แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สามีภริยายื่นคำร้องต่อกรมการอำเภอ มีข้อความกล่าวไว้ชัดแจ้งว่าทั้งสองฝ่ายตกลงหย่าขาดจากการเป็นสามีภริยา กัน ลงลายมือชื่อทั้งสองฝ่าย มีพยานลงลายมือชื่อสองคน ดังนี้ ก็ถือได้ว่า หนังสือคำร้องนั้นเป็นหนังสือหย่าอย่าง บริบูรณ์ ตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา 1498.
ชายไทยทำการสมรสกับหญิงต่างด้าว ณต่างประเทศได้จดทะเบียน ณ ต่างประเทศ โดยมิได้จดทะเบียนต่อเจ้าพนัก วานฑูตหรือกงศุลไทย ตามมาตรา 1450 วรรคท้าย นั้น การสมรสดังว่านี้ เป็นการสมรสที่มิได้จดทะเบียนตาม ป.ม. แพ่งฯ ฉะนั้นการหย่าจึงไม่ต้องจดทะเบียนตาม ป.ม.แพ่งฯ ก็ใช้ได้./
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ จำเลยที่ ๑ เป็นสามีภริยากันโดยถูกต้องด้วยแบบพิธี ตามกฎหมายต่างประเทศ ณ ประเทศอเมริกา ตั้งแต่ พ.ศง ๒๔๘๕ ตลอดมา บัดนี้ จำเลยทั้ง ๒ ได้ไปจดทะเบียนสมรสว่า เป็นสามีภริยากัน จึงขอให้เพิกถอนการสมรส
จำเลยแก้ว่า ดจทก์จำเลยตกลงหย่าขาดจากการเป็นสามีภริยากันแล้ว ดจทก์ไม่มีอำนาจฟ้อง
ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาต้องกัน ให้ยกฟ้องโจทก์
โจทกญืฎีกา
ศาลฎีกาได้ประชุมพิจารณาแล้ว คดีนี้โจทก์ฟ้องว่า โจทก์กับจำเลยที่ ๑ ยังเป็นสามีภริยา มิได้หย่าร้างกัน ชั้นพิจารณา โจทก์กลับแถลงรับว่า โจทก์จำเลยได้ทำหนังสือหย่าตามหนังสือลงวันที่ ๑๐ พฤษภาคม ๒๔๙๓ จริง ข้อความในหนังสือที่ กล่าวมีความว่า นายจก ณระนอง (จำเลย) นางลีเตีย ณระนอง (โจทก์) ขอทำคำร้องยื่นต่อกรมการอำเภอพระโขนงว่า ด้วยข้าพเจ้าทั้งสองฝ่ายตกลงหย่าขาดจากการเป็นสามี ส่วนทรัพย์สินก็ตกลงกันเรียบร้อยแล้ว ลงชื่อ จก ณระนองฝ่าย ชาย ลีเตียแตน ณระนอง ฝ่ายหญิงมีพยานลงชื่อเป็นพยานด้วยสองคน ข้อความตามหนังสือนี้ แม้จะเป็นคำร้องยื่นต่อ กรมการอำเภอก็จริง แต่ก็มีข้อความกล่าวไว้อย่างชัดแจ้งว่า ทั้งสองฝ่ายตกลงหย่าขาดจากการเป็นสามีภริยากัน ลงลายมือ ชื่อทั้งสองฝ่าย มีพยานลงลายมือชื่อสองคน จึงเป็นหนังสือหย่าอย่างบริบูรณ์ตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา ๑๔๙๘ การสมรสระหว่าง โจทก์จำเลยรายนี้ ปรากฎว่าได้จดทะเบียน ณ ต่างประเทศโดยมิได้จดทะเบียนต่อพนักงานทูตหรือกงศุลไทย ตามมาตรา ๑๔๕๐ วรรคท้าย ทั้งไม่ปรากฎข้อเท็จจริงตาม ก.ม.ต่างประเทศที่จดทะเบียนสมรสว่า การหย่าขาดตาม ก.ม.ต่างประเทศที่ จดทะเบียนจะต้องจดทะเบียนการหย่าด้วยหรือไม่ การสมรสรายนี้มิได้จดทะเบียนสมรสตาม ป.ม.แพ่งฯ การหย่าโดย ความยินยอมรายนี้ ก็ได้ทำเป็นหนังสือถูกต้องตาม ป.ม.แพ่งฯมาตรา ๑๔๙๘ แล้ว ศาลล่างพิพากษาว่า โจทก์ไม่มีอำนาจ ฟ้อง จึงให้ยกฟ้องเสียนั้นชอบแล้ว.
พิพากษายืน.
