ่นเปนในนามของจำเลยและไม่ยอมรับโอนในฐานะที่จะเข้าเปนหุ้นส่วนกับโจทย์ต่อไป เพราะฉนั้นโจทย์หามีสิทธิจะฟ้องขอให้จำเลยซึ่งเปนคนนอกสัญญามาเปนหุ้นส่วนกับโจทย์ได้ไม่ แต่ไม่ตัดสิทธิของโจทก์ที่จะฟ้องขอให้+++