แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกเลิกการล้มละลายเนื่องจากหนี้สินของบุคคลล้มละลายได้ชำระเต็มจำนวนแล้วตามพระราชบัญญัติล้มละลายพ.ศ. 2483 มาตรา 135(3) และคำสั่งของศาลชั้นต้นดังกล่าวถึงที่สุดโดยผู้ร้องมิได้โต้แย้งและไม่อาจโต้แย้งคำสั่งของศาลดังกล่าวได้ลูกหนี้ผู้ล้มละลายย่อมหลุดพ้นจากการเป็นบุคคลล้มละลายอำนาจของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ในการจัดการ รวบรวมและจำหน่ายทรัพย์สินของลูกหนี้ผู้ล้มละลายย่อมหมดไปโดยไม่ต้องคำนึงว่าเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้โฆษณาคำสั่งยกเลิกการล้มละลายในราชกิจจานุเบกษาดังที่บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 138แล้วหรือไม่ เพราะการประกาศโฆษณาดังกล่าวเพียงเพื่อให้บุคคลทั่วไปทราบถึงสถานะของจำเลยซึ่งเคยเป็นบุคคลล้มละลายว่ามีการยกเลิกการล้มละลายแล้วเท่านั้น อำนาจของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ในการจัดการทรัพย์สินของลูกหนี้ผู้ล้มละลายสิ้นสุดลง เมื่อศาลมีคำสั่งยกเลิกการล้มละลาย หาใช่สิ้นสุดลงเมื่อมีการโฆษณาคำสั่งดังกล่าวไม่เมื่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์สิ้นสุดอำนาจในการจัดการทรัพย์สินดังกล่าวแล้ว ผู้ร้องจึงไม่อาจขอให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อายัดหรือระงับการจ่ายเงินตามที่ร้องขอได้
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องจากเมื่อศาลชั้นต้นมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์จำเลยทั้งสองเด็ดขาด และพิพากษาให้จำเลยทั้งสองล้มละลายแล้วเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้โอนการยึดที่ดินโฉนดเลขที่ 1920ซึ่งโจทก์ยึดไว้ในคดีแพ่งหมายเลขแดงที่ 9260/2516 ของศาลชั้นต้นและยึดที่ดินโฉนดเลขที่ 134535 มาไว้ในคดีนี้ ผู้ร้องยื่นคำร้องต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ขอให้ปล่อยทรัพย์ที่ยึดทั้งสองรายการโดยอ้างว่าเป็นกรรมสิทธิ์ของผู้ร้อง ระหว่างการสอบสวนของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ บริษัทพระราม 9 ค้าที่ดิน จำกัด ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกได้นำเงินจำนวน 18,016,734 บาท มาชำระหนี้แก่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์แทนจำเลยที่ 1 เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้มีคำสั่งถอนการยึดและให้จดทะเบียนระงับการจำนองที่ดินทั้งสองแปลงและขอให้ศาลยกเลิกการล้มละลาย เมื่อศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกเลิกการล้มละลายแล้วในวันเดียวกันจำเลยที่ 1 ได้โอนขายที่ดินทั้งสองแปลง โดยที่ดินโฉนดเลขที่ 134535 ได้โอนขายให้แก่บริษัทพระราม 9 ค้าที่ดิน จำกัดผู้ร้องจึงยื่นคำร้องขอให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อายัดหรือระงับการจ่ายเงินไว้ก่อน หรืออายัดเงินส่วนที่เหลือซึ่งหักจากการที่ผู้ร้องเป็นหนี้โจทก์ในต้นเงิน จำนวน 1,000,000 บาท ไว้และจ่ายให้แก่ผู้ร้องก่อน แต่เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์มีคำสั่งให้ยกคำร้องของผู้ร้องโดยให้เหตุผลว่าเงินจำนวนดังกล่าวที่บริษัทพระราม 9 ค้าที่ดิน จำกัด ได้ชำระหนี้แทนจำเลยที่ 1 นั้น เป็นการชำระหนี้ที่จำเลยที่ 1 จะต้องรับผิดในคดีล้มละลายซึ่งเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จะต้องรวบรวมไว้เพื่อจัดการแบ่งให้แก่บรรดาเจ้าหนี้และการชำระเงินดังกล่าวก็ไม่ใช่การชำระราคาที่ดินหรือมีความเกี่ยวพันกับที่ดินที่จำเลยที่ 1 ได้ขายไป ผู้ร้องจึงยื่นคำร้องต่อศาลคัดค้านคำสั่งของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ดังกล่าวโดยขอให้มีคำสั่งห้ามเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์จ่ายเงินจำนวน 18,016,734 บาทแก่เจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์และให้จ่ายเงินดังกล่าวแก่ผู้ร้องในฐานะเจ้าของกรรมสิทธิ์ที่ดินแทน
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วมีคำสั่งว่า ศาลได้มีคำสั่งยกเลิกการล้มละลายคดีนี้ไปแล้วตั้งแต่วันที่ 13 กรกฎาคม 2532 เพราะหนี้สินของบุคคลล้มละลายได้ชำระเต็มจำนวนแล้วตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 135(3) ผู้ร้องจึงไม่อาจขอให้ศาลสั่งเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์เกี่ยวกับที่ดินที่ผู้ร้องอ้างว่าเป็นของผู้ร้องในคดีนี้ได้อีก ให้ยกคำร้อง เมื่อศาลยกคำร้องดังกล่าวแล้วคำร้องที่ขอคุ้มครองชั่วคราวและคำร้องขอฉุกเฉินก็เป็นอันตกไปในตัวโดยศาลไม่จำต้องสั่งคำร้องดังกล่าวอีก
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ปัญหาที่จะต้องวินิจฉัยมีว่า ผู้ร้องมีอำนาจขอให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อายัดหรือระงับการจ่ายเงินดังกล่าวแก่โจทก์หรือไม่ เห็นว่า เมื่อคดีนี้ศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกเลิกการล้มละลายเนื่องจากหนี้สินของบุคคลล้มละลายได้ชำระเต็มจำนวนแล้วตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 135(3) และคำสั่งของศาลชั้นต้นดังกล่าวถึงที่สุด โดยผู้ร้องมิได้โต้แย้งและไม่อาจโต้แย้งคำสั่งของศาลดังกล่าวได้ ลูกหนี้ผู้ล้มละลายย่อมหลุดพ้นจากการเป็นบุคคลล้มละลาย อำนาจของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ในการจัดการ รวบรวมและจำหน่ายทรัพย์สินของลูกหนี้ผู้ล้มละลายย่อมหมดไปโดยไม่ต้องคำนึงว่าเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ได้โฆษณาคำสั่งยกเลิกการล้มละลายในราชกิจจานุเบกษาดังที่บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัติ ล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 138 แล้วหรือไม่เพราะการประกาศโฆษณาดังกล่าวเพียงเพื่อให้บุคคลทั่วไปทราบถึงสถานะของจำเลยซึ่งเคยเป็นบุคคลล้มละลายว่ามีการยกเลิกการล้มละลายแล้วเท่านั้น อำนาจของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ในการจัดการทรัพย์สินของลูกหนี้ผู้ล้มละลายสิ้นสุดลงเมื่อศาลมีคำสั่งยกเลิกการล้มละลายหาใช่สิ้นสุดลงเมื่อมีการโฆษณาคำสั่งดังกล่าวดังที่ผู้ร้องกล่าวอ้างแต่อย่างใดไม่ เมื่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์สิ้นสุดอำนาจในการจัดการทรัพย์สินดังกล่าวแล้ว ผู้ร้องจึงไม่อาจขอให้เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อายัดหรือระงับการจ่ายเงินตามที่ร้องขอได้
พิพากษายืน
