แหล่งที่มา : สำนักวิชาการ
ย่อสั้น
สิทธิของผู้ถูกคุมขังในการยื่นคำร้องขอให้ศาลสั่งปล่อยตัวจากการควบคุมหรือขังโดยผิดกฎหมายตาม ป.วิ.อ.มาตรา 90 นั้น มีอยู่เพียงชั่วระยะยาวเวลาที่ผู้ถูกคุมขังยังถูกควบคุมหรือขังไว้โดยไม่ชอบด้วยกฎหมายเท่านั้น ตามคำร้องปรากฏว่าภายหลังจากผู้ร้องถูกควบคุมตัว พนักงานสอบสวนได้ปล่อยตัวผู้ร้องชั่วคราวไปแล้วโดยให้ผู้ร้องทำสัญญาประกันไว้ กรณีจึงไม่มีการควบคุมตัวผู้ร้องในขณะยื่นคำร้องแล้วผู้ร้องจึงไม่อาจจะร้องขอตามมาตรา 90 ได้อีกต่อไป หากการจับเป็นไปโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายก็เป็นเรื่องที่ผู้ร้องจะดำเนินคดีแก่เจ้าพนักงานตำรวจที่จับผู้ร้องด้วยการร้องทุกข์ต่อเจ้าพนักงานหรือฟ้องคดีต่อศาลด้วยตนเองตามขั้นตอนของบทบัญญัติแห่งกฎหมายเรื่องนั้น ๆ ต่อไป สำหรับทรัพย์สินซึ่งผู้ร้องกล่าวอ้างว่าเจ้าพนักงานตำรวจยึดไปโดยมิชอบด้วยกำหมายและขอให้ศาลมีคำสั่งให้เจ้าพนักงานตำรวจคืนแก่ผู้ร้องนั้น ก็มิใช่กรณีที่จะยื่นคำขอมาพร้อมกับคำร้องตาม ป.วิ.อ.มาตรา 90 ได้เช่นกัน ผู้ร้องจึงไม่มีสิทธิยื่นคำร้อง
(ประชุมใหญ่)
ย่อยาว
คดีนี้สืบเนื่องจากร้อยตำรวจโทไตรรัตน์ เพ็งนู กับพวก ซึ่งเป็นเจ้าพนักงานตำรวจ สถานีตำรวจนครบาลบางขุนเทียน จับกุมนางรุ่งทิวา รุจิปิยนนท์ ผู้ร้อง ในข้อหาละเมิดลิขสิทธิ์และยึดเครื่องคอมพิวเตอร์พร้อมอุปกรณ์จำนวน 8 ชุด และต่อมาพันตำรวจโทสุรวุฒิ บุญเกิด พนักงานสอบสวน ได้ควบคุมตัวผู้ร้องไว้ทำการสอบสวน
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า เจ้าพนักงานตำรวจจับผู้ร้องโดยไม่มีหมายจับโดยอ้างว่าเป็นความผิดซึ่งหน้า ผู้เสียหายเรียกค่าเสียหายเพื่อยอมความ 150,000 บาท และยอมลดลงเหลือ 30,000 บาท ผู้ร้องไม่ยอมชำระจึงถูกควบคุม แต่ผู้ร้องได้ขอปล่อยชั่วคราวในชั้นสอบสวน ขณะผู้ร้องถูกจับยังไม่มีผู้ใดเล่นเกมของผู้เสียหาย จึงมิใช่ความผิดซึ่งหน้าที่จะจับโดยมิต้องขอหมายจับจากศาล การจับไม่ชอบด้วยกฎหมายพนักงานสอบสวนจึงไม่มีอำนาจควบคุมและยึดเครื่องคอมพิวเตอร์ของกลาง ขอให้ศาลมีคำสั่งปล่อยผู้ร้องและมีคำสั่งให้พนักงานสอบสวนคืนเครื่องคอมพิวเตอร์ของกลางแก่ผู้ร้อง
ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางมีคำสั่งยกคำร้อง
ผู้ร้องอุทธรณ์ต่อศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศวินิจฉัยว่า “คดีมีปัญหาที่ต้องวินิจฉัยตามอุทธรณ์ของผู้ร้องว่า ผู้ร้องมีสิทธิยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งให้ปล่อยผู้ร้องจากการควบคุมของเจ้าพนักงานตำรวจและปล่อยทรัพย์ของกลางที่ยึดตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 90 หรือไม่ ศาลฎีกาโดยมติที่ประชุมใหญ่ เห็นว่า สิทธิของผู้ถูกคุมขังในการยื่นคำร้องขอให้ศาลสั่งปล่อยตัวจากการควบคุมหรือขังโดยผิดกฎหมายตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 90 นั้น มีอยู่เพียงชั่วระยะเวลาที่ผู้ถูกคุมขังยังถูกควบคุมหรือขังไว้โดยไม่ชอบด้วยกฎหมายเท่านั้น ตามคำร้องปรากฏว่าภายหลังจากผู้ร้องถูกควบคุมตัว พนักงานสอบสวนได้ปล่อยตัวผู้ร้องชั่วคราวไปแล้ว โดยให้ผู้ร้องทำสัญญาประกันไว้ กรณีจึงไม่มีการควบคุมตัวผู้ร้องในขณะยื่นคำร้องแล้ว ผู้ร้องจึงไม่อาจจะร้องขอตามมาตรา 90 ได้อีกต่อไป หากการจับเป็นไปโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายก็เป็นเรื่องที่ผู้ร้องจะดำเนินคดีแก่เจ้าพนักงานตำรวจที่จับผู้ร้องด้วยการร้องทุกข์ต่อเจ้าพนักงานหรือฟ้องคดีต่อศาลด้วยตนเองตามขั้นตอนของบทบัญญัติแห่งกฎหมายเรื่องนั้น ๆ ต่อไป สำหรับทรัพย์สินซึ่งผู้ร้องกล่าวอ้างว่าเจ้าพนักงานตำรวจยึดไปโดยมิชอบด้วยกฎหมายและขอให้ศาลมีคำสั่งให้เจ้าพนักงานตำรวจคืนแก่ผู้ร้องนั้น ก็มิใช่กรณีที่จะยื่นคำขอมาพร้อมกับคำร้องตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 90 ได้เช่นกัน ผู้ร้องจึงไม่มีสิทธิยื่นคำร้องเป็นคดีนี้ที่ศาลทรัพย์สินทางปัญญาและการค้าระหว่างประเทศกลางมีคำสั่งยกคำร้องชอบแล้ว อุทธรณ์ของผู้ร้องฟังไม่ขึ้น”
พิพากษายืน
