แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ.2522 มาตรา 57 ได้บัญญัติถึงขั้นตอนของการร้องขอพิสูจน์การมีสัญชาติไทยไว้ว่า ผู้ที่จะขอพิสูจน์ว่าตนมีสัญชาติไทย จะต้องยื่นคำขอต่อพนักงานเจ้าหน้าที่และเสียค่าธรรมเนียมเสียก่อนต่อเมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่สั่งประการใดแล้วผู้นั้นไม่พอใจคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่จะร้องขอให้ศาลพิจารณาก็ได้ผู้ร้องซึ่งประสงค์จะขอพิสูจน์สัญชาติไทย จึงต้องปฏิบัติตามขั้นตอนของกฎหมายดังกล่าวเสียก่อนเมื่อผู้ร้องไม่เคยยื่นคำขอพิสูจน์สัญชาติไทยต่อพนักงานเจ้าหน้าที่และเสียค่าธรรมเนียมผู้ร้องจึงยังไม่มีสิทธิร้องขอให้ศาลไต่สวนและมีคำสั่งว่าผู้ร้องเป็นคนมีสัญชาติไทย
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอว่า ผู้ร้องเกิดที่จังหวัดขอนแก่น บิดามารดาผู้ร้องเกิดที่ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน เดินทางเข้ามาในประเทศไทยแล้วได้รับอนุญาตจากทางราชการให้เป็นผู้มีถิ่นที่อยู่ถาวรตลอดมา ผู้ร้องได้เดินทางไปประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีนเพื่อเยี่ยมญาติแล้วเดินทางกลับประเทศไทย แต่ได้รับอนุญาตให้อยู่ในประเทศไทยเป็นการชั่วคราวผู้ร้องมีความประสงค์จะขอพิสูจน์สัญชาติว่าผู้ร้องมีสัญชาติไทยตามพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522มาตรา 57 ขอให้ไต่สวนและมีคำสั่งว่าผู้ร้องมีสัญชาติไทย
พนักงานอัยการจังหวัดขอนแก่นยื่นคำคัดค้านว่า ผู้ร้องมิได้ยื่นคำขอพิสูจน์ว่าตนมีสัญชาติไทยต่อพนักงานเจ้าหน้าที่และเสียค่าธรรมเนียมตามพระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 57 ผู้ร้องจึงยังไม่มีสิทธิยื่นคำร้องขอต่อศาล ขอให้ยกคำร้อง
ก่อนไต่สวน ศาลชั้นต้นสอบถามผู้ร้อง ผู้ร้องแถลงว่าผู้ร้องไม่เคยยื่นคำขอต่อพนักงานเจ้าหน้าที่และเสียค่าธรรมเนียม และพนักงานเจ้าหน้าที่ยังมิได้สั่งเกี่ยวกับสัญชาติของผู้ร้องมาก่อน
ศาลชั้นต้นให้งดการไต่สวนแล้วพิพากษายกคำร้องขอ
ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “พระราชบัญญัติคนเข้าเมือง พ.ศ. 2522 มาตรา 57 ได้บัญญัติขั้นตอนว่า ผู้ที่จะขอพิสูจน์ว่าตนมีสัญชาติไทย จะต้องยื่นคำขอต่อพนักงานเจ้าหน้าที่และเสียค่าธรรมเนียมตามที่กำหนดในกฎกระทรวงเสียก่อนต่อเมื่อพนักงานเจ้าหน้าที่สั่งประการใดแล้ว ผู้นั้นไม่พอใจคำสั่งของพนักงานเจ้าหน้าที่จะร้องขอให้ศาลพิจารณาก็ได้ ผู้ร้องซึ่งประสงค์ขอพิสูจน์สัญชาติไทยจึงต้องปฏิบัติตามขั้นตอนของกฎหมายดังกล่าวข้างต้นโดยการยื่นคำขอพิสูจน์สัญชาติไทยต่อพนักงานเจ้าหน้าที่และเสียค่าธรรมเนียมตามที่กำหนดในกฎกระทรวงเสียก่อนเมื่อข้อเท็จจริงฟังได้ว่าผู้ร้องไม่เคยยื่นคำขอพิสูจน์สัญชาติไทยต่อพนักงานเจ้าหน้าที่และเสียค่าธรรมเนียมตามที่กำหนดในกฎกระทรวง ผู้ร้องจึงยังไม่มีสิทธิร้องขอให้ศาลไต่สวนและมีคำสั่งว่าผู้ร้องเป็นคนสัญชาติไทยตามที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัย ฎีกาผู้ร้องฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน
