แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์จำเลยต่างอ้างว่าตนมีสิทธิครอบครองที่ดิน ต่อมาโจทก์เข้าปลูกต้นกล้วยและปักเสารั้วในที่ดิน จำเลยตัดฟันเสียเช่นนี้ ถือว่าเป็นการทำลายทรัพย์ของโจทก์มีผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358 แล้วเพราะหากจำเลยจะถือว่าการกระทำของโจทก์เป็นการแย่งการครอบครองจำเลยก็ชอบที่จะฟ้องร้องเอาคืนการครอบครองในทางศาล
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยทั้งสองบังอาจร่วมกันรื้อเสาไม้แก่นที่โจทก์ฝังลงไว้เพื่อจะทำเป็นเสารั้วสวนของโจทก์ออกทิ้ง 10 ต้น และใช้มีดฟันเสาดังกล่าวเสียหาย 15 บาท กับใช้มีดฟันต้นกล้วยที่โจทก์ปลูกในสวนของโจทก์ 4 ต้น ราคา 4 บาท ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358, 83
จำเลยให้การว่า ที่สวนนั้นเป็นของจำเลย มีไม้ยืนต้นและล้อมรั้วไว้ วันที่โจทก์หา โจทก์สมคบกับพวกบุกรุกจะเข้ายึดถือที่ดินของจำเลย จำเลยห้ามปรามขัดขวางไม่ให้โจทก์ปลูกต้นกล้วยลงในที่ดินของจำเลย และไม่ให้โจทก์นำรั้วมาปัก ซึ่งจำเลยมีอำนาจป้องกันได้
ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยทั้งสองมีมีดโต้เข้าไปฟันและถอนหลักรั้ว กับฟันต้นกล้วยที่โจทก์กับพวกกำลังปลูกอยู่ในขณะเกิดเหตุจริงที่ดินที่โจทก์กับพวกนำต้นกล้วยไปปลูกและนำหลักไปปักเป็นรั้วนั้นมีรั้วล้อมรอบทั้ง 4 ด้าน จำเลยเป็นผู้ทำรั้วนี้ จึงฟังได้ว่าจำเลยเป็นผู้ครอบครองที่ดิน การที่โจทก์เอาหลักไปปักในรั้วของจำเลยและเอาต้นกล้วยไปปลูกในที่ดินจำเลย เป็นการรบกวนสิทธิครอบครองของจำเลย เมื่อจำเลยห้ามปรามแล้วไม่เชื่อฟัง จำเลยก็จำเป็นที่จะป้องกันขัดขวางมิให้เข้าไปรบกวนสิทธิของจำเลย จะถือว่าจำเลยกระทำโดยมีเจตนาทำลายทรัพย์ของโจทก์ไม่ถนัด พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า โจทก์จำเลยเคยพิพาทกันเกี่ยวกับที่พิพาทนี้หลายครั้ง เรื่องถึงอำเภอ อำเภอเปรียบเทียบให้ที่พิพาทเป็นของโจทก์ และให้โจทก์ใช้ค่ากอไผ่ให้จำเลย 12 บาท จำเลยไม่ยอม อำเภอสั่งให้จำเลยฟ้อง แต่จำเลยก็ไม่ฟ้อง ตามพฤติการณ์คดียังฟังไม่ได้ว่าจำเลยมีสิทธิครอบครองที่พิพาท เมื่อจำเลยไม่ฟ้องตามคำสั่งอำเภอโจทก์อาจเข้าใจว่าโจทก์ได้สิทธิครอบครอง จึงเข้าไปปลูกกล้วยและปักรั้ว จำเลยมาถอนและฟันรั้ว ต้นกล้วยของโจทก์เช่นนี้ เห็นว่าจำเลยไม่มีอำนาจทำได้โดยพลการ เป็นเรื่องที่จะต้องว่ากล่าวในทางแพ่งว่าที่พิพาทเป็นของฝ่ายใด เห็นได้ชัดว่าจำเลยมีเจตนาทำลายทรัพย์ของโจทก์ จะอ้างเหตุกระทำโดยป้องกันสิทธิหาได้ไม่ พิพากษากลับว่าจำเลยทั้งสองผิดประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 358 ปรับคนละ 20 บาท
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ประเด็นในคดีอาญานี้มีแต่เพียงว่า จำเลยได้ทำลายทรัพย์ของโจทก์จริงหรือไม่ และจำเลยมีอำนาจทำได้หรือไม่ แม้มูลเหตุจะเกิดจากการพิพาทเรื่องที่ดินต่างอ้างว่าตนมีสิทธิครอบครองก็ตาม ยังไม่จำต้องวินิจฉัยว่าที่ดินเป็นของใคร เพราะจำเลยไม่มีอำนาจอันใดที่จะทำลายทรัพย์ของผู้อื่น หากจะถือว่าการปลูกต้นกล้วยและปักรั้วเป็นการแย่งการครอบครองในกรณีที่ต่างโต้เถียงสิทธิครอบครองกันเช่นนี้ จำเลยก็ต้องฟ้องร้องเอาคืนการครอบครอง เหตุว่าที่ดินยังคงมีอยู่ไม่สูญหายไปไหน ใครมีสิทธิในที่ดินนั้น เป็นเรื่องที่ต้องว่ากล่าวกันในทางศาล จำเลยตัดฟันต้นกล้วยและเสารั้วของโจทก์ เป็นการทำลายทรัพย์ของโจทก์ จำเลยต้องมีผิดดังศาลอุทธรณ์วินิจฉัย
พิพากษายืน
