แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญายอมยกให้เพื่อใช้หนี้กองมฤดกโดยผู้รับมฤดกอื่น ๆ ไม่รู้การใช้หนี้ส่วนตัว
ย่อยาว
ได้ความว่ามีที่ดินโฉนดที่ ๕๐๕๓ กับเรือนฝากระดาน ๑ หลัง และโฉนดที่ ๕๐๔๕ – ๕๐๕๔ เปนของ ซ. ผู้เปนยายโจทก์และมารดานายยีหวังจำเลย ระหว่าง ซ.เอาที่ดินโฉนดที่ ๕๐๕๓ ไปจำนองไว้แก่นางนะ จำเลย ๒๔๐ บาท ต่อมา ซ. ตาย ทรัพย์สมบัติตกมาเปนมฤดกระหว่างโจทก์กับจำเลยแลนางดะ (คนนอกสำนวน) ทรัพย์สมบัติที่เปนสังหาริมทรัพย์ได้ตกลงแบ่งกันตามสายเครือญาติไปหมดแล้วคือเรือนฝากระดานที่กล่าวตกเปนของโจทก์ผู้เดียว ต่อมาทางนะฟ้องนายยีหวังให้ไถ่ที่นาโฉนดที่ ๕๐๕๓ กับให้ใช้หนี้ที่นายยีหวังกู้ไป นายยีหวังไม่มีเงินจึงทำยอมยกที่นา ให้เปนสิทธิกับยกเรือนตีใช้หนี้โดยไม่ได้บอกให้ผู้รับมฤดกอื่นรู้เห็นเช่นนี้
ฎีกาตัดสินว่าสัญญายอมนั้นผูกพันแต่เฉภาะในระหว่างผู้เปนฝ่ายในสัญญาเท่านั้น ไม่ผูกพันถึงคนภายนอกที่มีส่วนได้อยู่ด้วย จึงให้แบ่งที่ดินออกเปน ๓ ส่วนให้โจทก์ ๑ ส่วนนายยีหวัง ๑ ส่วน นางดะ ๑ ส่วน ส่วนของนายยีหวังนั้นให้เปนสิทธิแต่นางนะ จำเลยไป ( คือศาลฎีกาไม่ทำลายสัญญายอมเสียทั้งหมด ) ส่วนหนี้นั้นก็ให้แบ่งออกเปน ๓ ส่วน ได้โจทก์แลนางดะรับใช้คนละส่วนนายยีหวังไม่มีสิทธิเอาเรือนของกองกฤดกไปตีใช้หนี้ส่วนตัว ส่วนเรือนกับโฉนดที่ ๕๐๔๕ – ๕๐๕๔ ใครปกครองมาอย่างไรก็ให้ปกครองไปอย่างเดิม ศาลไม่แบ่งเพราะปรากฏจากคำนางดะว่า ซ.ยกที่ดินนั้นให้แก่ตน
