แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
ศาลชั้นต้นออกหมายเรียกและส่งสำเนาคำฟ้องไปยังลูกหนี้ให้ทราบก่อนวันนัดพิจารณาคดีล้มละลายน้อยกว่า 7 วัน การนัดสืบพยานโจทก์จึงมิได้เป็นไปตามระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด ที่ศาลชั้นต้นสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณาและดำเนินการสืบพยานโจทก์ไปจึงเป็นเรื่องที่ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณาผิดระเบียบศาลอุทธรณ์สั่งเพิกถอนเสียได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 27 วรรคหนึ่ง โดยมิต้องคำนึงว่าคู่ความฝ่ายที่เสียหายได้ดำเนินการอันใดขึ้นใหม่หลังจากที่ได้ทราบเรื่องผิดระเบียบแล้วหรือไม่ เพราะมิใช่เป็นกรณีที่คู่ความยกขึ้นคัดค้านตามมาตรา 27วรรคสอง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยมีหนี้สินล้นพ้นตัว ขอให้พิทักษ์ทรัพย์จำเลยเด็ดขาดและพิพากษาให้เป็นบุคคลล้มละลาย จำเลยให้การต่อสู้คดีว่าไม่เป็นผู้มีหนี้สินล้นพ้นตัว
ในวันนัดสืบพยานโจทก์นัดแรกเมื่อ วันที่ 27 พฤศจิกายน 2528ทนายจำเลยมาศาล เมื่อศาลสืบพยานโจทก์ปากที่สอง ศาลชั้นต้นเห็นว่าจำเลยจงใจขาดนัดจึงให้ดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปอย่างจำเลยขาดนัดพิจารณา เมื่อสืบพยานโจทก์ได้ 2 ปากแล้วจึงเลื่อนไปสืบพยานโจทก์ในนัดต่อไป ต่อมาวันที่ 3 ธันวาคม 2528จำเลยยื่นคำร้องขอให้เพิกถอนกระบวนพิจารณาที่ผิดระเบียบ เพราะจำเลยยังไม่ทราบวันนัดสืบพยานโดยชอบ
ศาลชั้นต้นสั่งคำร้องว่า หลังจากศาลสั่งผิดระเบียบไปแล้วทนายจำเลยทราบข้อความอันเป็นมูลแห่งข้ออ้างแล้ว จำเลยได้ยื่นใบแต่งทนายและถามค้านพยานโจทก์ เป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาใหม่ จำเลยจะขอให้เพิกถอนไม่ได้ให้ยกคำร้อง และได้ดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปจนเสร็จ แล้วมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์จำเลยเด็ดขาดจำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำสั่งศาลชั้นต้นโดยให้เพิกถอนกระบวนพิจารณาตั้งแต่การสืบพยานโจทก์เป็นต้นไป ให้ศาลชั้นต้นดำเนินการพิจารณาใหม่ โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “มีปัญหาตามฎีกาของโจทก์ว่าการที่ศาลชั้นต้นนัดสืบพยานโจทก์ในวันที่ 27 พฤศจิกายน 2528 และสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณานั้น เป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาที่ผิดระเบียบอันจะต้องเพิกถอนหรือไม่ ได้ความว่าในการนัดสืบพยานโจทก์นัดแรกคือวันที่ 27 พฤศจิกายน 2528 นั้น พนักงานเดินหมายได้ส่งหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องให้แก่จำเลยโดยวิธีปิดหมาย เมื่อวันที่ 6 พฤศจิกายน 2528 ซึ่งตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 79 การส่งหมายด้วยวิธีดังกล่าวจะมีผลใช้ได้ต่อเมื่อกำหนดเวลา15 วันได้ล่วงพ้นไปแล้ว และตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483มาตรา 13 บัญญัติว่า ให้ออกหมายเรียกและส่งสำเนาคำฟ้องไปยังลูกหนี้ให้ทราบก่อนวันนัดพิจารณาไม่น้อยกว่า 7 วัน ในกรณีเช่นคดีนี้ มีผลถือว่าจำเลยรับหมายเรียกและสำเนาคำฟ้อง เมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน 2528 ดังนั้น วันนัดพิจารณาจะต้องมีระยะเวลาไม่น้อยกว่า 7 วัน นับแต่วันรับหมายคืออย่างน้อยต้องเป็นวันที่ 29 พฤศจิกายน 2528 การนัดพิจารณาสืบพยานโจทก์ในวันที่ 27 พฤศจิกายน 2528 จึงมิได้เป็นไปตามระยะเวลาที่กฎหมายกำหนด ที่ศาลชั้นต้นดำเนินการสืบพยานโจทก์ไปและสั่งว่าจำเลยขาดนัดพิจารณาจึงเป็นเรื่องที่ศาลชั้นต้นดำเนินกระบวนพิจารณาผิดระเบียบ ชอบที่จะสั่งเพิกถอนเสียได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 27 วรรคหนึ่ง โดยมิต้องคำนึงว่าคู่ความฝ่ายที่เสียหายได้ดำเนินการอันใดขึ้นใหม่หลังจากที่ได้ทราบเรื่องผิดระเบียบแล้วหรือไม่ เพราะมิใช่เป็นกรณีที่คู่ความยกขึ้นคัดค้านตามมาตรา 27 วรรคสอง ศาลอุทธรณ์พิพากษาชอบแล้ว”
พิพากษายืน
