แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
องุ่นพันธุ์มะตะแขกแม้จะเป็นพืชที่มีอายุสั้นและสามารถเก็บเกี่ยวครั้งแรกได้ภายใน 12 เดือนแต่ก็เป็นพืชที่ต้องการน้ำมาก จึงไม่เป็นพืชไร่ ที่ดินซึ่งปลูกองุ่นพันธุ์ดังกล่าวไม่เป็นนาอันจะได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติการเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. 2524
ย่อยาว
โจทก์ทั้งสองสำนวนฟ้องขอให้บังคับจำเลยโอนขายที่ดินเนื้อที่ ๑๐ ไร่ราคา ๘,๑๐๐ บาทให้โจทก์ที่ ๑ และโอนขายที่ดินเนื้อที่ ๔ ไร่ราคา ๓๒,๔๐๐ บาทให้โจทก์ที่ ๒ โดยอ้างว่าโจทก์ทั้งสองเช่าที่ดินดังกล่าวจากเจ้าของเดิมปลูกองุ่น และได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติการเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๒๔ จำเลยรับโอนที่ดินจากเจ้าของเดิม โจทก์ทั้งสองจึงมีสิทธิซื้อที่ดินจากจำเลย
จำเลยทั้งสองสำนวนให้การว่า โจทก์ทั้งสองบุกรุกที่ดินพิพาทโดยเจ้าของที่ดินคนเดิมไม่ทราบ โจทก์ทั้งสองปลูกชมพู่ซึ่งเป็นไม้ยืนต้น จึงไม่ได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติการเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๒๔ และโจทก์ทั้งสองมิได้ปฏิบัติตามขั้นตอนของกฎหมายดังกล่าวในการขอซื้อที่ดินคืนจึงไม่มีอำนาจฟ้องขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาให้จำเลยโอนขายที่ดินในส่วนที่โจทก์ทั้งสองครอบครองทำประโยชน์อยู่ให้โจทก์ทั้งสองหากจำเลยไม่ไปทำการโอนให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนาของจำเลย
จำเลยทั้งสองสำนวนอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าพยานหลักฐานโจทก์ไม่พอฟังว่าองุ่นที่โจทก์ปลูกเป็นพืชไร่ตามความหมายในพระราชบัญญัติการเช่าที่ดินเพื่อเกษตรกรรม พ.ศ. ๒๕๒๔ โจทก์จึงไม่ได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติดังกล่าวพิพากษากลับให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ทั้งสองสำนวนฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าข้อเท็จจริงในคดีฟังได้ว่าองุ่นพันธุ์มะตะแขกที่โจทก์ทั้งสองปลูกในที่ดินพิพาทเป็นพืชที่ต้องการน้ำมากใช้เวลาปลูก ๘-๑๐ เดือนจะเก็บผลได้และมีอายุถึง ๓ ปีก็ตายดังนั้นแม้องุ่นพันธุ์ดังกล่าวจะเป็นพืชที่มีอายุสั้นและสามารถเก็บเกี่ยวครั้งแรกได้ภายใน ๑๒ เดือนก็ไม่เป็นพืชไร่ที่ดินพิพาทจึงไม่เป็นนาตามความหมายของพระราชบัญญัติการเช่าที่ดินเพื่อการเกษตรกรรม พ.ศ.๒๕๒๔ โจทก์ทั้งสองย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติดังกล่าว
พิพากษายืน.
