แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยมีความผิดฐานมีข้าวสารและข้าวเหนียวรวมกันเกินกว่า1,000 กิโลกรัม ไม่แจ้งปริมาณและสถานที่เก็บต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตามประกาศ ข้าวที่มีไว้ทั้งหมดจึงเป็นข้าวที่เกี่ยวเนื่องกับความผิดที่จำเลยได้กระทำ ต้องถูกริบตามมาตรา 21 ทวิ แห่งพระราชบัญญัติการค้าข้าว แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2489 มาตรา 12
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องกล่าวหาว่า เมื่อระหว่างวันที่ 26 มิถุนายน 2512ถึงวันที่ 2 กรกฎาคม 2512 เวลากลางวันและกลางคืน จำเลยซึ่งเป็นผู้ประกอบการค้าข้าว บังอาจมีข้าวสาร 100 กระสอบ หนัก 10,000กิโลกรัม ข้าวเหนียว 20 กระสอบ น้ำหนัก 2,000 กิโลกรัม รวมกันเป็น12,000 กิโลกรัมไว้ในความครอบครองโดยมิได้แจ้งปริมาณและสถานที่เก็บต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตามประกาศซึ่งออกตามความในพระราชบัญญัติการค้าข้าว พ.ศ. 2489 ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติการค้าข้าวพ.ศ. 2489 มาตรา 4, 5, 7, 8, 17, 21 ทวิ พระราชบัญญัติการค้าข้าว(ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2489 มาตรา 4, 10, 12 และสั่งริบข้าวและกระสอบบรรจุข้าวของกลางเสียด้วย
จำเลยให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติการค้าข้าว พ.ศ. 2489 มาตรา 8, 17, 21 ทวิ พระราชบัญญัติการค้าข้าว(ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2489 มาตรา 4, 10, 12 จำคุก 3 เดือน และปรับ2,000 บาท ปรานีลดโทษให้ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 กึ่งหนึ่งคงเหลือจำคุก 45 วัน และปรับ 1,000 บาท รอการลงโทษจำคุกไว้มีกำหนด1 ปี ตามมาตรา 56 ประมวลกฎหมายอาญา ข้าวของกลางจำนวนที่เกินกว่า1,000 กิโลกรัมเท่านั้นที่จะเป็นข้าวซึ่งเกี่ยวเนื่องกับความผิด จึงให้ริบข้าวของกลางเฉพาะส่วนที่เกิน 1,000 กิโลกรัม คืนข้าว 1,000 กิโลกรัม กับสิ่งที่ใช้บรรจุคืนให้เจ้าของ
โจทก์อุทธรณ์ ขอให้ริบข้าวของกลางทั้งหมดพร้อมทั้งสิ่งที่ใช้บรรจุ
จำเลยอุทธรณ์ว่า คำฟ้องโจทก์ยังไม่พอเอาความผิดแก่จำเลยและขอให้คืนของกลาง
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นข้าวของกลางและกระสอบที่ใช้บรรจุให้ริบทั้งหมดนอกนั้นเป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
จำเลยฎีกาต่อมาว่า ฟ้องของโจทก์เอาความผิดแก่จำเลยไม่ได้ข้าวของกลางริบไม่ได้ เพราะไม่ใช่ทรัพย์ตามมาตรา 32, 33 แห่งประมวลกฎหมายอาญา
ศาลฎีกาเห็นว่า โจทก์บรรยายฟ้องครบองค์ความผิดตามพระราชบัญญัติการค้าข้าว พ.ศ. 2489 มาตรา 8, 17 และที่แก้ไขเพิ่มเติม(ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2489 มาตรา 4, 10 แล้วไม่จำเป็นต้องบรรยายความดังที่จำเลยฎีกา เมื่อจำเลยให้การรับสารภาพว่าได้กระทำผิดจริงดังฟ้องศาลก็พิพากษาลงโทษจำเลยได้ ข้าวและกระสอบที่บรรจุข้าวของกลางเกี่ยวเนื่องกับความผิดที่จำเลยได้กระทำนี้ จึงต้องถูกริบตามพระราชบัญญัติการค้าข้าว (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2489 มาตรา 12 ซึ่งให้เพิ่มความมาตรา 21 ทวิ อันเป็นบทบัญญัติโดยเฉพาะให้ศาลมีอำนาจริบได้ ที่ศาลอุทธรณ์พิพากษามานั้นชอบแล้ว ฎีกาจำเลยฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน
