แหล่งที่มา : สำนักงาน ส่งเสริมงานตุลาการ
ย่อสั้น
โจทก์จำเลยยอมรับกันว่าถนนพิพาทเป็นของโจทก์แต่ตกเป็นภารจำยอมสำหรับที่ดินและบ้านของจำเลยและมารดาจำเลยจำเลยทำทางระบายน้ำในถนนพิพาทเพื่อมิให้น้ำท่วมถนนและไม่ให้น้ำบนถนนไหลเข้าบ้านจำเลยคงต่อสู้กันเพียงประเด็นเดียวว่าจำเลยมีสิทธิทำท่อระบายน้ำบนถนนพิพาทหรือไม่เช่นนี้คงมีประเด็นที่จะต้องวินิจฉัยเพียงว่าการกระทำของจำเลยเป็นการกระทำเพื่อรักษาและใช้ภารจำยอมหรือไม่เท่านั้นส่วนปัญหาที่ว่าการกระทำของจำเลยเป็นการทำให้เกิดภาระเพิ่มขึ้นแก่ภารยทรัพย์หรือไม่นั้นเป็นการนอกเหนือไปจากที่คู่ความตกลงต่อสู้กันไว้.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยบุกรุกเข้าก่อสร้างท่อระบายน้ำในที่ดินของโจทก์โดยไม่มีสิทธิตามกฎหมาย เพื่อประโยชน์ของจำเลยเอง ทำให้โจทก์ได้รับความเสียหายไม่สามารถใช้ที่ดินของโจทก์ได้เต็มที่ เป็นการทำละเมิดต่อโจทก์ ขอให้ชดใช้ค่าเสียหายและรื้อถอนท่อระบายน้ำออกจากที่ดินของโจทก์
จำเลยให้การว่าถนนพิพาทเป็นทางภารจำยอม จำเลยทำท่อระบายน้ำเพื่อรักษาถนนพิพาทมิให้เสียหาย ไม่เป็นการทำละเมิดต่อโจทก์
ก่อนสืบพยานคู่ความแถลงรับข้อเท็จจริงกันว่า ถนนพิพาทเป็นของโจทก์ แต่ตกเป็นภารจำยอมสำหรับทางเดินและทางรถยนต์ของที่ดินบ้านจำเลยและบ้านมารดาจำเลย จำเลยทำทางระบายน้ำในถนนพิพาทเพื่อระบายน้ำบนถนนให้ไหลลงสู่ท่อระบายน้ำสาธารณะเพื่อมิให้น้ำท่วมถนนและไม่ให้น้ำบนถนนไหลเข้าบ้านจำเลย คงต่อสู้กันเพียงประเด็นเดียวว่าจำเลยมีสิทธิทำท่อระบายน้ำบนถนนพิพาทหรือไม่
ศาลชั้นต้นสั่งว่าข้อเท็จจริงที่คู่ความยอมรับกันนั้นทำให้คดีพอวินิจฉัยได้แล้วให้งดสืบพยาน และพิพากษาว่าจำเลยทำท่อระบายน้ำเพื่อรักษาถนนมิให้เสียหาย จึงเป็นการกระทำเพื่อบำรุงรักษาถนนภารจำยอม มิใช่เป็นการกระทำให้เกิดภาระเพิ่มขึ้นแก่ภารยทรัพย์แต่ประการใด จำเลยมีสิทธิทำท่อระบายน้ำบนถนนพิพาทได้
โจทก์อุทธรณ์ขอให้ศาลชั้นต้นสืบพยานโจทก์จำเลย เพื่อให้ปรากฏข้อเท็จจริงว่าการทำท่อระบายน้ำบนถนนพิพาทเป็นการเปลี่ยนแปลงในภารยทรัพย์ทำให้ภาระเพิ่มขึ้นแก่ที่พิพาทหรือไม่ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ปัญหาที่ว่าการทำท่อระบายน้ำในคดีนี้เป็นการกระทำเพื่อรักษาและใช้ภารจำยอมหรือไม่นั้น ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่าเป็นการกระทำเพื่อรักษาและใช้ภารจำยอม เมื่อโจทก์มิได้อุทธรณ์คัดค้านปัญหาข้อนี้ ปัญหาดังกล่าวจึงเป็นอันยุติไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น ส่วนปัญหาว่าเป็นการทำให้เกิดภาระเพิ่มขึ้นแก่ภารยทรัพย์หรือไม่นั้น เป็นการนอกเหนือไปจากประเด็นที่คู่ความตกลงต่อสู้กันไว้ศาลฎีกาไม่รับวินิจฉัยให้ พิพากษาให้ยกฎีกาโจทก์.
