แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
จำเลยที่ 2 ได้ติดต่อขอซื้อสินค้าจากโจทก์โดยแจ้งว่าเป็นตัวแทนของบริษัทในต่างประเทศ และได้ทำสัญญาสั่งซื้อกับโจทก์ตรวจสอบสินค้าและออกใบรับรองการตรวจสินค้าให้โจทก์ ซึ่งเป็นการ กระทำเพื่อรักษาผลประโยชน์ของบริษัทในต่างประเทศ จำเลยที่ 2จึงเป็นตัวแทนของบริษัทดังกล่าวในการซื้อสินค้าจากโจทก์ ต้องรับผิดตามสัญญาที่ทำกับโจทก์ แม้โจทก์ให้ค่าตอบแทนแก่จำเลยที่ 2ด้วยก็เพราะจำเลยที่ 2 นำผลประโยชน์ทางการค้ามาให้โจทก์ หาทำให้ จำเลยที่ 2 กลายเป็นนายหน้าของโจทก์ไม่ โจทก์ฟ้องให้จำเลยที่ 2 ชำระค่าสินค้า จำเลยที่ 2 ให้การเพียงว่า การที่โจทก์ไม่ได้รับชำระเป็นความผิดของโจทก์ที่มิได้ปฏิบัติตามสัญญา แต่มิได้อ้างเหตุแห่งการปฏิเสธว่าโจทก์ผิดสัญญาอย่างไร จึงไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 177วรรคสอง จำเลยที่ 2 ย่อมไม่มีสิทธิที่จะนำสืบตามคำให้การ ส่วนนี้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยทั้งสองเป็นตัวแทนของบริษัทคาโดแกนคอร์ทสปอร์สแวร์ จำกัด แห่งประเทศสหรัฐอเมริกา สั่งซื้อเสื้อผ้าสำเร็จรูปจากโจทก์ และโจทก์ได้ส่งสินค้าไปให้ที่ต่างประเทศแล้ว แต่บริษัทดังกล่าวไม่ยอมรับสินค้า เป็นเหตุให้ประเทศสหรัฐอเมริกายึดสินค้าออกขายทอดตลาดเอาเงินชำระค่าคลังสินค้า และค่าใช้จ่ายอื่น ๆ จนหมด ทำให้โจทก์ได้รับความเสียหาย ขอให้จำเลยใช้ค่าเสียหายเป็นเงิน 236,564 บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ยนับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จ จำเลยทั้งสองให้การว่ามิได้เป็นตัวแทน เป็นความผิดของโจทก์ที่ไม่ปฏิบัติตามสัญญาผู้ขายจึงไม่ชำระราคาให้ ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยที่ 2 ชำระเงิน 181,102 บาท พร้อมด้วยดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปีให้โจทก์จำเลยที่ 2 อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน จำเลยที่ 2 ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “ข้อเท็จจริงฟังได้ว่า บริษัทคาโดแกนคอร์ทสปอร์สแวร์ จำกัด แห่งประเทศสหรัฐอเมริกาต้องการซื้อเสื้อผ้าสำเร็จรูปได้ส่งตัวอย่างมาให้จำเลย จำเลยได้ติดต่อกับโจทก์ โจทก์แจ้งว่าทำได้จึงได้มีการทำหนังสือยืนยันการสั่งซื้อระหว่างโจทก์กับจำเลย สำหรับการสั่งซื้อสินค้าระหว่างโจทก์กับจำเลยทั้งสองในครั้งก่อน ๆ ปรากฏตามสัญญาการสั่งซื้อที่แน่นอนเอกสารหมาย จ.2 นั้น ไม่มีปัญหาเกิดขึ้น การสั่งซื้อสินค้าพิพาทระหว่างโจทก์กับจำเลยที่ 2 ในคดีนี้ ปรากฏตามสัญญาการสั่งซื้อที่แน่นอน เอกสารหมาย จ.3 เมื่อโจทก์ผลิตสินค้าที่สั่งซื้อเสร็จแล้ว จำเลยที่ 2 ได้ส่งนางสาวมณีรัตน์ เตโชชวลิต ผู้ตรวจสอบคุณภาพสินค้าของจำเลยที่ 2 ไปตรวจสอบสินค้าแล้วจำเลยที่ 2 ได้ออกใบรับรองการตรวจรับสินค้าให้ตามเอกสารหมาย จ.4 โจทก์จึงนำสินค้าลงเรือไปต่างประเทศ เจ้าของเรือได้ออกใบตราส่งให้ตามเอกสารหมาย จ.5 สินค้าดังกล่าวปรากฏรายการตามใบกำกับสินค้าเอกสารหมายจ.6 กรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์ได้ออกใบรับรองแหล่งกำเนิดสินค้าดังกล่าวให้ปรากฏตามเอกสารหมาย จ.7 ต่อมาโจทก์เรียกเก็บเงินค่าสินค้าตามเลตเตอร์ออฟเครดิตที่บริษัทดังกล่าวเปิดให้โจทก์ไว้ไม่ได้ จำเลยที่ 2 ฎีกาเป็นประการแรกว่า จำเลยที่ 2มิได้เป็นตัวแทนของบริษัทคาโดแกนคอร์ทสปอร์สแวร์ จำกัด แห่งประเทศสหรัฐอเมริกาสั่งซื้อสินค้าตามฟ้องจากโจทก์ จำเลยที่ 2เป็นแต่เพียงนายหน้าได้รับผลประโยชน์ตอบแทนจากโจทก์ผู้ขายสินค้าศาลฎีกาเห็นว่าโจทก์มีนายชัยยุทธ คุณประคัลภ์ กรรมการผู้จัดการของโจทก์เบิกความยืนยันว่า จำเลยที่ 2 ได้มาติดต่อกับโจทก์โดยบอกว่าเป็นตัวแทนของบริษัทคาโดแกนคอร์ทสปอร์สแวร์ จำกัด แห่งประเทศสหรัฐอเมริกาขอซื้อสินค้าตามฟ้องจากโจทก์ โดยจำเลยที่ 2เรียกค่าตอบแทนจากโจทก์ทั้งยังได้มีการทำสัญญาสั่งซื้อที่แน่นอนระหว่างโจทก์กับจำเลยที่ 2 ตามเอกสารหมาย จ.3 และจำเลยที่ 2ยังได้ทำการตรวจสอบสินค้าของโจทก์และออกใบรับรองการตรวจรับสินค้าให้โจทก์ด้วย ปรากฏตามเอกสารหมาย จ.4 ซึ่งในเอกสารหมาย จ.2 และจ.4 นอกจากมีการลงลายมือชื่อพนักงานของจำเลยที่ 2 แล้วยังมีตราของจำเลยที่ 2 ประทับอีกด้วย การกระทำของจำเลยที่ 2 ดังกล่าวเป็นเรื่องที่รักษาผลประโยชน์ของบริษัทคาโดแกนคอร์ทสปอร์สแวร์จำกัด แห่งประเทศสหรัฐอเมริกา ในการสั่งซื้อสินค้าตามฟ้องจากโจทก์จากพฤติการณ์ดังกล่าวมาแล้ว จึงฟังได้ว่าจำเลยที่ 2 เป็นตัวแทนของบริษัทคาโดแกนคอร์ทสปอร์สแวร์ จำกัด แห่งประเทศสหรัฐอเมริกา ในการสั่งซื้อสินค้าตามฟ้องจากโจทก์ การที่โจทก์ให้ค่าตอบแทนแก่จำเลยที่ 2 ด้วยนั้นเชื่อว่าเป็นเพราะเห็นว่าจำเลยที่ 2 นำผลประโยชน์ในทางการค้ามาให้โจทก์ หาใช่จำเลยที่ 2เป็นนายหน้าของโจทก์ไม่ ฎีกาข้อนี้ของจำเลยที่ 2 ฟังไม่ขึ้น
จำเลยที่ 2 ฎีกาเป็นประการสุดท้ายว่า การที่บริษัทคาโดแกนคอร์ทสปอร์สแวร์ จำกัด แห่งประเทศสหรัฐอเมริกาไม่รับสินค้าและชำระค่าสินค้าแก่โจทก์ เพราะเป็นความผิดของโจทก์เองจำเลยที่ 2 ได้ให้การต่อสู้ไว้ชัดแจ้งแล้ว การที่ศาลอุทธรณ์ไม่รับวินิจฉัยประเด็นข้อนี้จึงไม่ชอบ และข้อเท็จจริงฟังได้ว่าโจทก์เป็นฝ่ายผิดสัญญาที่ทำให้บริษัทดังกล่าวไม่รับสินค้าและชำระค่าสินค้า ศาลฎีกาเห็นว่า จำเลยที่ 2 ให้การปฏิเสธในส่วนนี้แต่เพียงว่า การที่โจทก์ไม่ได้รับชำระค่าสินค้าตามฟ้อง เป็นความผิดของโจทก์ที่มิได้ปฏิบัติตามสัญญา บริษัทคาโดแกนคอร์ทสปอร์สแวร์ จำกัด แห่งประเทศสหรัฐอเมริกา จึงไม่ยอมรับสินค้าและชำระราคาสินค้า จำเลยที่ 2 มิได้อ้างเหตุแห่งการปฏิเสธว่า โจทก์ผิดสัญญาอย่างไร จึงไม่ชอบด้วยประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 177 วรรคสอง ดังนั้นจำเลยที่ 2 ย่อมไม่มีสิทธิที่จะนำสืบตามคำให้การในส่วนนี้ข้อเท็จจริงฟังได้ดังที่โจทก์นำสืบว่า การที่บริษัทดังกล่าวไม่รับสินค้าและชำระค่าสินค้าตามฟ้องนั้น มิใช่เป็นเพราะโจทก์เป็นฝ่ายผิดสัญญา ที่ศาลอุทธรณ์ไม่รับวินิจฉัยปัญหาข้อนี้มานั้นศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย ฎีกาข้อนี้ของจำเลยที่ 2 ฟังไม่ขึ้นดุจกัน”
พิพากษายืน
