แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อศาลมีคำสั่งตั้งผู้คัดค้านซึ่งเป็นมารดาผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายโดยไม่มีพินัยกรรมไว้แล้วโดยมิได้จำกัดให้มีอำนาจจัดการเกี่ยวกับทรัพย์มรดกเฉพาะสิ่งเฉพาะอย่าง ผู้คัดค้านย่อมมีอำนาจจัดการเกี่ยวกับทรัพย์มรดกของผู้ตายได้ทั้งหมด ดังนั้นหากผู้ตายทำพินัยกรรมจำหน่ายทรัพย์เฉพาะสิ่งไว้จริง ผู้ร้องก็อาจขอให้ผู้คัดค้านจัดการให้เป็นไปตามพินัยกรรมนั้นได้กรณีจึงไม่มีเหตุที่ผู้ร้องจะมาร้องขอให้ศาลมีคำสั่งตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกรายเดียวกันซ้อนขึ้นมาอีก.
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า ผู้ร้องเป็นบุตรนายเชื้อ แนวบุญเนียรซึ่งถึงแก่กรรมเมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2531 ก่อนถึงแก่กรรมนายเชื้อได้ทำพินัยกรรมยกทรัพย์สินหลายรายการให้แก่นางวนิดาภริยา และแก่บุตร 4 คน คือ ผู้ร้อง นางสาววัชรี นายวีระชัยและนางนุชน้อยและตั้งให้ทุกคนเป็นผู้จัดการมรดกร่วมกัน แต่การจัดการมรดกมีเหตุขัดข้องเนื่องจากนางวนิดาและคนอื่น ๆ ไม่ยอมรับเป็นผู้จัดการมรดกตามพินัยกรรม ขอให้มีคำสั่งตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกของนายเชื้อผู้ตาย
ผู้คัดค้านยื่นคำร้องคัดค้านว่า ศาลชั้นต้นได้มีคำสั่งตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกนายเชื้อผู้ตายโดยไม่มีพินัยกรรมไว้แล้วตามสำเนาคำพิพากษาท้ายคำร้องคัดค้าน พินัยกรรมตามที่ผู้ร้องอ้างเป็นพินัยกรรมที่ไม่สมบูรณ์ตามกฎหมาย หากฟังว่าเป็นพินัยกรรมที่สมบูรณ์ผู้ร้องก็มิได้ร้องขอเป็นผู้จัดการมรดกภายในหนึ่งปีนับแต่เจ้ามรดกตายกับอ้างเหตุอีกหลายประการว่าผู้ร้องไม่สมควรเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตาย ขอให้ยกคำร้อง
ก่อนถึงวันนัดไต่สวนศาลชั้นต้นพิจารณาแล้ววินิจฉัยว่าศาลชั้นต้นไต่สวนและมีคำสั่งตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกนายเชื้อผู้ตายโดยมิได้จำกัดอำนาจในการจัดการและคดีถึงที่สุดแล้วผู้ร้องจะร้องขอเป็นผู้จัดการมรดกรายเดียวกับอีกหาได้ไม่ แม้จะอ้างว่าเป็นการจัดการมรดกโดยมีพินัยกรรมก็ตามจึงให้ยกคำร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ที่ผู้ร้องฎีกาว่ากฎหมายเปิดโอกาสให้ศาลมีอำนาจตั้งผู้จัดการมรดกหลายคนได้ แม้ศาลจะสั่งตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกนายเชื้อผู้ตายไว้แล้ว ก็ไม่มีกฎหมายได้บัญญัติห้ามมิให้ศาลสั่งตั้งผู้จัดการมรดกเพื่อจัดการทรัพย์มรดกตามพินัยกรรมได้อีก การที่ศาลชั้นต้นสั่งยกคำร้องของผู้ร้องโดยไม่ไต่สวนเป็นการตัดโอกาสไม่ให้ผู้ร้องได้จัดการทรัพย์มรดกตามพินัยกรรม ขัดต่อเจตนารมณ์ของผู้ตาย และเป็นการไม่ยุติธรรมแก่ผู้ร้องนั้น พิเคราะห์แล้วเห็นว่า เมื่อศาลมีคำสั่งตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้จัดการมรดกของผู้ตายไว้แล้วโดยมิได้จำกัดให้มีอำนาจจัดการเกี่ยวกับทรัพย์มรดกเฉพาะสิ่งเฉพาะอย่าง ผู้คัดค้านก็ย่อมมีอำนาจที่จะจัดการเกี่ยวกับทรัพย์มรดกของผู้ตายได้ทั้งหมด ดังนั้นหากผู้ตายทำพินัยกรรมจำหน่ายทรัพย์เฉพาะสิ่งไว้จริงดังที่ผู้ร้องอ้าง ผู้ร้องก็อาจขอให้ผู้คัดค้านจัดการให้เป็นไปตามพินัยกรรมนั้นได้ กรณีจึงไม่มีเหตุจำเป็นและสมควรอย่างไรที่ผู้ร้องจะมาร้องขอให้ศาลมีคำสั่งตั้งผู้ร้องเป็นผู้จัดการมรดกรายเดียวกันซ้อนขึ้นมาอีก ทั้งนี้ตามนัยคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 472/2532นางผ่องศรี โรจน์วงศ์ ผู้ร้อง ศาลล่างทั้งสองสั่งยกคำร้องของผู้ร้องชอบแล้ว
พิพากษายืน.
